تمرین ذهنی برای حرکت دوباره

با توجه به شیوع این مشکل در دوره سالمندی به کارگیری روش‌های درمانی مناسب در کاردرمانی جهت پیشگیری از زمین خوردن و حفظ عملکرد مناسب و استقلال در فعالیت‌های روزمره زندگی ضروری می‌باشد.

آنچه می‌خوانید نتایج پژوهش‌هایی است که اغلب در کشور خودمان صورت گرفته است و همگی نشان می‌دهد این شیوه تمرین ذهنی می‌تواند راهگشای مشکلات حرکتی سالمندانی باشد که مشکل تعادل دارند یا برای تمرین جسمی آماده نیستند.

تمرین ذهنی چیست؟

تمرین ذهنی به عنوان مرور سمبلیک یک فعالیت فیزیکی بدون ایجاد حرکت عضلانی واضح اگر برای سالمندان و سالخوردگان و افراد آسیب دیده موثر باشد، می‌تواند به عنوان درمان و پیشگیری برای آنان به حساب آید. خصوصا در شرایطی که امکان ورزش برای آنان وجود ندارد. با توجه به تحقیقات انجام شده، تمرین ذهنی مشابه تمرین فیزیکی سبب پیشرفت مهارت حرکتی در افراد می‌شود و می‌توان آن را به عنوان جایگزینی برای تمرین فیزیکی به کار برد. از این‌رو می‌توان این روش درمانی را در توانبخشی سالمندان بکار برد. نتایج یک پژوهش که توسط ماندانا فلاح‌پور صورت گرفته است نشان داد که تمرین ذهنی سبب کاهش زمان آزمون عملکردی‌‌Trimed Get upGo‌‌ در سـالـمـندان می‌شود و این مهارت حرکتی را بهبود می‌بخشد.

همچنین تمرین ذهنی سبب افزایش فاصله در آزمون عملکردی‌‌Functional Reach‌‌ در سالمندان می‌شود.

این تمرین سبب افزایش نمره آزمون عملکردی‌‌Berg‌‌ در سالمندان نیز می‌شود. نتایج پژوهش دیگری نشان داد که تمرین ذهنی نه تنها روی مهارت حرکتی اجرا شده به صورت ذهنی موثر بوده است، بلکه به طور معنی‌داری باعث پیشرفت و بهبود تعادل سالمندان شده است. بنابراین تمرین ذهنی را می‌توان به عنوان یک روش درمانی موثر در توانبخشی سالمندان به کار گرفت.

چطور تمرین کنیم؟

این فعالیت ذهنی به این صورت شکل می‌گیرد که فرد در یک سالن ورزشی یا سالن خالی در وضعیت آرام قرار گرفته در حالت آرامش یافته و خوابیده به این فکر می‌کند که دارد ورزش می‌کند و در این زمینه سریع‌تر و ماهرتر می‌شود. نوع ورزشی که باید به آن فکر کرد و ایـن‌کـه چـگـونه باید این کار صورت گیری توسط متخصصان القا می‌شود. گرچه پژوهش دیگری نشان می‌دهد توام بودن این تمرین با تمرین بدنی بیشترین اثر را دارد.

یک نمونه عملی

این‌ پژوهش‌ روی‌ 30 نفر از سالمندان‌ سالم‌ بالای‌ 60 سـال‌ در2‌آسـایـشـگـاه‌ سـالـمندان‌ در شهر تهران‌ (آسایشگاه‌های کهریزک‌ و فرزانگان‌) انجام‌ شد. افراد به‌ صورت‌ تصادفی‌ به‌ 2 گروه‌ آزمایش‌ و کنترل‌ تقسیم‌ شدند. تعادل‌ سالمندان‌ در 4 مرحله‌ مقدماتی، قبل‌ از درمـان‌، پـس‌ از درمـان‌ و پـیـگیری‌ ارزیابی‌ گردید. سالمندان‌ در گروه‌ آزمایش‌ به‌ مدت‌ 3 هفته‌ به‌ تمرین‌ ذهنی‌ یک‌ مهارت‌ حرکتی‌ و تعادلی‌ به‌ مدت‌ 3 هفته‌ پرداختند و گروه‌ کنترل‌ در همان‌ دوره‌ هیچ‌ تمرین‌ خاصی‌ انجام‌ ندادند. از نتایج پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که‌ تمرین‌ ذهنی‌ نه‌‌تنها روی‌ مهارت‌ اجرا شده‌ به‌ صورت‌ ذهنی‌ موثر بوده‌ است‌، بلکه‌ به‌ صورت‌ معنی‌‌داری‌ باعث‌ پیشرفت‌ و بهبود تعادل‌ سـالـمـندان‌ شده‌ است‌. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که نمره آزمون‌های عملکردی بالینی تعالی پس از یک دوره تمرین ذهنی تغییر معنی‌داری (افزایش نمره) داشته است.با توجه به اثرات قابل توجه تمرینات ترکیبی ذهنی ــ فیزیکی روی تعادل به نظر می‌رسد که اگر بیمار تمرینات ترکیبی را به کار گیرد بهترین نتایج را به دست خواهد آورد.

