گندمان جزو 10 تالاب برتر پرنده نگری ایران است

پرنده شناس در گفتگو با مهر با تاکید بر ویژگی های خاص تالاب گندمان در بروجن چهارمحال و بختیاری افزود: این تالاب به لحاظ تنوع زیستی فوق العاده با ارزش است و قابلیت این را دارد که حفاظت شود. این تالاب در نزدیکی تالاب چغاخور واقع است که همه ساله میزبان پرندگان زیادی است.

این متخصص محیط زیست به تالابهایی که در مرحله خفگی هستند اشاره و تاکید کرد: دریاچه ها و تالابها سیر توالی دارند و از آب شفاف کم کم گیاهان می رویند و رسوبات جمع می شوند و در نهایت گیاهان به سمت متراکم شدن می روند و کمتر بستری گلی پیدا می کنند، به همین دلیل سطح دریاچه ها بالا می آید و حجم زیاد رسوبات و گیاهان آبزی می تواند مکان مناسبی را برای پرندگان و حشرات فراهم کند.

عضو هیئت علمی کلوپ پرنده نگری طرلان به رشد مطلوب حشرات در این گونه محیط ها اشاره کرد و گفت: پرندگان می توانند از زنجیره ای غذایی بهره ببرند که حشرات تکمیل کننده این زنجیره برای پرندگان هستند. با این حال تراکم گیاهان ، حشرات و آب کافی محیطی است برای حضور پرندگانی مثل «اردک سر سفید» که به فلات مرکزی ایران سفر می کند.

بختیاری حفاظت تالاب گندمان را ضروری دانست و آتش سوزی در این تالاب را موجب فرار پرندگان از این زیستگاه عنوان کرد و گفت: نمونه چنین تالابی در شمالغربی ایران یعنی تالاب «قوری گل» در تبریز است که شباهت بسیاری به گندمان دارد و لازم است از آنها محافظت شود.

تالاب گندمان نزدیک به دو هفته به طور مداوم در آتش سوخت. با این حال تلاشها برای مهار آتش سوزی به شکل سنتی ادامه داشت و به سادگی آتش بستر تالاب را مهار نکرد این در حالی است که استان از تجهیزات آتش نشانی بهرمند بوده است.

به عقیده یک متخصص محیط زیست مهمترین ویژگی تالاب گندمان کنترل حداکثر و حداقل دما در منطقه است و این ویژگی خاص باعث شده که ظرفیت گرمایی منطقه بالا نرود و در حد استانداردی بماند. نزدیک به 1200 هکتار وسعت این منطقه مرطوب است.

محمد درویش به عمر یک میلیون ساله تالاب گندمان اشاره کرد و افزود: عمق خاک «تورب» و یا زغال سنگ های نارس تا 12 متر می رسد و این ویژگی به طور طبیعی بستر گسترش آتش سوزی را فراهم کرده است و آتش تا این عمق از خاک که نفوذ کند می تواند فاجعه ای به مراتب مخرب تر از آنچه تصورش را می کنیم به بار آورد و با وزش نسیمی تالاب دوباره مشتعل خواهد شد.

این متخصص محیط زیست ضمن اشاره به مشکلات بوجود آمده برای گونه های جانوری این تالاب تاکید کرد: خیلی از موجودات و جانداران این تالاب در اعماق لایی و زیرین به دلیل ویژگی خاص این تالاب زندگی می کنند و به همین دلیل سوخته اند ولی لاشه کمی از آنها در سطح تالاب دیده می شود.

درویش گفت: اردکهای غازنما که گونه های مهاجری هستند تنها در این منطقه زندگی می کنند و نوع خاصی از ماهی گورخری تنها در تالاب گندمان مشاهده شده اند. با این حال 16 خانوار از بی مهرگان کف گیر که زنجیره غذایی کاملی برای موجودات هستند در این تالاب در حال نابودی هستند و این انحصار و تنوع تالاب گندمان را به زیستگاهی منحصربفرد تبدیل کرده است.