رسوم رنگارنگ در شبکه یک
ماه مبارک رمضان هرساله فرصتی برای تلویزیون است تا با تولید برنامههای مختلف، در کنار سفره سحر و افطار روزهداران باشد. امسال با توجه به تلاقی این ماه با نوروز، حالوهوای این برنامهها متفاوتتر از همیشه و متنوعتر از دیگر سالهاست. از جمله برنامههایی که برای افطار روزهداران تدارک دیده شده، برنامه «هلال» به تهیهکنندگی مجید ظریف و اجرای محمد دلاوری است. این برنامه تلاش کرده حالوهوا و سبک زندگی مسلمانان جهان را با تمرکز بر اشتراکاتشان روایت کند. هلال یک برنامه با حالوهوای افطار است که از سراسر جهان مهمانان مختلفی دارد که همگی مسلمان هستند و قرار است از سبک زندگی مسلمانان جهان بگویند؛ سبک زندگیهایی که شئون مختلف فرهنگ عامه از آداب و رسوم تا موسیقی، فضا و لباس را شامل میشود.
یکی دیگر از برنامههای سحرگاهی تلویزیون که توانسته در طول این سالها مخاطبان بسیاری را به خود جلب کند و مورد توجه قرار گیرد و به یکی از برندهای شبکه یک تبدیل شود، برنامه «ماه خدا» است که سحرگاه ماه رمضان از شبکه یک پخش میشود. یونس قاسمی، تهیهکننده ماه خدا درباره بخشهای مختلف این برنامه که حسن سلطانی اجرای آن را برعهده دارد، به جامجم میگوید: امسال برای نخستینبار برنامه سحرگاهی شبکه یک از جایی غیر از تهران پخش میشود و ما این افتخار را داریم که ۳۰شب از بارگاه حرم امام رضا(ع) و در صحن انقلاب برنامه را تقدیم مخاطبان روزهدار کنیم. این برنامه از ساعت ۳ تا ۵ و ۳۰ صبح روی آنتن میرود. وی ادامه میدهد: صحن انقلاب برای همه زائران حس نوستالژیکی دارد که آن هم به دلیل ایوان طلا و پنجره فولاد و بخشهای دیگری است که در این صحن وجود دارد؛ بنابراین زائرانی که به مشهد مشرف میشوند، حتما به این صحن میآیند. این برنامه هم از استودیویی که مشرف به ایوان طلا و گنبد و بارگاه امام رضا(ع) است، پخش میشود.
قاسمی همچنین میافزاید: یکی از بخشهای برنامه به بحث و کارشناسی مربوط میشود که با حجتالاسلام نظافت روی آنتن میرود که شرح و بسط دعای ابوحمزه ثمالی است. حاجآقا نظافت در این برنامه هرشب یکی از فرازهای این دعا را شرح و بسط میدهد. بخش مناجاتخوانی هم در برنامه داریم که مناجات استاد کریمخانی را پخش میکنیم. اذان را نیز با تصاویر مشهد داریم.
وی درباره یکی از آیتمهای مهمی که در برنامه دارند هم بیان میکند: ما یک آیتم حسی در برنامه داریم که زائران درباره حسوحالشان از این سفر میگویند که بهصورت مستند کوتاه میگیریم که مبنای آن زیارت جامع کبیره است. این بخش یکی از بخشهای جذاب برنامه است که زائران از هر جا و با هر گویش و فرهنگی به زیارت امامرضا(ع) میآیند. قاسمی درباره بخش احکام هم توضیح میدهد: در بخش احکام حجتالاسلام موسوی هرشب یک مسأله فقهی و شرعی میگویند که عموما مربوط به احکام ماه رمضان و سفر و روزه است. میتوانم بگویم مهمترین تغییر این برنامه این است که از استودیو تهران خارج شدهایم و در بالکنی مشرف به بارگاه امام رضا(ع)، برنامه را روی آنتن میبریم.این تهیهکننده درباره پویش برنامه میگوید: یک پویش زائر اولیها نیز در برنامه داریم که با همکاری شبکه تلویزیونی امام رضا(ع) و معاونت رسانهای آستان قدس انجام میشود و برای افرادی است که زائر اولی هستند و برای اولینبار مشرف میشوند و با اپلیکیشنی که مربوط به حرم امام رضاست، در آن شرکت میکنند و با هزینه آستان قدس مشرف میشوند. علاوه بر این دو برنامه، برنامه کلمه هم روی آنتن شبکه یک خواهد رفت.
