پس ازآغاز فعالیت دولت سیزدهم رویکرد در این موضوع به کلی تغییر کرد و اکنون بر اساس گزارش منتشر شده از سوی آژانس بینالمللی، درآمد نفتی ایران طی ۹ ماهه ۲۰۲۳ به ۳۴ میلیارد دلار رسیده است. در این گزارش میزان فروش نفت ایران را مورد بررسی قرار دادیم که مشروح آن را میخوانید.
درگذشته وضعیت به این صورت بود که صادرات نفت در یک قالب مشخص باید انجام میشد و تحدید آن توسط کشورهای غربی صورت میگرفت. در واقع افزایش صادرات نفت منوط به تایید کشورهای غربی بود اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، صادرات نفت روند افزایشی به خود گرفت. از سوی دیگر دولت سهم نفت در بودجه را کاهش داد تا نوسانات فروش آن منجر به کسری بودجه نشود، اما بررسیها نشان میدهد تحریمها نتوانست فروش نفت ایران را متوقف کند. جدیدترین آمار اوپک نیز نشان میدهد که کشورمان در سال گذشته میلادی روزانه ۲ میلیون و ۸۵۵هزار بشکه نفت تولید کرده که نسبت به سال۲۰۲۲ توانسته است افزایش ۳۰۱هزار بشکه در روز را تجربه کند.بر اساس گزارشهای اوپک، ایران در ماه آوریل (فروردین۱۴۰۲) دو میلیون و ۶۲۵هزار، ماه می (اردیبهشت۱۴۰۲)دو میلیون و۶۹۸هزار بشکه، ماه ژوئن (خرداد۱۴۰۲) دو میلیون و ۶۷۵ هزار بشکه، در ماه جولای (تیر۱۴۰۲) دو میلیون و ۸۷۲هزار بشکه، ماه آگوست (مرداد۱۴۰۲) سه میلیون و۴۳۰هزار بشکه، در ماه سپتامبر (شهریور۱۴۰۲) سه میلیون و ۸۲ هزاربشکه، در ماه اکتبر (مهر۱۴۰۲) سه میلیون و ۱۲۲هزار بشکه، در ماه نوامبر (آبان۱۴۰۲) سه میلیون و ۱۵۴ هزار بشکه و در ماه دسامبر (آذر۱۴۰۲) سه میلیون و ۱۴۳ هزار بشکه نفت تولید کرده است.این موضوع در حالی بوده که بررسی میزان تولید نفت ایران در سالهای گذشته حاکی از آن است که کشورمان به طور متوسط سال ۲۰۲۲ روزانه دو میلیون و ۵۵۴هزار بشکه، سال۲۰۲۱ روزانه دو میلیون و ۳۹۲ هزار بشکه، در سال ۲۰۲۰ روزانه یک میلیون و ۹۹۱ هزار بشکه، سال۲۰۱۹ روزانه دو میلیون و ۳۵۶ هزار بشکه، سال ۲۰۱۸ روزانه سه میلیون و ۵۵۳ هزار بشکه و سال۲۰۱۷ روزانه سه میلیون و ۸۱۳هزار بشکه نفت تولید کرده است.به این ترتیب پس از کاهش میزان تولید نفت از سال ۲۰۱۹، دوباره روند تولید از سال ۲۰۲۱ صعودی شده است؛ به طوریکه در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱ روزانه ۱۶۲ هزار بشکه و در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ نیز روزانه ۴۰۱ هزار بشکه افزایش تولید داشتهایم.
