به غیر از دریاچه ارومیه که به‌صورت ویژه تحت نظر و حمایت است حالا مدیرکل محیط‌زیست آذربایجان غربی از اختصاص سالانه ۱۶۸ میلیون مترمکعب آب به تالاب‌های استان خبر داده که می‌تواند اتفاق خوبی در جهت حفاظت ادامه حیات آنها باشد.
از ۲۲ سایت کنوانسیون بین‌المللی رامسر ایران، پنج سایت تالاب دریاچه ارومیه، تالاب قوپی باباعلی وتالاب‌های یادگارلو، درگه سنگی و شورگلدر در آذربایجان غربی واقع شده که تالاب بین‌المللی دریاچه ارومیه یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان بوده و تالاب‌های آغگل ماکو، گرده قیط، میمند و کانی برازان به عنوان مناطق شکار ممنوع هستند. هفته گذشته بود که چهاردهمین نشست دوره‌ای دبیرخانه‌های مدیریت زیست بومی تالاب‌های کشور به میزبانی استان آذربایجان غربی در شهرستان ارومیه برگزار شد. در این نشست ۴۰ نماینده از ۱۹ استان تالابی ایران حضور داشتند تا وضعیت این زیست بوم‌ها را مورد بررسی قرار داده و تصمیمات درستی در جهت حفظ یا احیای آنها بگیرند.
حال تالاب‌ها خوب است
در حال حاضر در آذربایجان غربی ۴۰ تالاب وجود دارد که از این تعداد ۱۴ تالاب دائمی و ۲۶ تالاب فصلی هستند. وجود این تعداد تالاب ثبت شده در استان موقعیت ویژه و متمایزی را برای این منطقه در میان سایر استان‌های کشور ایجاد کرده است. در همین راستا مدیرکل محیط‌زیست آذربایجان‌غربی از اختصاص سالانه ۱۶۸ میلیون مترمکعب آب به تالاب‌های استان خبر داده و اتفاقات خوب را نتیجه پیگیری‌های شبانه‌روزی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان و همکاری سازمان آب منطقه‌ای می‌داند. سعید شهند می‌گوید: «همه تالاب‌های دائمی آذربایجان غربی به ویژه تالاب‌های اقماری پارک ملی دریاچه ارومیه در وضعیت مطلوبی قرار دارند و روند آبگیری و افزایش میزان آب در آنها همچنان ادامه دارد.» وی ادامه می‌دهد: «۶ تالاب بین‌المللی عضو کنوانسیون رامسر در قالب ۴ سایت در آذربایجان غربی وجود دارد که طی هماهنگی با دفتر حفاظت از تالاب‌های ایران، اقدامات لازم جهت ثبت ۲تالاب شیبلو و بورالان در شمال استان در سایت کنوانسیون رامسر نیز انجام شده است و با تحقق این امر، تعداد تالاب‌های بین‌المللی استان به عدد ۸خواهد رسید.»
گستردگی تالاب ها در استان
تالاب‌های آذربایجان غربی عمدتا در اطراف مهاباد، نقده، ماکو، خوی و سلماس قرار دارند. در میان این زیست بوم‌ها تالاب‌های شیطان، یادگارلو، جهودآباد، نیزار گرده قیا و حسنلو به وسعت ۱۴۸۰ هکتار در اطراف نقده و تالاب‌های آق‌گل، عشق‌آباد، قره‌بلاغ، یاریم‌قیه و ساری‌سو کوچک به وسعت حدود ۹۰۰۰هکتار در اطراف ماکو و تالاب‌های قره‌گل و یسریل‌آباد به وست ۴۶۰ هکتار در اطراف میاندوآب قرار دارند. استان آذربایجان غربی به اقتضای موقعیت و جریان آب‌هایش، رودخانه‌ها، سدها و آب‌بندهای بسیاری دارد و مردم این منطقه برای کارهای کشاورزی و دیگر مشاغل از آنها بهره می‌برند. سد بوکان، سد انحرافی نوروز میاندوآب، سد مهاباد، سد انحرافی یوسف کندی، مانداب‌های کنار رود ارس و برکه‌های اطراف دریاچه ارومیه که هر کدام از آنها جلوه‌ای زیبا دارند و از زیستگاه‌های گونه‌های جانوری و گیاهی محسوب می‌شوند. انواع حیوانات مخصوصا پرندگان، در آب بندهای این منطقه زیست می‌کنند. برخی از مانداب‌ها هم دارای امکان ماهیگیری، شکار پرندگان را دارند اما هم اکنون به ندرت این کار در آنها انجام می‌شود.
