سرنخ را پیدا کن

شبکه نسیم مسابقه‌ای را باعنوان«سرنخ» با همین رویکرد تولید کرده که این روزها فصل دوم آن روی آنتن است. آریا طاهری، تهیه‌کننده و مجری این برنامه است که پیش از این با نام و چهره او در اجرای مسابقه «هوش‌برتر» در همین شبکه آشنا شدیم. او تهیه‌کنندگی فصل اول این مسابقه را هم بر عهده داشت، اما این‌بار در قامت مجری هم ظاهر شده است. به گفته او، این مسابقه نمونه و الگوی خارجی ندارد و برای اولین بار است که در تلویزیون اتفاق افتاده و کاملا تولید داخلی است. یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های این مسابقه پرونده‌های واقعی است که زیر دستان کارآگاه و دستیارانش می‌آید. ضمن این‌که در سری جدید بحث تعامل با مخاطبان هم در نظر گرفته شده است. فصل اول مسابقه سرنخ در۳۰قسمت تولید و پخش شد که ماهیت آن رمزگشایی از پرونده‌های جنایی با دراختیارداشتن سرنخ‌ها بود؛ اما در فصل دوم چالش جدیدی برای شرکت‌کنندگان ایجاد شده که از صحنه جرم گرفته تا بازجویی و رسیدن به مجرم اصلی را شامل می‌شود. شرکت‌کنندگان باید ضمن یافتن ارتباطی منطقی میان سرنخ‌ها در پرونده‌ بتوانند با روش بازجویی درست از متهمین، به پاسخ درست برسند.
     
شرکت‌کننده‌ها به‌دنبال سرنخ‌ها
آریا طاهری در گفت‌وگو با جام‌جم درباره ویژگی‌های این فصل از مسابقه توضیح می‌دهد: روال ما در سری قبل این‌گونه بود که تمام اطلاعات پرونده که سرنخ‌های آن محسوب می‌شد را می‌دادیم. مظنونین پرونده را هم به شرکت‌کننده‌ها که همان دستیاران کارآگاه هستند معرفی می‌کردیم. آنها باید براساس یک بازجویی درست و منطقی به پاسخ‌ها دست پیدا کنند. ما در سری جدید روال کار را تغییر دادیم. یعنی بخش مستند را اضافه کردیم و در این بخش، پرونده را توضیح می‌دهیم. بعد از مستند هم یک آیتم نمایشی داریم که کارآگاه سر صحنه جرم می‌آید و بعد از بررسی اطلاعات و صحنه جرم، شرکت‌کننده‌ها وارد صحنه جرم می‌شوند و باید سعی کنند خودشان در آن محیط محصوری که ما داریم به‌دنبال سرنخ‌ها بگردند. طاهری همچنین می‌افزاید: نکته جالب این است که یک‌سری سرنخ‌ها واقعی و بقیه اشتباه است و آنها باید بتوانند سرنخ‌های درست را پیدا کنند. از طرفی از بین پنج مظنونی که ما به آنها معرفی می‌کنیم، باید سه نفر را انتخاب کنند و بعد از بازحویی آنها به جواب برسند. بنابراین می‌توانم بگویم اگر کل برنامه سری قبل بازجویی بود، در این سری یک‌سوم از برنامه بازجویی و باقی آیتم‌های نمایشی است.وی درباره تعاملی‌شدن مسابقه با بیننده‌ها هم ادامه می‌دهد: در سری قبل آمار قابل‌توجهی از جذب مخاطب داشتیم و افراد بسیاری بودند که تمایل داشتند در مسابقه شرکت کنند. ما فقط دو نفر می‌توانیم در مسابقه داشته باشیم و به‌دلیل ماهیت مسابقه امکان حضور تماشاچی هم وجود ندارد. به‌همین‌دلیل سعی کردیم برنامه را به‌صورت تعاملی بسازیم و بیننده‌ها هم بتوانند در آن شرکت کنند. 
     
حل پرونده‌های واقعی
طاهری در پاسخ به این سؤال که چقدر دکور و نورپردازی کار به فضای معماگونه‌اش کمک می‌کند هم توضیح می‌دهد: دکور داخلی استودیو متناسب با فضای سری جدید کار تغییراتی داشته است. در اتاق بازجویی هم تغییراتی ایجاد کرده‌ایم تا کارآگاه بتواند از پشت شیشه اشراف داشته باشد. نحوه چینش دوربین‌ها و نورپردازی‌مان نسبت به فصل قبل متفاوت شده است. صحنه‌های جرم هم خارج از فضای استودیوست و به‌همین‌خاطر تعدد لوکیشن داریم. ضمن این‌که فصل قبل ۳۰ قسمت بود و این فصل در ۵۰ قسمت طراحی شده است. وی درباره این‌که سرنخ کاملا داخلی است و از هیچ نمونه خارجی برداشت نشده است هم می‌گوید: ایده اولیه و شکل‌گیری برنامه متعلق به خودم و بعد به معاونت فرهنگی اجتماعی فراجا و شبکه نسیم است. ما جلسات بسیاری برای این کار داشتیم و پیش‌تولید فصل یک آن یک‌سال به طول انجامید و برای فصل دوم هم هشت ماه پیش‌تولید داشتیم. در این مدت پرونده‌های واقعی بسیاری را بررسی کردیم. البته پرونده‌هایی که در هر برنامه بررسی می‌شود، متشکل از چندین پرونده است که مختومه شده و به نتیجه رسیده‌اند.سری اول این مسابقه را محمدرضا رهبری اجرا کرد. طاهری در پاسخ به این سؤال که چطور شد اجرای برنامه را هم خودش برعهده گرفت بیان می‌کند: ترجیح شبکه این بود که من در کنار تهیه‌کنندگی، مجری برنامه هم باشم. 
     
