چندی پیش ولادیمیر عابیدونوف، رئیس شورای بازرگانی ایران و روسیه گفته بود: در صورت سرمایهگذاری مشترک روسیه در بخش لجستیک با ایران و راهاندازی سازوکار پرداخت با ارزهای ملی، گردش تجاری ایران و روسیه در پنج سال بهطور قطع به ۴۰ میلیارد دلار میرسد. آمارهای گمرک نشان میدهد طی ۱۵ سال اخیر تجارت ایران و روسیه روند بسیار متفاوتی را طی کردهاست. از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ صادرات ایران به روسیه بین ۳۳۰ تا ۳۷۰ میلیون دلار در نوسان بوده اما از سال ۱۳۹۸ و با مطرح شدن حضور ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، حجم صادرات ایران به روسیه اکنون به بیش از ۷۰۰میلیوندلار رسیده است.
در سال گذشته بیش از یک میلیون و ۴۱۹ هزار تن کالای ایرانی به ارزش ۷۴۳ میلیون و ۸۸۲ هزار دلار از ایران به روسیه صادر شده و این کشور را با یک پله صعود به دهمین مشتری کالاهای ایرانی تبدیل کرد.به همین دلیل میتوان گفت صادرات کالا به روسیه نسبت به سال ۱۴۰۰ نشاندهنده رشد ۲۵درصدی از نظر وزنی، افزایش ۵۷درصدی از نظر ارزش ریالی و رشد ۲۹درصدی از نظر ارزش دلاری بوده است. در نیمه نخست سال جاری نیز یک میلیون و ۶۹ هزار و ۲۱۴ تن کالای ایرانی به ارزش ۴۴۰ میلیون دلار به مقصد روسیه صادر شده، این در حالی است که در همین بازه زمانی یک میلیون و ۸۰۸ هزار و ۸۰۷ تن کالا نیز از این کشور به ارزش ۹۲۵ میلیون و ۳۶۹ هزار دلار وارد کشورمان شده است.با این حال در نیمه نخست سال گذشته ۶۲۱ هزار و ۵۲۹ تن کالای ایرانی به ارزش ۳۳۸ میلیون و ۶۳۸ هزار دلار به روسیه صادر شده بود، این در حالی است که در همین بازه زمانی یک میلیون و ۴۶۰ هزار و ۳۱۳ تن کالا نیز از این کشور به ارزش ۸۷۶ میلیون و ۴۶ هزار دلار وارد کشورمان شده است.بنابراین میتوان گفت صادرات ایران به روسیه به لحاظ وزنی ۷۲درصد و به لحاظ ارزشی ۳۰درصد رشد داشته است؛ از طرف دیگر واردات ایران از این کشور نیز به لحاظ ارزشی ۶درصد رشد ولی به لحاظ وزنی با کاهش ۲۵درصدی روبهرو شده است.
هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه به جامجم میگوید: درحال حاضر مجموع تجارت ایران و روسیه طی سالهای گذشته به سه تا چهار میلیارد دلار رسیده است.وی افزود: با این حال پر واضح است که این دو کشور ظرفیت و پتانسیل تجارت ۱۰میلیارد دلاری را برای سالهای آینده دارند که این امر نیازمند توسعه زیرساختهای دریایی، جادهای و ریلی است. به طوری که برای توسعه تجارت با این کشور با مشکل محدودیت کشتی برای حمل بار روبهرو هستیم و تعداد آنها بسیار کم است، از لحاظ جادهای نیز عمده کامیونهای باری نیز خارجی هستند.تیزهوشان تابان در ادامه با اشاره به دیگر مشکلات تجاری ایران با روسیه تصریح کرد: بازرگانان هماکنون با مشکل برگشت ارز حاصل از صادرات مواجه هستند، البته آنها مشکلی با این امر در صورتی که قیمت آن مناسب باشد، ندارند که در این زمینه باید بانک مرکزی تصمیمات درستی اتخاذ کند.وی در بخش دیگری از سخنان خود گریزی به تعرفه تجاری ایران و روسیه زد و گفت: دو کشور مشمول توافق تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستند به همین دلیل طبیعتا تعرفه تجاری آنها صفر خواهد شد.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه یادآور شد: با وجود تلاشهای متعدد وزارت خارجه، سازمان توسعه تجارت و دولتمردان برای صادرات بیشتر به روسیه دچار مشکلاتی هستیم و برخی از کالاهای ایرانی شرایط ورود به روسیه را ندارند.
تیزهوش تابان درخصوص عمده کالاهای وارداتی و صادراتی به روسیه نیز افزود: عمده صادرات کالاهای ایرانی به روسیه شامل محصولات کشاورزی خصوصا صیفیجات، میوهجات، خشکبار، لبنیات و محصولات شیلاتی است و در مقابل ایران از روسیه مواد اولیه و چوب وارد میکند.
این فعال بخش خصوصی گفت: امیدواریم با توسعه کریدور شمال به جنوب شاهد افزایش ترانزیت از خلیجفارس به سمت روسیه باشیم که میتواند درآمد زیادی برای کشورمان به همراه داشته باشد.
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه با بیان اینکه تا پایان سال تعرفه تجاری ایران و روسیه صفر میشود، گفت: تجارت با پول ملی، تجارت آزاد و گشایش مرزهای گمرکی ایران با روسیه، ارمنستان و بلاروس بهزودی انجام میشود. کامبیز میرکریمی بیان کرد: با توسعه تجاری ایران و کشورهای اوراسیا تا پایان سال مشکلات فعالان اقتصادی در حوزه گمرک، تعرفهها و بازار رقابتی حل خواهد شد.
وی بااشاره به جهش صادراتی باتوسعه زیرساختهای حملونقلی، افزود: زیرساختهای نرمافزاری در حوزه موافقتنامههای تجارت آزاد با کشورها بهطور جدی و با سرعت در حال اجراست که مذاکرهکنندههای ایران و روسیه تفاهمهای خوبی داشتند و بعد از نهاییشدن در پارلمان کشورهای مختلف ازجمله ایران ابلاغ و اجرایی خواهد شد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد