«چراغ» رادیو تهران؛ بازخوانی تاریخ معاصر برای روشن‌ کردن امروز

به گزارش جام جم آنلاین از روابط عمومی معاونت صدا، فاطمه ربانی، تهیه‌کننده برنامه «چراغ» درباره ایده شکل‌گیری این برنامه گفت: احساس کردیم تاریخ معاصر ایران در رسانه‌ها کمتر از زاویه روایت انسانی و تحلیلی بازخوانی شده است. اغلب برنامه‌های تاریخی صرفاً به بیان رویداد‌ها می‌پردازند، اما ما در چراغ تلاش کردیم تا چرایی حوادث را با زبان روایت، مستند و تحلیل بیان کنیم تا شنونده حس کند در بطن تاریخ ایستاده است.

وی با اشاره به محوریت اصلی برنامه افزود: چراغ به تاریخ ۱۵۰ سال اخیر ایران می‌پردازد؛ دوره‌ای که تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای را دربر گرفته است. ما سعی کرده‌ایم در هر قسمت، یک واقعه یا شخصیت تاریخی را در قالب روایت و گفت‌و‌گو بررسی کنیم تا مخاطب تصویری زنده و ملموس از تاریخ کشورش داشته باشد.

ربانی درباره ساختار برنامه توضیح داد: چراغ شامل بخش‌هایی همچون “روایت ۱۵۰ سال اخیر”، “پرونده ویژه”، “گاه‌شمار تاریخی” و “تهران‌گرد” است. در این میان، بخش “پرونده ویژه” به موضوعات خاص‌تر و کمتر شنیده‌شده اختصاص دارد و گاه به بررسی ماجرا‌هایی می‌پردازد که تأثیر عمیقی بر سرنوشت سیاسی یا فرهنگی ایران گذاشته‌اند.

به گفته ربانی، ترکیب روایت، گفت‌وگوی کارشناسی و بهره‌گیری از آیتم‌های برگرفته از فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی باعث شده برنامه حال‌و‌هوایی شنیدنی و تصویری پیدا کند. تلاش کردیم تاریخ را از حالت خشک و کتابی خارج کنیم. استفاده از صدا‌های آرشیوی، گفت‌و‌گو با پژوهشگران و حتی بازسازی صوتی برخی موقعیت‌ها به ما کمک کرده تا فضای تاریخی برای شنونده قابل لمس باشد.

این تهیه‌کننده رادیو درباره بخش مشارکت مخاطبان نیز گفت: یکی از ویژگی‌های چراغ، ارتباط مداوم با شنوندگان در فضای مجازی است. بسیاری از موضوعات برنامه بر اساس پیشنهاد‌های مردمی انتخاب می‌شود. این تعامل باعث شده تاریخ از یک مفهوم دور و رسمی، به گفت‌وگویی جمعی و زنده تبدیل شود.

ربانی در ادامه با اشاره به نقش برنامه‌های تاریخی در رسانه افزود: باور دارم رسانه اگر بخواهد مسیر آینده را روشن کند، باید گذشته را درست روایت کند. چراغ دقیقاً با همین هدف ساخته شد؛ تا با تکیه بر روایت‌ها و اسناد معتبر، مسیر فهم امروز و آینده را از دل تاریخ بگشاید.

وی در پایان خاطرنشان کرد: چراغ تلاشی است برای گفت‌وگوی تازه میان مردم و تاریخ‌شان. ما فقط از گذشته نمی‌گوییم، بلکه می‌کوشیم نشان دهیم ریشه بسیاری از چالش‌ها و دستاورد‌های امروز در همان گذشته نهفته است. تاریخ، چراغ راه ماست اگر درست دیده شود.

برنامه «چراغ» به تهیه‌کنندگی فاطمه ربانی و اجرای آرش امجدی، جمعه‌ها از ساعت ۲۱:۳۰ تا ۲۳:۰۰ از رادیو تهران روی موج ۹۴ مگاهرتز پخش می‌شود. این برنامه کاری از گروه معارف و تاریخ رادیو تهران است.