علاوه بر این صنعت فرش از لحاظ اشتغالزایی، ایجاد ارزش افزوده و تحصیل ارز نقش قابلتوجهی در اقتصاد ایران دارد. پس از خروج آمریکا از برجام، تحریمهای این کشور و دیگر کشورهای غربی، صنعت فرش را تا حدودی تحت تاثیر قرار داد اما مشکلات داخلی مانند بید بر تار و پود این صنعت نشست. درحال حاضر دو میلیون و ۵۷هزار نفر بافنده فرش در کشور وجود دارد، با اینحال با توجه به مشکلات مذکور، ایران رتبه اول خود را در دنیا از دست داده و به رتبه ششم جهانی سقوط کرده است بهطوریکه هم اکنون بازار این محصول در جهان را پاکستان، نپال، هند و چین از آن خود کردهاند.
تولید سالانه ۹۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی
محمدمهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صمت گفت: صنعت فرش ماشینی ایران یکی از صنایع متمایز در سطح بینالملل است. این صنعت یک صنعت خوداتکا در داخل کشور است که قریب به ۱۰۰۰واحد تولیدی در محدوده کاشان در آن مشغول فعالیت هستند.وی افزود: فرش ماشینی ایرانی با استفاده از فرهنگ فرش دستباف کشورمان، همت طراحان مجرب و همچنین با اتصال به صنعت نساجی و ماشینآلات صنعتی پیشرفته توانسته از سطح بالای توانمندی در تولید و کیفیت بازارهای جهان قرار گیرد. برادران خاطرنشان کرد: تولید سالانه فرش ماشینی کشورمان سالانه ۹۰میلیون مترمربع است که بخش عمده آن صادر میشود. در شش ماه نخست امسال صادرات فرش ماشینی درمقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش ۱۱.۵درصدی داشته است.
وی با اشاره به صادرات ۳۳۰میلیون دلار فرش ماشینی درسال گذشته بیان کرد: فرش ماشینی ایران به کشورهای مختلف مانند کشورهای همسایه، چین و اروپا صادر میشود. بیشتر مساجد کشورهای مسلمان با فرشهای ایرانی مفروش شدهاند. برادران در ادامه به مشکلات صادرکنندگان و تولیدکنندگان این صنعت اشاره کرد و ادامه داد: بخش عمده صادرات فرش ماشینی کشورمان به افغانستان و عراق است و خرید و فروش بیشتر با ریال و ارز محلی آن کشورهاست. اکنون بازگشت ارز حاصل از صادرات با دلار، مشکلاتی را برای صادرکنندگان بهوجود آورده است. با تدابیر بانک مرکزی و سازمان توسعه تجارت میتوان این مشکل را مرتفع کرد.
معاون وزیر صمت گفت: مشکل بعدی تولیدکنندگان و صادرکنندگان تهیه مواد اولیه است که در این موضوع هم تفاهماتی درباره عرضه بیشتر مواد اولیه با واحدهای پتروشیمی انجام شده است. با حل مشکلات و سرمایهگذاری بیشتر در این صنعت، صادرات فرش میتواند تا دو برابر افزایش یابد.
جزئیات صادرات فرش ایرانی
براساس آمار گمرک در نیمه نخست سالجاری ۴۶هزار و ۲۲۴تن و ۸۳کیلوگرم انواع فرش ماشینی و دستباف به ارزش ۵۴۳۲ میلیارد و ۴۹۴میلیون و ۹۲۸هزار تومان یا ۱۴۳میلیون و ۸۲۶هزار و ۷۴۸دلار صادر شده است.این درحالی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته ۴۱هزار و ۶۵ تن و ۳۷۵ کیلوگرم انواع فرش دستی و ماشینی به ارزش ۳۵۰۰ میلیارد و ۵۰۱ میلیون و ۴۶۴هزارتومان یا ۱۳۶میلیون و ۷۳۱هزار و ۲۸۴ دلار صادر شده است.به همین دلیل میتوان گفت صادرات انواع فرش ماشینی و دستباف در نیمه نخست سالجاری به لحاظ ارزشی با رشد ۵ درصدی و به لحاظ وزنی با رشد ۱۳ درصدی روبهرو بوده است. تفکیک صادرات فرش دستباف و ماشینی در نیمه نخست براساس آمار گمرک در نیمه نخست سالجاری ۲۹ هزار و ۹۴۰ تن و ۲۴۶ کیلوگرم انواع فرش دستباف به ارزش ۴۶۴۶ میلیارد و ۸۳۵ میلیون و ۷۹۲ هزار تومان یا ۱۲۳ میلیون و ۲۳هزار و ۱۴۶دلار صادر شده است.همچنین دراین بازه زمانی ۱۶هزار و ۲۸۳ تن و ۸۳۷ کیلوگرم انواع فرش ماشینی به ارزش ۷۸۵ میلیارد و ۶۵۹ میلیون و ۱۳۶هزارتومان یا ۲۰ میلیون و ۸۰۳ هزار و ۶۰۲ دلار صادر شده است.
فرش ایرانی، زینت مجالس و خانههای ۷۸ کشور دنیا
تنوعبخشی به مبادی صادراتی یکی از اولویتهای اصلی دولت سیزدهم در امر تجارت خارجی بوده است تا ایران در زمان اوج تحریمها با مشکل ارزآوری از طریق صادرات روبهرو نشود. به همین دلیل در نیمه نخست سالجاری ۷۸کشور از همه قارههای جهان شامل اتریش، اتیوپی، اردن، ارمنستان، ازبکستان، اسپانیا، استرالیا، افغانستان، امارات متحده عربی، اندونزی، انگلیس، اوکراین، آمریکا، ایتالیا، آفریقایجنوبی، آلبانی، آلمان، بحرین، برزیل، برونئی، بلاروس، بلژیک، بلغارستان، بوسنیوهرزگوین، پاراگوئه، پاکستان، پرتغال، تاجیکستان، تانزانیا، تایلند، تایوان، ترکمنستان، ترکیه، جمهوری آذربایجان، جمهوری چک، جمهوری مقدونیه، چین، دانمارک، رومانی، زیمبابوه، ژاپن، ساحل عاج، سنگاپور، سوئیس، سوئد، عراق، عمان، غنا، روسیه، فرانسه، فنلاند، قرقیزستان، قزاقستان، قطر، کانادا، کرهجنوبی، کلمبیا، کنیا، کویت، گرجستان، گواتمالا، لبنان، لهستان، لیبی، لیتوانی، مالزی، مجارستان، مغولستان،مکزیک، موریتانی، نروژ، نیجریه، نیوزیلند، هلند، هند، هنگکنگ، ویتنام و یونان جزو مشتریان پروپاقرص فرش دستی و ماشینی ایران بودهاند.