ورشو سازی، هنری فراموش شده

به گزارش مهر ، صنایع دستی لرستان نمادی از هنرمندی مردمان این سرزمین است که همواره مجالی برای بروز ذوق و سلیقه لرستانی ها در همه ادوار تاریخ بوده است.

از زمانیکه گلیم ها و جاجیم های بافته شده دست زنان لر، زیبنده نمایشگاههای بین المللی شد و یا شاید از دورتر و هنگامی که اولین سماور ورشویی ایران به دست استاد میناگر در بروجرد ساخته شد و یا شاید حتی قبل تر از آن هنگامی که زیورآلات مفرغی آذین بخش گیسوان زنان لر بود، اوج هنرمندی این مردمان جهانیان را شگفت زده کرده بود.

امروز این صنایع پر رمز و راز که پیشینه ای به قدمت تاریخ را در میان قلب خود پنهان داشته اند به انحای مختلف به دست فراموشی سپرده شده است و گاهی نیز با القاب منسوخ شده از آنها یاد می شود.

به طور کلی صنایع دستی لرستان در قالب سه بخش صنایع دستی رایج لرستان، صنایع دستی بومی استان و رشته های اولویت دار استانی قابل بررسی هستند.

فرش بافی، ورشو سازی، گلیم بافی، قلمزنی روی ورشو، جاجیم بافی، خراطی چوب، نمد مالی، ساخت و قلم زنی مصنوعات ورشویی، سیاه چادر بافی، گیوه دوزی و گیوه بافی از جمله صنایع دستی بومی لرستان محسوب می شود که خاص این منطقه از کشورمان است.

هنر ورشوسازی در لرستان از هنرهای دستی به شمار می آید که به دلیل کمبود مواد اولیه با آینده ای تاریک مواجه است.

یکی از اساتید قمکار بروجردی و فرزند پدر ورشو ایران می گوید: امروز به علت عدم تولید ورق ورشو در جهان این فلز در ایران نیز کمیاب شده و هنرمندان ورشوساز برای تولید مواد اولیه آن با مشکلات زیادی مواجه هستند.

شهریار میناگر بیان داشت: ورشوسازان این شهرستان اجناس قدیمی ورشویی موجود در بازار را خریداری کرده و پس از بازیافت و یا ذوب آن، کالایی جدید از ورشو تولید می کنند.

آینده مبهم هنر ورشوسازی در لرستان تنها نمونه ای از رشته هایی است که امروز به سرعت در حال فراموشی و زوال هستند.

مسئول آموزش صنایع دستی امور نمایشگاهها و آمار و اطلاعات معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد از منسوخ شدن بیش از هشت رشته از صنایع دستی این استان خبر داد.

افشین باباحسینی تصریح کرد: این رشته های منسوخ شده شامل رشته های پوستین دوزی، چوقادوزی، ریسمان بافی، سیاه چادربافی، چیت بافی، زیلو، حصیر بافی و نمد بافی هستند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر 40 رشته صنایع دستی در لرستان فعال است، عنوان کرد: به منظور احیا این هشت رشته منسوخ شده برنامه هایی در معاونت صنایع دستی استان در دست برنامه ریزی است که در دو فاز مختلف اجرایی خواهد شد.

باباحسینی افزود: در فاز اول معاونت صنایع دستی استان لرستان به دنبال مستند سازی از رشته های فراموش شده صنایع دستی است که در این مرحله به دنبال تهیه عکس، فیلم و آرشیو کاملی از این صنایع در استان هستیم که با برنامه ریزی های انجام شده این فاز در سال جاری محقق خواهد شد.

مسئول آموزش صنایع دستی، امور نمایشگاهها و آمار و اطلاعات معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان ادامه داد: در فاز بعدی، این معاونت به دنبال خریداری آثار باقی مانده از این صنایع و همچنین هدایت اساتید این رشته ها به سمت آموزش به خصوص در مناطق روستایی و عشایری است.

باباحسینی با اشاره به دیگر صنایع دستی فراموش شده استان لرستان یادآور شد: برخی تزئینات زندگی روستاییان که در گذشته های دور اهمیت بسیاری به آنها داده می شد اکنون به دست فراموشی سپرده شده و کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

وی با اشاره به اهداف معاونت صنایع دستی استان در زمینه گسترش و احیا رشته های مختلف صنایع دستی ادامه داد: در حال حاضر بیش از چهار هزار و 500 کارگاه فعال صنایع دستی در استان لرستان وجود دارد.

این مسئول خاطر نشان کرد: همچنین در حال حاضر بیش از 80 هزار نفر در استان لرستان به صورت مستقیم و غیر مستقیم در زمینه صنایع دستی مشغول به فعالیت هستند.