کسب جایگاه سوم در اوپک
ایران در ماه آوریل (فروردین ۱۴۰۰) جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک را از کویت پس گرفت و از آن زمان تا اکتبر ۲۰۲۱ (مهر م ۱۴۰۰) این جایگاه را حفظ کرده بود اما در ماه نوامبر ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰)، بار دیگر تولید نفت کویت از ایران پیشی گرفت و در جایگاه چهارم نشست و ایران به رتبه پنجم بازگشت.پس از این اتفاق کشورمان در ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد ۱۴۰۲) پس از یک سال و هفت ماه، دوباره به جایگاه چهارمی تولید نفت در اوپک بازگشت و کویت در جایگاه پنجم قرار گرفت. در ماه بعدی یعنی آگوست ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۲) با پیشی گرفتن از امارات جایگاه سوم تولید نفت در اوپک را از آن خود کرد و از آن زمان تاکنون این جایگاه را حفظ کرده است.
تحریمها، مانع از افزایش فروش نفت نشد!
فروش ۳۴ میلیارد دلاری نفت ایران در بازار جهانی طی ۹ ماهه ۲۰۲۳ در حالی رقم خورد که تحریمهای آمریکا علیه ایران و سیاست به اصطلاح فشار حداکثری توسط دولت آمریکا ادامه پیدا کرد اما سیاستها و رویکردهای دولت سیزدهم در حوزه نفت به گونهای بود که توانست با اتخاذ تصمیمات مناسب، روند فروش نفت را تغییر داده و علیرغم برنامههای کشورهای غربی علیه حوزه نفت کشورمان، فروش این طلای سیاه بیش از گذشته ادامه داشته باشد.
تولید بیش از ۳ میلیون بشکه نفت ایران
آژانس بینالمللی انرژی همچنین از تولید بیش از سه میلیون بشکه نفت در ایران برای هشتمین ماه متوالی در سال ۲۰۲۳ خبر داده است. بر اساس این گزارش تولید نفت ایران در ماه می ۲۰۲۳ برای نخستین بار از زمان خروج آمریکا از برجام به بیش از سه میلیون بشکه در روز رسید و در ماههای بعد با طی مسیری کمابیش صعودی بالای سه میلیون بشکه باقی مانده است. گفتنی است که متوسط تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۳، میزان دو میلیون و ۹۶۵ هزار بشکه در روز بوده است.
افزایش ۹۰۰ هزار بشکهای صادرات نفت
تحریمهای آمریکا نه تنها مانع از تولید نفت ایران، بلکه مانع از فروش و صادرات آن نیز نشدند. این موضوع در حالی بوده که دولت سیزدهم با اتخاذ تصمیماتی توانسته است اکنون صادرات نفت کشور را به ۱.۳میلیون بشکه در روز برساند.آمارها نشان میدهد دولت سیزدهم با میانگین فروش ۳۰۰هزار بشکهای نفت در روز، دولت را در مرداد ماه (آگوست ۲۰۲۱) تحویل گرفت و آن را به حدود ۵۰۰هزار بشکه تا پایان سال۲۰۲۱ رساند. درواقع این دولت توانست طبق آمار موسسات بینالمللی، میانگین فروش نفت ایران را تا پایان سال ۲۰۲۳ با افزایش ۹۰۰هزار بشکهای روبهرو کند.درهمین راستا محمد رضوانیفر، رئیس کل گمرک در مورد صادرات نفت گفت: در۹ماه سال جاری به ارزش ۲۶.۵ میلیارد دلار صادرات نفت و گاز داشتیم که از نظر ارزش نسبت به مشابه سال قبل ۱۰درصد رشد کرده است.همچنین گزارش اخیر بانک مرکزی از رشد اقتصادی کشور نیز نشان میدهد تولید ناخالص بخش نفت و گاز کشور درشش ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۱۷.۱درصدی داشته است.
۱- ۲۰۲۰(۶ ماه پایانی دولت دوازدهم) ۳۰۰ هزار بشکه
۲- ۲۰۲۰(۶ ماهه ابتدایی دولت سیزدهم) ۵۰۶ هزار بشکه
۳- ۲۰۲۱ ۶۵۸ هزار بشکه
۴- ۲۰۲۲ ۸۸۳ هزار بشکه
۵- ۲۰۲۳ ۱.۲ میلیون بشکه