در «پناه» امام رضا(ع) با شبکه ۲
برنامه «پناه» با اجرای مصطفی امامی هر غروب قبل از لحظات عرفانی اذان مغرب تا بعد از آن با موضوع «مهر امام رضا(ع) برای همه» از حرم مطهر ایشان بهصورت زنده پخش میشود.این برنامه هر شب با حضور مهمانانی ویژه همراه با سوژهای از جنس مهربانی و روایتهایی شنیدنی از بازخوانی قصه مهمانان آقا علی بن موسی الرضا(ع) همراه مخاطبان است. هدیه مهربانی و نجوا به همراه شگفتانههایی برای مهمانان از دیگر آیتمهای پناه است که به مدت ۳۰ شب میزبان مخاطبان شبکه دو سیما خواهد بود.از اینرو حسام جمارانی، تهیهکننده برنامه پناه درباره ویژگیهای این برنامه و محوریت آن به جامجم میگوید: برنامه پناه همانطور که از نامش مشخص است، با نگاهی به مهربانی و عطوفت امام رضا(ع) است و همچنین محبتی که مردم ایران به ایشان دارند و میخواستیم این مهربانی امام رضا(ع) را به کل جامعه تعمیم بدهیم. بنابراین از سوژههایی در این برنامه استفاده شد که همگی به نوعی گرد امام رضا(ع) هستند. یعنی سوژهها افرادی هستند که داستانهایی درباره امام رضا(ع) دارند؛ ضمن اینکه قصد داریم روی بحث مهربانی کار کنیم. چیزی که نیاز امروز جامعه است.
وی همچنین میافزاید: در این برنامه از سوژههای مردمی استفاده شده است که هر شب میزبان یکی از این افراد با قصههای مهربانی هستیم؛ یعنی این رنگارنگی سوژهها را داریم. منتهی با این ویژگی که داستان همگی آنها به نوعی با امام رضا(ع) گره خورده است. حتی مهمانهای بینالمللی هم داریم که با توجه به این موضوع انتخاب شدهاند.
جمارانی درباره آیتمهای مختلف برنامه هم توضیح میدهد: با توجه به دو محوریت اصلی برنامه یعنی بحث مهربانی و امام رضا(ع) آیتمهایی انتخاب و طراحی شده است که طبق این رویکردها و گزارهها باشد.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو درباره انتخاب مصطفی امامی هم میگوید: با توجه به سابقهای که آقای امامی در اجرا و در شبکه دو دارد و همچنین تلاقی برنامه ما با ماه رمضان و ایام نوروز نیاز به یک مجری شاداب داشتیم که هم اشراف به مسائل اعتقادی داشته باشد و هم شادابی و نشاط را در اجرا داشته باشد تا بتوانیم در ایام نوروز هم از ایشان بهره ببریم. بنابراین ایشان را انتخاب کردیم که در هر دو حوزه تسلط دارد. این تهیهکننده در ادامه بیان میکند: برنامه از سهشنبه ساعت ۱۷ روی آنتن میرود و امیدواریم بتوانیم سهم کوچکی سر سفره افطار مردم داشته باشیم و در ایام نوروز هم در خدمتشان باشیم؛ چون برنامه تا عید فطر ادامه دارد.
از دیگر برنامههای شبکه دو، سحرنشینی با اجرای راحله امینیان است. این مجری درخصوص برنامه سحری شبکه دو گفته است: در این برنامه سعی میشود هر سحر با رویکردی متفاوت به یکی از القاب حضرت زهرا(س) توجه شود. این برنامه مانند برنامههای روتین سایر شبکههاست که هر سال در ماه مبارک رمضان پخش میشود. شبکه دو امسال با رویکردی متفاوت برنامه سحرنشینی را نسبت به سالهای گذشته درنظر گرفته تا آن را روی آنتن شبکه ببرد.
