آینده مبهم در انتظار فرزند سینمایی دولت دهم

به گزارش جام‌جم، سازمان امورسینمایی کشور دو سال پیش و همزمان با آیین افتتاحیه سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به طور رسمی آغاز به کار کرد تا سینماگران برای فعالیت‌های صنفی خود زیر چتر واحدی بروند. سازمانی که با همه فراز و نشیب‌ها و نقاط ضعف و قوتش مهم‌ترین دستاورد سینمایی دولت دهم محسوب می‌شود.

سعید رجبی فروتن، سخنگو و مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امورسینمایی درباره تعریف دقیق این تشکیلات به جام‌جم گفت: سازمان امورسینمایی ، یگانه تشکیلات مرجعی است که امور سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت عالیه سینمای ایران را در شاخه‌های مختلف مثل سینمای داستانی، مستند، انیمیشن، فیلم کوتاه و نمایش خانگی و ویدئویی به عهده دارد.

وی، درباره چگونگی و چرایی تغییر معاونت به سازمان سینمایی توضیح داد: بحث تبدیل معاونت سینمایی به سازمان سینمایی، اولین بار در متن سیاست‌های سینمای کشور در سال 1376 و زمان سکانداری مرحوم سیف‌الله داد در معاونت سینمایی مطرح شد که به دلایلی به مرحله اجرا نرسید. خوشبختانه در یکی، دو سال اخیر زمینه‌های اجتماعی، قانونی و اداری برای تاسیس و استقرار سازمان امورسینمایی فراهم شد. این سازمان اکنون با استقلال مالی و اداری که نسبت به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیدا کرده، می‌تواند با سازوکارهای بهتری هم نیازهای درونی خودش را تامین کند و هم می‌تواند خدمات بهتری را به جامعه سینمایی ایران ارائه کند.

رجبی فروتن ادامه داد: این سازمان همچنان از جمله سازمان‌های تابعه یا وابسته به وزارت ارشاد نظیر حج و زیارت و اوقاف و امور خیریه خواهد بود. فقط با این تفاوت که آن سازمان‌ها مصوبه مجلس شورای اسلامی را دارند، اما سازمان سینمایی و نهاد کتابخانه‌های عمومی از مسیر شورای عالی اداری کشور و تصویب هیات وزیران موفق به اخذ مجوز لازم شدند.

رجبی فروتن درباره سرنوشت سازمان امورسینمایی در دولت یازدهم بیان کرد: با توجه به پیشینه سازمان و اخذ مجوزهای لازم، دولت بعدی هم می‌تواند با نظر کارشناسان و مدیران سازمان نسبت به تغییر، اصلاحات و بازاندیشی آن اقدام کند تا تشکیلات در مسیر خودش به فعالیت ادامه دهد. ارتقای جایگاه مدیریتی سینمای کشور، دستاورد بزرگی است که براحتی نمی‌شود از کنار آن عبور کرد و باید بتوان از این قالب ایجاد شده نهایت بهره‌برداری‌های مفید و سازنده را به عمل آورد.

علیرضا رئیسیان، کارگردان سینمای ایران درباره ایده شکل‌گیری سازمان امورسینمایی به جام‌جم گفت: در سیستم‌های اجرایی دستگاه‌های عمل‌کننده همیشه یک مفاهیمی به عنوان ایده مطرح می‌شود و بعد آن ایده در یک ساختاری به تصمیمات اجرایی منجر می‌شود. ایده سازمان سینمایی در مفهومش می‌تواند خیلی مترقی و خوب باشد به این دلیل که خودش را از حد یک معاونت بالاتر می‌کشد تا دارای ردیف بودجه مستقل شود. در عین حال که یک استقلال هم در تصمیمات به دست می‌آید. اکنون چه بهتر بود که این سازمان مثل سازمان قدیم تربیت بدنی متصل به خود رئیس جمهور یا معاونت‌های او می‌شد تا از وزارت ارشاد هم منفک شود. ولی این ایده خوب در اجرا تبدیل به یک موجود عجیب‌الخلقه شد که اندامش هیچ تناسبی با هم ندارد. یعنی به هیچ وجه نمی‌توانید به جا بیاورید که این نتیجه همان ایده بود که به اینجا منجر شد. این دقیقا نتیجه تفکر غلط تصمیم‌گیرندگان و آن کسانی است که این ساختار را طراحی کردند. ما قبلا یک معاونت سینمایی داشتیم و مثلا هفت مدیرکل که دو سوم آنها زیادی بودند! و یک تعدادی هم اداره و دستگاه اجرایی در خود وزارتخانه وجود داشت و در جاهای دیگری هم زیرمجموعه‌های مختلفی فعالیت می‌کردند، مثل بنیاد فارابی، مرکز گسترش و سینمای تجربی، سینمای جوان، رسانه‌های تصویری و... اما ببینید حالا چه اتفاقی افتاده است؟ آن معاونت تبدیل به ریاست سازمان شد و خود این ریاست سازمان پنج معاونت پیدا کرد. خود این معاونت‌ها دارای ده اداره کل شد! و خود این اداره کل‌ها ده پست جدید پیدا کرد! مثلا قراربود بخش بین‌الملل سازمان همه قسمت‌های بین‌المللی زیرمجموعه‌های مختلف را در یک جا تجمیع کند، ولی در عمل این اتفاق نیفتاد و به جای کاهش معاونت‌های قبلی در عمل یک معاونت هم به مجموعه‌های دیگر اضافه شد.

کارگردان «ایستگاه متروک» ادامه داد: فربه کردن دستگاه دولتی جز صرف کردن هزینه زیاد و بازدهی کم هیچ نتیجه‌ای ندارد. واقعا چرا باید آن ایده را به این روز بیندازند؟ متاسفانه شاهد تولد موجود عجیب و غریبی هستیم که با هیچ عمل جراحی هم قابل ترمیم و درمان نیست. این نمونه بارز یک فکر درست و یک اجرای غلط است.

رئیسیان درباره عملکرد سازمان هم توضیح داد: این سازمان در زمان فعالیتش هیچ خروجی مثبتی نداشته و فاقد بازدهی لازم بوده است. کارگردان «چهل سالگی» درخصوص آینده سازمان سینمایی در دولت یازدهم گفت: بازگشت به عقب مشکلی را حل نمی‌کند. اگر این فکر خوبی بوده باید راه حل بهتر شدن آن را پیدا کرد و اگر هم بد بوده دوباره باید برای آن متحمل هزینه‌های زیادی شد. متاسفانه همه اینها ماحصل تصمیم‌های اشتباه است. باید دید که دولت جدید با این تشکیلات چگونه برخورد خواهد کرد. چون حقیقتش من که خیلی به آینده حوزه فرهنگ خوشبین نیستم، زیرا همیشه یک سری سهم‌گیر حرفه‌ای داریم که اجازه فعالیت درست به نیروهای جدید نمی‌دهند. به هر حال اگر قصد دولت یازدهم حفظ سازمان سینمایی باشد باید نسبت به تغییر ساختار و بهبود آن اقدام کند.

علی رستگار ‌/‌ جام‌جم