بهرغم سخنان ساوایا، جنبشهای اسلامی عراق بعد از خروج اشغالگران آمریکایی در سال ۲۰۱۱ نقش غیرقابلانکاری در برابر مهار پیشروی داعش و همچنین شکست نهایی تروریستها داشتند چراکه دولت عراق بدون اصلاح ساختار نظامیاش بهدفعات در حفاظت از جانومال شهروندان عراقی توفیری نداشته است.
در راستای همین روند، حزبالله عراق در بیانیهای شدیدالحن علیه دشمنان محور مقاومت تصریح کرد: «کسانی که برای صیانت از مردم، خاک، حاکمیت و مقدسات به آنها سلاح سپرده شده است، سپس این افراد بخواهند بدون تحقق حاکمیت و حفاظت از اهالی و مقدسات، خود را خلع سلاح کنند این تصمیم شخصی آنهاست و باید آن را به منبع خود بازگردانند چون متعلق به آنها نیست چرا که امانت باید به صاحبش بازگردانده شود اما سزاوار است برای کسانی که به وجوب ثابتقدم بودن در این مسیر شرافتمندانه اعتقاد دارند، باب جهاد باز باشد.»
مخالفت همهجانبه مقاومت
تحرکات آمریکایی-صهیونی و ایجاد فضاسازی منفی علیه گروههای مقاومت اسلامی عراق با پاسخ قاطع رهبران ملی-مذهبی روبهرو شد. اکرم الکعبی، دبیرکل مقاومت اسلامی نجباء در عراق دریک ویدئوی منتشر شده از برخی انتظارها در خصوص خلع سلاح آسان وراحت وتحویل آن به آمریکا ورژیمصهیونیستی انتقادمیکندوآن راغیرقابل قبول ومحال میداند.
ابوعلی العسکری، مسئول امنیتی گردانهای حزبالله عراق بهشدت نسبت به مداخلهجویی مارک ساویا، نماینده دونالد ترامپ در امور عراق هشدار داد: «این جوان بینام و نشان [ساوایا] غرق در رفتارهای انحرافی، از سوی ترامپ بهعنوان فرستاده به عراق منصوب شد تا در شرایط منطقهای بسیار پیچیده کنونی به منافع محدود خود برسد. تو و رئیس احمقت باید بدانیدکه عراق بزرگتر ازشماوکشوری است که قدرتمندترین امپراتوریهادرطول تاریخدربرابر آن دچارفروپاشی شدهاند.»
پیشتر نیز عبدالصمد سالار الزرکوشی، عضو ائتلاف الاساس عراق اعلام کرد: «مارک ساوایا، نماینده ترامپ قیم عراق نیست. وی تاکید کرد هرگونه دخالت خارجی در پرونده تشکیل دولت بهشکل کامل مردود است. اظهارات مطرحشده از سوی نماینده ترامپ در امور عراق در شبکههای اجتماعی، بهمثابه دخالت آشکار در امور داخلی و غیرقابل قبول است و کاخ سفید قیم عراق نیست و بغداد طبق روند دموکراسی حرکت میکند و حاکمیت ملی خط قرمز محسوب میشود.»
مسیر دشوار خلعسلاح
برخلاف سادهسازیهای مقامات آمریکایی، پاکسازی مقاومت اسلامی از عراق تقریبا غیرممکن است. جنبشهای شیعی مانند کتائب حزبالله، نجباء و عصائب اهلالحق بخش جداییناپذیر ساختار سیاسی و امنیتی عراق شدهاند و نهتنها در عرصههای نظامی بلکه در انتخابات و پارلمان نقش دارند؛ بسیاری از این رزمندگان تحت چتر امنیتی «حشدالشعبی» از مبارزه با داعش سربلند بیرون آمده و جمعآوری کامل سلاح را بهمعنای تضعیف جایگاهشان و امنیت سیاسی عراق میدانند، امری که دولت بغداد نمیتواند آن را بهراحتی و تحت فشار غرب تحمیل کند.
در همین راستا، تحلیلگران عرب تاکید میکنند که محور مقاومت و بخشهایی از رهبری سیاسی در بغداد معتقدند هرگونه خلعسلاح واقعی باید در چارچوب «حاکمیت کامل» عراق و خروج نیروهای خارجی بهویژه آمریکایی باشد. تا زمانی که حضور قوای اشغالگر سنتکام (فرماندهی مرکزی منطقه غربآسیای پنتاگون) و متحدانش در عراق ادامه دارد، گروههای مقاومت این اشغال را بهعنوان دلیلی برای مسلحماندن و دفاع از کشور مطرح میکنند و به همین خاطر از تحویل کامل تسلیحات خودداری کردهاند، زیرا آن را بهمعنای تضعیف توان دفاعی در برابر تهدیدات میدانند.
از منظر رسانههای عربی یکی از بزرگترین چالشها این است که خلع سلاح تنها یک مساله نظامی نیست بلکه ریشه در معادلات سیاسی دارد. پارلمان عراق و گروههای سیاسی شیعه از تاسیس حشد الشعبی دفاع کردهاند و این نهاد با رای اکثریت در ساختار سیاسی عراق به رسمیت شناخته شده است، بنابراین هر اقدام قانونی برای خلع سلاح نیازمند حمایت گسترده سیاسی است که فعلا وجود ندارد و موجب تردید در اجرای کامل این روند میشود.
اهداف صهیونیستها در بغداد
افزایش فشارهای سیاسی واشنگتن با تهدیدهای نظامی رژیمصهیونیستی در منطقه بینالنهرین تکمیل میشود. درواقع، محافل تحلیلی منطقهای تهدیدات اخیر رژیمصهیونیستی نسبت به داراییها یا جنبشهای متحد ایران در عراق را تا حد زیادی تابع بحران گستردهتر بین ایران و اسرائیل میدانند. افزایش تنشها پس از تجاوزات رژیم صهیونی به اهداف داخل ایران و پاسخهای موشکی و پهپادی تهران باعث شده که تلآویو استراتژی گسترش درگیری را جدی بگیرد و تهدیدهایی علیه متحدان ایران در کشورهای همسایه از جمله عراق مطرح کند.
بهعبارت دیگر، اهداف رژیمصهیونیستی در عراق دو سطح دارد؛ سطح اول، جلوگیری از استفاده خاک عراق بهعنوان سکوی حمله علیه سرزمینهای اشغالی و سطح دوم، تلاش برای تضعیف شبکههای متحدان ایران که بهزعم آنها ممکن است در صورت تشدید درگیری به تهدیدی مستقیم برای امنیت صهیونیستها تبدیل شوند. این خطونشانها بدونپاسخ نمانده و بغداد رسما هرگونه تهدید خارجی را رد کرده و بر حق حاکمیت کامل خود تاکید کرده است.
درنهایت، بخشی از تحلیلها وجود اهداف فراتر از عراق رانیزمحتمل میدانند؛تلآویو بهطور غیرمستقیم بهویژه در بحبوحه رقابت بر سر نفوذ در عراق و کل منطقه میکوشد محور مقاومت را منزوی کند و معادلات ژئوپلیتیک را بهنفع خود تغییر دهد. همزمان بغداد تلاش میکند تا ازهرگونه کشیدهشدن به درگیری مستقیم اجتناب وتعادل شکنندهای را حفظ کند. بنابراین، عراق تحت فشار نیازمندحراست جنبشهای مقاومت علیه توسعهطلبی رژیمصهیونیستی ضداستقلال کشورهای منطقه است.