این مجری ادامه داد: در این برنامه سعی میشود هر شب با رویکردی متفاوت به یکی از القاب حضرت زهرا(س) توجه شود و درباره وجود آن حضرت و اسمی که درباره آن صحبت میشود با حضور کارشناسی که سالهای سال در این حوزه تحقیقات گسترده و مطالعات ویژهای داشته است، بررسی شود. راحله امینیان اظهار کرد: نگاه برنامه یک نگاه مادرانه با استفاده از فضیلتها و سبک زندگی حضرت زهرا(س) خواهد بود. وی درباره بخشهای برنامه سحرنشینی بیان کرد: ما در این برنامه بخشهای پادکست، مناجاتخوانی و حضور مهمانان دیگر علاوه بر کارشناس برنامه را داریم؛ تمام این موارد حول محور فضیلتهای حضرت زهرا(س) حرکت میکند و انشاءا... خود آن حضرت نیز به ما کمک خواهند کرد.مجری برنامه سحرنشینی در پایان خاطرنشان کرد: تاکنون در برنامههای سحر به چنین موضوع مهمی پرداخته نشده است و از آنجایی که قلب ماه رمضان شبهای قدر است و همانطور که علما گفتهاند فضائل آن نیز برای ما مگر با بصیرت لازم نسبت به حضرت زهرا (س) روشن نمیشود به همین دلیل ما نیز با این نگاه برنامه را پیش میبریم.
محفلی از ماه خدا در شبکه ۳
ازجمله برنامههای شاخص شبکه سه در ماه مبارک رمضان برنامه محفل است. به نظر میرسد که با توجه به فضای زیادی که عوامل تولید محفل نیاز داشتند، حالا به سمت مزار شهدای گمنام شهرک شهید محلاتی رفتهاند. این دورهمی قرآنی حالا در ماه مبارک رمضان امسال هم در کنار مخاطبان خواهد بود. سید محمدحسین هاشمی گلپایگانی که تهیهکنندگی فصل قبل برنامه را هم برعهده داشته، این بار با پشتکار بیشتری اقدام به ساخت این برنامه کرده است. او که پیش از این هم تهیهکنندگی مسابقه «میدون» را در شبکه سه برعهده داشته، در باره تغییرات فصل جدید محفل به جامجم میگوید: همانطور که میبینید حجم دکور تغییر کرده و با شکوهتر و عظیمتر شده است. اما از آنجا که مردم با این روال برنامه و آقای بوذری به عنوان میزبان و همین داوران ارتباط برقرار کردهاند، این تیم تغییری نکرده و با ساختار قبلی پیش میرویم. وی در ادامه میافزاید: میتوانم بگویم سعی کردیم موضوعات جذابتری را برای این فصل از برنامه انتخاب کنیم و اصولا تغییرات اصلی به این بخش از برنامه برمیگردد. از دیگر برنامههای شبکه سه، ماه من است. چند سالی است که روزهدارانی که مخاطب شبکه سه هم هستند، اوقات ملکوتی سحرگاه را با مناجاتها و برنامههای «ماه من» سپری میکنند. برنامهای به تهیهکنندگی یوسف منصوری و با اجرای نجمالدین شریعتی که همه ساله با طراحی دکوری که دارد، بیش از بقیه مورد توجه قرار میگیرد. امسال هم شبکه سه برنامه «ماه من» را برای روزهداران ماه خدا تدارک دیده است. «ماه من» از سحرگاه تا اذان صبح با اجرای نجمالدین شریعتی با کارشناسی حجج اسلام علیرضا پناهیان و سیدحسین آقامیری روی آنتن میرود. همچنین در بین برنامه به مناجاتخوانی و مداحی همراه با سخنرانی مذهبی پرداخته میشود. منصوری در این باره پیش از این به جامجم گفته بود: من چند سال است که تهیهکنندگی این برنامه را برعهده دارم و هربار سعی کردم تفاوتهایی را ایجاد کنم. شبکه جامجم هم قرار است با «ماه من» به استقبال اذان صبح برود. «ماه من» ویژه سحر، از ۲۲ اسفند، قبل از اذان صبح، به مدت ۸۰ دقیقه از شبکه جامجم پخش میشود.