«سرنخ» نمونه خارجی ندارد
طاهری در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره چالش‌هایی که برای ساخت این مسابقه داشته عنوان می‌کند: مهم‌ترین چالشی که ما برای ساخت این مسابقه پیش‌رو داشتیم این بود که سرنخ نمونه خارجی نداشت. این درحالی‌است که اغلب برنامه‌هایی که ساخته می‌شوند، نمونه خارجی دارند یا کپی هستند، اما سرنخ کپی نیست و نمونه‌ای پیش از خودش ندارد که ما بتوانیم الگوبرداری کنیم و زحمت‌مان هم کمتر شود. نکته بعد این است به‌دلیل این‌که ما مسابقه‌ای را می‌سازیم که بخشی از آن براساس بازجویی پیش می‌رود و بازجویی به‌صورت نمایشی نیست که ما متن‌ها را بنویسیم، بخشی از کار به‌صورت بداهه پیش می‌رود. به‌همین‌دلیل باید ببینیم شرکت‌کننده‌ها چه سؤالاتی از مظنونین می‌پرسند و مظنونین ما که بازیگر هستند، چه پاسخی به آنها می‌دهند.وی درباره بازیگرانی که دراین سری حضور دارند هم می‌گوید: ما در فصل قبل درهرقسمت سه بازیگر داشتیم. دراین قسمت سعی کرده‌ایم برای ۵۰قسمت که در هر قسمت۵۰ بازیگر داریم، ازبچه‌های تئاتر انتخاب کنیم تا فرصت دیده‌شدن و مقابل دوربین آمدن را به آنها بدهیم. مخصوصا بعد از کرونا که بدنه تئاتر کمی ضعیف شده است.  وی همچنین می‌افزاید: در سرنخ پلیس به‌عنوان حامی مردم و یک مجموعه واحد نشان داده می‌شود که برای آرامش و امنیت تلاش می‌کند. پرونده‌هایی هم که در این مسابقه وجود دارد مربوط به قتل است. امیدواریم با افزایش قسمت‌های این مسابقه، اثرگذاری بیشتری بر مخاطبان داشته باشیم. کسی که تمایل به انجام جرم دارد بعد از دیدن برنامه احساس می‌کند که شاید لو برود. ضمن این‌که ماهیت اکثر برنامه‌های پلیسی، بخش نظامی و خشن پلیس را نمایش می‌دهد، درحالی‌که بخش زیادی از زحمات پلیس فیزیکی نیست و کاملا منطقی و براساس علم و دانش است. پس ما سعی کردیم وارد بخشی شویم که تابه‌حال در آن رابطه برنامه‌ای ساخته نشده است و همین موضوع را سخت‌تر و پیچیده‌تر‌می‌کرد.این مجری و تهیه‌کننده درباره تفاوت این مسابقه با مجموعه‌ای چون «آقای قاضی» که به پرونده‌های واقعی پلیس می‌پردازد هم توضیح می‌دهد: سرنخ برخلاف آن مجموعه، ماهیتی نمایشی ندارد و دیالوگی برایش نوشته نمی‌شود، بلکه سرنخ و اطلاعات در اختیار تماشاگر قرار می‌گیرد و شرکت‌کننده‌ها به‌عنوان دستیاران کارآگاه به بازجویی با متهمین می‌پردازند. همان‌طور که پیش از این هم گفتم بخشی از برنامه براساس بداهه است و این‌گونه خاصیت مسابقه حفظ می‌شود. 

مجرمان لو می‌روند
طاهری درباره روند مسابقه بیان می‌کند: درشبکه نسیم تلاش می‌کنیم درپوشش سرگرمی‌سازی پلیس را غالب بر امور و جرایم جاری نشان دهیم. یعنی مجرم هرچقدر صحنه‌سازی کند بازهم لو می‌رود. همچنین از پرونده‌های سخت و پیچیده پلیسی در سرنخ استفاده شده که تاکنون دراداره پلیس حل شده‌اند و به سرانجام رسیده‌اند. روند طراحی این مسابقه به این صورت است که چندپرونده واقعی رابا هم ترکیب می‌کنیم و ازآن چیزی می‌سازیم که چندین سرنخ داشته باشد تا قابلیت رقابت مسابقه بیشتر شود.