ثبت تالاب جدید بین‌المللی
مدیرکل محیط‌زیست آذربایجان غربی با اشاره به برنامه‌های اداره این کل برای ثبت تالاب جدید بین‌المللی می‌گوید: «اقدامات اولیه از جمله تعیین محدوده اکولوژیکی برای دو تالاب شیبلو و بورالان، تهیه اطلاعات اولیه و تکمیل فرم‌های مربوط به کنوانسیون رامسر به انجام رسیده و جهت تأیید به سازمان حفاظت محیط‌زیست ارسال شده است که در صورت تأیید بارگذاری فرم‌های آنلاین در سایت مذکور انجام و بقیه مراحل صورت خواهد گرفت.»
شهند با تاکید بر این‌که در سال جاری اعتبارات مربوط به حفظ و احیای تالاب‌های استان رشد ۱۰۰ درصدی داشته است و تلاش می‌کنیم با همکاری دستگاه‌های مرتبط و جوامع محلی، شاهد بهبود هر چه بیشتر وضعیت زیست بوم‌های تالابی استان باشیم، به وجود یک میلیون هکتار اراضی زراعی و باغی اشاره کرده و ادامه می‌دهد: «عمده فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی در آذربایجان غربی در زمینه کشاورزی و دامپروری است و این امر مقوله حفاظت از محیط‌زیست را با چالش‌های متفاوتی در این حوزه مواجه کرده است.»
گل‌محمدی به کمک دریاچه می‌رود
برای احیای دریاچه ارومیه برنامه‌های ویژه‌ای در دست اقدام است که توزیع۲۰هزار اصله نهال گل محمدی از جمله آنهاست.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به توزیع ۲۰ هزار اصله نهال یارانه دار گل‌محمدی از محل طرح ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال گذشته می‌گوید: «۳۶۱ هکتار از اراضی استان زیر کشت گل‌محمدی قرار دارد که ۱۴۸ هکتار بارور و مابقی به صورت نهال است.» خسرو شهبازی با بیان این‌که میزان تولید گل تر از اراضی زیر کشت این محصول در استان بیش از ۵۱۰ تن است، تولید این نوع گل را در مقایسه با سال قبل ۵ درصد بیشتر عنوان می‌کند.
وی، با اشاره به حمایت جهاد کشاورزی از کشت این گیاه پر طرفدار می‌گوید: «رویکرد سازمان برای افزایش سطح زیرکشت و تولید محصول و حفظ منابع طبیعی با حمایت از توسعه این محصول رویکرد مطلوبی خواهد بود. سالانه بیش از ۸۰۰ هزار لیتر گلاب از گل محمدی در مناطق مختلف استان از جمله شهرستان‌های ارومیه، مهاباد، خوی و پیرانشهر به دست می‌آید.»
رئیس جهاد کشاورزی می‌گوید: «در راستای حمایت از کشت گیاهان کم آب بر، برای توسعه سطح زیر کشت از طریق واگذاری اراضی ملی در خارج از حوضه آبریز دریاچه ارومیه، توزیع نهال یارانه‌دار گل‌محمدی در بین متقاضیان و راهنمایی فنی جهت بهبود تولید و پرداخت تسهیلات از محل کمک‌های فنی و اعتباری و صندوق توسعه محصولات باغی مورد توجه و در اولویت است.»
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