زندگی با چهارگاه در شبکه ۴
«چهارگاه» ویژهبرنامه سحرگاهی ماه مبارک رمضان شد. در این ویژهبرنامه حسامالدین سراج استاد آواز ایرانی، محمد اسماعیل آذر استاد شعر ایرانی، حسن بلخاری قهی استاد زیباییشناسی و متین رضوانی پژوهشگر حوزه موسیقی ایرانی در این برنامه میزبان هنرمندان آوازخوان از سراسر ایران خواهند بود. اولین برنامه «چهارگاه» بامداد سهشنبه و همزمان با اولین سحر ماه رمضان، از ساعت ۳ و ۳۰ دقیقه تا اذان صبح راهی آنتن شبکه چهار میشود.در این برنامه درباره گونههای شعر، فرهنگ و ادبیات آوازخوانی، مناجاتخوانی در نقاط مختلف ایران و ... صحبت میشود. ویژهبرنامه «چهارگاه» در عمارت تاریخی عینالدوله (نگارخانه برگ)ضبط شده و اساتیدی در آن حضور دارند که باعث افزایش جایگاه برنامه در میان مخاطبان خواهد شد.
برنامه دیگر شبکه چهار، زندگی پس از زندگی است. چند سالی است که شبکه چهار ویژهبرنامه افطارش را به برنامه «زندگی پس از زندگی» اختصاص داده است. برنامهای به تهیهکنندگی و با اجرای عباس موزون که با حضور افرادی روی آنتن میرود که هر کدام تجربه مرگ داشتند. این برنامه نگاه متفاوتی به موضوع مرگ و زندگی پس از مرگ دارد. از این رو یکی از برنامههای پربیننده ماه رمضان همواره به این برنامه اختصاص دارد. عباس موزون، تهیهکننده و مجری برنامه «زندگی پس از زندگی» درباره این برنامه در گفتوگویی بیان کرد: فصل جدید این برنامه همچون هر سال پیش از افطار پخش میشود، مدت زمان هر برنامه امسال ۸۰ دقیقه است و از حوالی ساعت ۱۷ روی آنتن شبکه چهار سیما میرود. وی با اشاره به چالشها و سختیهای تولید این برنامه اضافه کرد: «زندگی پس از زندگی» برنامهای است که با دست خالی و بودجهای که زیاد نیست آمارهای شگفتانگیزی از نظر رضایتمندی و میزان مخاطب دارد که رکوردشکن بوده است. موزون با اشاره به حواشی که اخیرا برنامه را درگیر کرده است، عنوان کرد: چندی پیش گفته بودند که عباس موزون استعفا داده یا حواشی دیگری برای برنامه ساختند. با هر روشی میخواهند مخاطب برنامه را دور کنند و من از این رفتارهای غیررحمانی گلایه دارم. موزون با اشاره به تمایزهای برنامه امسال تصریح کرد: تفاوت ویژهای در استودیوی برنامه حاصل شده است که حتما برای مخاطب جذاب خواهد بود و تنوع و فرم تصاویر ضبط شده در شهرها و استانهای کشور به پختگی و بلوغ رسیده است.
«آن» و «بعد از آن» شبکه نسیم
این برنامه تلویزیونی به تهیهکنندگی سیداحمد موسویصمدی و سینا شعربافی با اجرای صابر خراسانی، از ابتدای ماه مبارک رمضان هر روز در ساعات پیش از افطار و پس از آن، از شبکه نسیم در قاب رسانهملی روی آنتن خواهد رفت. برنامه مذکور با حمایت کمیته امداد امامخمینی(ره) ساخته شده و در قالبی نو به بررسی قصههای انسانهای متفاوت و خاص خواهد پرداخت.
دست پر شبکه قرآن
ویژهبرنامه «بهارترین بهار» هر روز ساعت ۱۷ و۳۰ دقیقه از حرم حضرتمعصومه(س) بهصورت زنده از شبکه قرآن و معارف سیما پخش میشود. این برنامه با اجرای مهدی اعرابی و کارشناسی حججاسلام سعیدیآریا، لقمانی و تراشیون از حرم حضرتمعصومه(س)، شبستان امامخمینی(ره) روی آنتن میرود. همچنین ویژهبرنامه زنده سحرگاهی «دلآرام» هر بامداد از ساعت ۳تا اذانگاهی صبح ازحرم حضرتمعصومه(س) برای علاقهمندان پخش میشود.این برنامه بااجرای سیدوحید مرتضوی و کارشناسی حجتالاسلام دکتر رفیعی و مهدی میرباقری از حرم حضرتمعصومه(س)،شبستان حضرتزهرا(س)روی آنتن میرود.
سحر و افطار با شبکه افق
اما شبکه افق هم در این میان برنامههای متنوعی را برای سحر و افطار تدارک دیده است. «وقتسحر» ویژهبرنامه سحرگاهی ماه مبارک رمضان است که با اجرای حامد عسکری و محمد قاسمی و با حضور حاجحسین یکتا، حجتالاسلام طباخیان و دکتر علی غلامی برای روزهداران پخش میشود. وقتسحر حوالی ساعت ۳ بامداد با آیتمهای متعدد و گفتوگو با کارشناسان برای روزهداران روی آنتن میرود. همچنین، «همسفره» افطارهای ماه مبارک رمضان از شبکه افق سیما روانه آنتن میشود. این برنامه که در ایام ماه مبارک رمضان پیش از افطار روانه آنتن میشود در هر قسمت میزبان مهمانان مردمی و فعالان فرهنگی است. همسفره به تهیهکنندگی میثم ریاحی و با اجرای محمدمحسن آزادی پخش میشود.
سحر شبکه امید با «بیستچهل»
شبکه امید هم برنامه «بیستچهل» (۲۰۴۰) را با طعم تغییر شرایط دنیا پس از ۷ اکتبر و طوفانالاقصی با طعم ظهور و آخرالزمان برای مخاطبان در لحظات سحرگاهی پخش میکند. این برنامه با اجرای سیدحمید لاجوردی روی آنتن میرود.
روایت کادر درمان در شبکه سلامت
شبکه سلامت هم با برنامه «ماه ماه» خاطرات کادر درمان را از امدادهای الهی روایت میکند. ویژهبرنامه افطاری شبکه سلامت با نام ماه ماه بهصورت زنده با اجرای اسماعیل باستانی ساعت ۱۷ و ۳۰ دقیقه روی آنتن شبکه سلامت سیما میرود. در این برنامه با پزشکان و کادر درمان گفتوگو میشود و خاطرات آنها از لحظاتی که حضور خدا را کاملا در فرآیند درمان احساس کردهاند، روایت میشود. همچنین ماه ماه برنامه اذانگاهی ویژه افطار شبکه جامجم است که ساعت ۱۹ پخش میشود.
شبکه کودک سر سفره خدا رفت
«سر سفره خدا» ویژهبرنامه سحرگاهی ماه مبارک رمضان شبکه کودک است که با اجرای حامد مدرس و احسان مهدی و شخصیتهای جدیدی با اجرای نمایشهای طنز، در یک فضای پرنشاط روی آنتن میرود. این برنامه حوالی ساعت ۳ و ۳۰ دقیقه پخش میشود.