تصور حرکت = حرکت

بر اساس یافته‌های یک تحقیق که در هفدهمین کنگره فیزیوتراپی ایران ارائه شده است، تمرین ذهنی کسب یک مهارت فیزیکی از طریق تصور حرکت است و توصیه می‌شود هنگامی که تمرین فیزیکی به هر دلیلی برای بیمار قابل انجام نیست از تمرین ذهنی انجام شود.

انسان‌ها دارای توانایی ایجاد ارتباطات ذهنی بین فرآیندهای درکی و حرکتی می‌باشند بدون این‌که محرک خارجی این فرآیندها را تحریک کرده باشد که این توانایی را تصور حرکت می‌گویند.

تصور کردن حرکت در تکنیک‌های دستی به ویژه وقتی حرکات غیرفعال انجام می‌شود قابل استفاده است. بر اساس این تحقیق تشویق افراد به فکر کردن راجع به حرکت باعث تسهیل یادگیری حرکتی می‌شود. همزمان شدن حرکات غیرفعال با بینایی قسمت‌های بیشتری از سیستم حرکتی را درگیر و ایجاد بازتاب حسی می‌کند.

در این حالت برنامه حرکتی ایجاد می‌شود و سطح فعالیت عضلات به طور ذهنی تنظیم می‌شود.

شاد باشید، شما به سالمندی رسیده‌اید

قـدیـمـی‌ها وقتی می‌خواستند کسی را دعا کنند می‌گفتند پیرشی فرزند و وقتی می‌خواستند کسی را نفرین کنند می‌گفتند الهی جوون مرگ شی. شما اگر امروز 60 سال را رد کرده‌اید باید خوشحال باشید که دعای خیر قدیمی‌ها در حقتان اجرا شده است.

سالمند شدن یک موفقیت است و باید به آن افتخار کنید. اگر در این سن و سال احساس شادی نمی‌کنید خواندن این مقاله به شما کمک می‌کند.

سالک کارشناس مسوول امورسالمندان در مرکز بهداشت استان خراسان رضوی در مقاله خود توصیه می‌کند از هر فرصتی برای یادگیری مطلب تازه‌ای تلاش کنید هیچ وقت برای یادگیری دیر نیست.

برقراری ارتباط در تمام عمر باعث امنیت می‌شود. روابط اجتماعی خود را گسترده نمایید و به خود تکیه کنید و به دیگران وابسته نباشید.

سعی کنید انتظارتتان از دیگران منطقی و معقول باشد و زندگی را به خود و دیگران سخت نگیرید. از نق‌زدن و زیاد ایراد گرفتن پرهیز کنید. سفر کنید و جهان پیرامونتان را ببینید و بشنوید و از زندگی لذت ببرید.

در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنید و سعی کنید در کارهای داوطلبانه جهت کمک به دیگران شرکت کنید. پرتلاش و با انگیزه باشید و با امید زندگی کنید این جمله که از ما گذشته و برای سن ما دیر است را از ذهن بیرون کنید.

چهره‌ای خندان داشته باشید، خنده سلامت را به شما هدیه می‌دهد و مطمئن باشید روزی که می‌خندید نمی‌تواند روز بدی باشد.

ورزش کنید. ورزش استرس را کاهش می‌دهد اعتماد به نفس را بالا می‌برد، نشاط و سرزندگی را به دنبال دارد. ورزش راه پیشگیری از بیماری‌هاست.

از نشستن و یک جا ماندن خودداری کنید. حرکت کنید، حرکت، شادی‌آور است و افسردگی را از شما دور می‌کند.

ابـراز مـحـبـت کـنـیـد. اقـوام، دوسـتـان، فرزندان و نوه‌هایتان را در آغوش بگیرید یا نوازش کنید. عزیز بدارید و محبت کنید هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی تماس خود را با دیگران حفظ کنید.

هفته‌ای یک الی دو بار استحمام کنید. توجه به بهداشت دهان بسیار مهم است. استفاده از تکه‌های نازک نبات، نعناع و یخ به رفع خشکی و بوی بددهان کمک می‌کند.

در خانه خود و در کنار کسانی که دوستشان دارید بمانید. خانه‌تان را فعال و زنده نگه دارید. با جامعه در ارتباط باشید.

آرام باشید و با آرامش مشکلات و مسائل خود را حل کنید. جرات داشته باشید و با کوچک‌ترین آسیب ناکامی در زندگی، خود را نبازید. به خود اهمیت دهید و سلامتی خود را حفظ نمایند.

از جسم و روح خود بخوبی استفاده کنید اگر از آنها استفاده نکنید خطر از دست دادن آنها وجود دارد. خوشبین باشید و مثبت فکر کنید و بی‌حوصلگی و ناامیدی را در خود از بین ببرید.سعی کنید تغییرات دوران سالمندی را بپذیرد.

در هر کاری به خدا توکل کنید، بزرگ‌ترین حامی شما خداوند است. همه چیز بر اساس تقدیر خداوند مهربان و حکیم است پس جایی برای نگرانی و اندوه نیست.

بسیار دعا کنید زیرا دعا و نیایش در تعالی و آرامش روح شما بسیار موثر است.