۴۰۹دشت ایران در معرض فرونشست

حالا بهجرأت میتوان گفت اصلیترین مشکل کشور آب است؛ دشمن میخواهد منابع آبی این سرزمین تمام شود. وقتی منابع آب تمام شود، یعنی تسلیم شدهایم. پس بحران آب اولین مسأله کشور است که میتوان با حل آن آبادانی را به این سرزمین بازگرداند. یک روز نیست که هشدار یا خبری در زمینه فرونشست زمین در ایران منتشر نشود. بلایی که مانند خوره به جان زمین افتاده است. فرونشست زمین فقط مخصوص چند استان نیست و مدام خبرهای تازهای منتشر میشود و اطلاعاتی در مورد منطقه جدیدی از کشور میدهد که گرفتار فرونشست شده است. مطابق آمارهای رسمی ۷۰درصد استانهای ایران درگیر فرونشست شدهاند. چندی پیش رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تاکید بر حفظ پوشش گیاهی و حفاظت از منابع طبیعی کشور، گفته بود: براساس مطالعات انجام شده در صورتی که کشور با سرعت فعلی به سمت خشکسالی حرکت کند، ایران در سال ۲۰۴۰ جزو ۱۹ کشور خشک دنیا خواهد شد. ۴۰۹ دشت در مرحله بحرانی۴۹ درصد مردم ایران در معرض فرونشست زمین قرار دارند. مساحت تقریبی پهنههای فرونشستی کشور حدود ۱۸۵هزار کیلومتر مربع برآورد میشود. همچنین تعداد جمعیت در معرض خطر فرونشست زمین نیز حدود ۳۹میلیون نفر تخمین زده شده است. بیشترین خطر فرونشست متوجه تهران، خراسانرضوی و اصفهان است. براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس فرونشست در ایران پنج تا هفت برابر متوسط جهانی و با نرخ ۲۵تا ۳۰سانتیمتر در سال رخ میدهد. فرونشست زمین در ایران ۱۵برابر سطح بحرانی اعلامشده از سوی اتحادیه اروپاست. ۷۰درصد دشتها درگیر پدیده فرونشست هستند و از ۶۰۹ دشت ایران ۴۰۹دشت به مرحله بحرانی رسیده و توسعه بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی در آنها ممنوع شده است. یک مقام سازمان نقشهبرداری کشور گفته است که ۱۴کلانشهر کشور درگیر فرونشست زمین هستند. بالاترین نرخ فرونشست مربوط به استان کرمان است. براساس آمار وزارت نیرو، ۷۰ درصد دشتهای کشور بحرانی است که ناشی از سوءمدیریت است. در ارزیابیها، ۲۴۵ منطقه فرونشست شناسایی شده که ۳۰درصد آنها دارای سرعت بالای فرونشست هستند. فرونشست ۴۰ برابر نرخ جهانیبه هر استان که سر بزنیم، میتوانیم رد پای فرونشست را ببینیم. زبانههای فرونشست اصفهان را فرا گرفته است. زمین زیر پای ۸۲۰ هزار خانه مسکونی، ۶۰۰۰ بنای تاریخی، ورزشگاه بزرگ نقشجهان، دو پالایشگاه، سه فرودگاه و ۵.۲میلیون نفر ساکن در دشت اصفهان ـــ برخوار سست شده است. مشکل این است که فرونشست دست به گزینش نمیزند بلکه همه را نابود میکند. طبق آخرین دادههای سازمان زمینشناسی نرخ فرونشست در دشت اصفهان ـــ برخوار در حدود ۱۶۰ میلیمتر در سال است و فرودگاه شهید بهشتی اصفهان بین ۸ تا ۱۲ سانتیمتر در سال نشست میکند. این در حالی است که در مناطقی از شمال شهر اصفهان عمق آبهای زیرزمینی از ۳۰متر به ۱۸۰متررسیده است. اهمیت این نگرانی را زمانی متوجه میشویم که بدانیم در دنیا وقتی نرخ فرونشست به چهار میلیمتر در سال میرسد، وضعیت بحرانی اعلام میشود، این در حالی است که طی سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ در مناطق شمالی اصفهان نرخ فرونشست ۱۵۶میلیمتر اعلام شده که تقریبا ۴۰ برابر نرخ جهانی است.افزایش دما در ایران ۲ برابر میانگین جهانیبراساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۳ تغییر اقلیم و آبوهوای شدید بهعنوان دومین خطر بزرگ جهان رتبهبندی شده است. بزرگترین خطر در ۱۰سال آینده بهعنوان یک شکست در کاهش تغییرات آبوهوایی است. رئیس سازمان هواشناسی کشور نیز اعتقاد دارد سرعت افزایش دما در ایران دو برابر میانگین جهانی است.روندگرمایش فعلی زمین در۱۰هزارسال گذشته بیسابقه است. میانگین افزایش دما در ایران با سرعتی دو برابر روند جهانی پیش میرود وبا کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانهای، دمای سالانه میانگین جهانی میتواند به دو درجه سانتیگراد یا کمتر محدود شود.ما نیاز به بازتعریف بسیاری از مفاهیم داریم، وگرنه با صدمه دیدن طبیعت وازبین رفتن محیط زیست،باید شاهد جهنمی باشیم که بادست خود ساختهایم. دنیای سخت یعنی مواجهه با تنش آبی،یعنی هجوم ریزگردها وخشک شدن تالابها ورودخانهها.جهنم یعنی مرگ ومعلول شدن چندهزار نفر در عرض دوهفته تعطیلات نوروز. بیایید بیش از این آب را گل نکنیم وفرصتها را هدر ندهیم تا اتفاقهای خوب برای جامعه رقم بخورد.