شبکه تهران: همراه روزهداران
برای خیلی از ما که حال و هوای سحر و افطارمان با جشن رمضان آن سالها و اجرای کاظم احمدزاده گره خورده، شبکه تهران انتخاب همیشگی همراهی در این زمان خاص است. بسیاری از مخاطبان از قدیمالایام، با شبکه تهران همراه میشوند تا در لحظات افطار، یک همراه همیشگی برای خود و خانوادهشان داشته باشند. به نظر میرسد امسال و با توجه به تلاقی نوروز با ماه مبارک رمضان، تدارک شبکه تهران خاصتر و ویژهتر از گذشته باشد. برنامه سدره با اجرای مهیار عبداللهی از جمله برنامههای رمضانی شبکه تهران است. بر این اساس، این برنامه با حضور کارشناسان نام آشنای معارفی همچون حجتالاسلام علی سرلک، علی سعیدیان، سیدعباس موسوی مطلق، دکتر محمدرضا سنگری و دکتر مهدی امینفروغی از قاب شبکه تهران تماشایی میشود. همچنین این برنامه سحرگاهی مناجاتخوانی با نوای گرم مداحان اهلبیت(ع) مانند حاجمرتضی طاهری، حاجسعید قانع، حاجمجید شعبانی و... خواهد داشت که تقدیم نگاه مخاطبان میشود. برنامه سحرگاهی سدره آیتمهای جذاب و متنوعی را برای مخاطبان تدارک دیده است که معرفی امکان مقدس کشور عراق از شهرهای نجف، کربلا، کاظمین، سامرا و... از بخشهای این برنامه است. معرفی ۳۰ کتاب و ۳۰ عالم مولف با محوریت معرفی شخصیت والای حضرت علی امیرالمومنین(ع)، نمایش سفرههای افطار کربلا، آیتم شهدای مدافع حرم(نقاشی پرتره)، آیتمهای مردمی و پیامکی و کلام بزرگان از دیگر بخشهای این برنامه است که در فواصل مختلف زمانی تقدیم نگاه شب زندهداران ضیافت الهی میشود. برنامه سحرگاهی سدره در ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت ۳ تا قبل از اذان صبح مهمان خانه مخاطبان میشود.
برنامه دیگر شبکه تهران، شبستان است که برنامه افطار ماه مبارک رمضان خواهد بود و هر شب از ۱۷ و ۳۰ روی آنتن میرود. این برنامه با اجرای محسن قره شیخ لو در قالب یک مهمانی ساده افطاری از شبستان مسجد صنیعالدیوان یکی از مساجد معروف شهر تهران و با قدمتی بیش از۱۱۰سال، تماشایی میشود. در این ویژه برنامه حجتالاسلام محمد محمدی به عنوان کارشناس درخصوص سوژهها و موضوعات متنوع با مهمانان گفتوگویی خودمونی دارد و هر شب یکی از کانونهای فرهنگی و هنری مساجد تهران نیز در برنامه حضور خواهند داشت. آمادهسازی و تهیه سفره افطار با کمک مهمانان و حاضران بخش دیگری از برنامه شبستان است که هر شب به مدت ۳۰ دقیقه تماشایی میشود. برنامه شبستان کاری از گروه معارف است که به تهیهکنندگی فاطمه زهرا بازرگان در ماه مبارک رمضان در ۳۰ قسمت روی آنتن میرود. اما شبستان تنها برنامه شبکه تهران نیست که روی آنتن شبکه تهران میرود. جشن رمضان هم مثل هر سال قرار است در کنار مخاطبان باشد. بر این اساس، جشن رمضان در پارکلاله میزبان شهروندان خواهد شد. این برنامه میزبان شهروندان تهرانی است که در مشاغل مختلف فعالیت میکنند تا از چالشها و جذابیتهای شغل خود بگویند و تجریبات خود را با مخاطبان برنامه و حاضران در جشن به اشتراک بگذارند.
همچنین در پایان هر برنامه نیز این افراد بهعنوان شهروند خوب معرفی و از آنان تجلیل میشود. ویژهبرنامه جشن شهر رمضان با بخشهای مختلفی ازجمله نمایش طنز، موسیقی، خوانندگی و مسابقههای مردمی به مدت ۵۰ دقیقه از آنتن شبکه تهران تماشایی میشود. برنامه تلویزیونی جشن شهر رمضان در شبهای ضیافت الهی در پارکلاله با حضور پرشور عموم مردم تهران اجرا خواهد شد و بهصورت زنده و مستقیم روی آنتن شبکه تهران سیما میرود. برنامه قدیمی و ماندگار جشن شهر رمضان کاری از گروه اجتماعی شبکه تهران است که در ماه مبارک رمضان هر شب مهمان خانه مخاطبان میشود.