راه‌سلامت از واکسن می‌گذرد

بنابراین طبیعی است که نگرانی بابت ابتلا به آنفلوآنزا و کرونا افزایش یابد؛ به‌ویژه برای آن‌هایی که کودک، کهنسال یا فرد مبتلا به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی در منزل دارند. برای پاسخ به همه این نگرانی‌ها، با دکتر زهرا عبدی، متخصص بیماری‌های عفونی صحبت کرده‌ایم. توصیه‌های ایشان، راهگشای خوبی برای حفظ سلامتی در پاییز و زمستان است.

طی دو سال‌ونیم گذشته، آمار ابتلا به آنفلوآنزا کاهش یافته بود. دلیل آن هم یک نکته مهم بود؛ رعایت بهداشت فردی به‌دلیل شیوع ویروس کرونا. علاوه بر این تعطیلی مدارس باعث شده بود تا ناقلان کوچک بیماری آنفلوآنزا، دیگر ناقل این بیماری نباشند، اما امسال با آمار بالا و زودهنگام ابتلا به آنفلوآنزا روبه‌رو شده‌ایم که دکتر زهرا‌عبدی، متخصص بیماری‌های عفونی در این باره توضیح می‌دهد: «در نیم‌کره شمالی که ما در آن زندگی می‌کنیم؛ آغاز شیوع ویروس آنفلوآنزا معمولا از اوخر آذر ماه و با سرد شدن هواست، اما به‌دلیل سفر‌های مختلف از جمله سفر‌هایی که به عراق داشتیم زمان آغاز شیوع این ویروس جلو آمده است و به همین دلیل با شیوع زودهنگام ویروس آنفلوآنزا روبه‌رو شده‌ایم. علاوه براین، برخلاف دوره شیوع کرونا، استفاده از ماسک به طرز چشمگیری کاهش یافته و همین امر از دیگر دلایل شیوع این بیماری است.» وی می‌افزاید: «شستن دست‌ها، کاهش آمار دورهمی‌ها و استفاده از ماسک سه عاملی که توانسته بود علاوه بر کنترل انتقال ویروس کرونا، به کاهش انتشار ویروس آنفلوآنزا نیز کمک کند، اما اکنون این رعایت‌ها بسیار کمرنگ شده است.»

ناقلان کوچک فعالند

از یک نفر شروع می‌شود، سپس به چند نفر و بعد هم یک کلاس و حتی آموزگار می‌رسد. بعد هم هرکدام از بچه‌ها ناقل کوچک آنفلوآنزا برای اهل خانه می‌شوند. دکتر‌عبدی می‌گوید: «در اورژانس اطفال، آمار بستری ناشی از ابتلا به آنفلوآنزا زیاد شده است. به همین دلیل هم آمار ابتلا در بین بزرگسالان بالا رفته است. بهترین راهکار پیشگیری، تزریق واکسن آنفلوآنزا در شهریور ماه است؛ البته که حالا هم دیر نیست.»
دکتر عبدی درباره نحوه تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌گوید: «کودکان باید دو بار و به فاصله چهار هفته، واکسن را دریافت کنند و بزرگسالان به یک‌بار تزریق نیاز دارند. واکسن آنفلوآنزا باید هر سال دریافت شود، به این دلیل که هر سال واریانت‌های جدیدی از ویروس آنفلوآنزا متولد می‌شود. واکسن‌ها معمولا سه ترکیبی بوده و دو نوع A و یک نوع B ویروس آنفلوآنزا را پوشش می‌دهند که البته چهار ترکیبی آن هم وجود دارد.»

هیچ‌کسی مستثنا نیست

شاید به نظر برسد فقط بچه‌ها یا بعضی از گروه‌های حساس به واکسن آنفلوآنزا یا کرونا نیاز دارند، اما این‌طور نیست. دکتر زهرا عبدی درباره نیاز به واکسن‌ها و گروه‌هایی که باید آن را دریافت کنند به جام‌جم می‌گوید: «بهترین راهکار پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا، همانند کرونا، تزریق واکسن است. همه افراد در هر سنی به تزریق واکسن نیاز دارند، اما از آنجا که مقدار واکسن آنفلوآنزا معمولا در کشور ما کافی نیست، بنابراین گروه‌های پرخطر مانند کهنسالان، افراد مبتلا به مشکلات قلبی ــ ریوی، افرادی که تحت شیمی‌درمانی قرار دارند، افراد دارای پیوند عضو، افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی یا مبتلا به بیماری خاص یا زمینه‌ای در ردیف نخست دریافت واکسن قرار دارند.»

دکتر عبدی درباره کودکان نیز این‌طور توضیح می‌دهد: «نوزادان تا شش ماهگی به‌دلیل مصرف شیر مادر نسبت به ویروس آنفلوآنزا، ایمن هستند، اما از شش ماهگی تا سه سالگی در آسیب‌پذیرترین زمان ابتلا به بیماری‌های ویروسی قرار دارند؛ بنابراین کودکان به‌ویژه در این رده سنی به تزریق واکسن نیاز دارند. کودکان مدرسه‌ای، مهدکودکی و نوجوانان نیز باید واکسن دریافت کنند؛ به‌ویژه که پس از دو سال مدارس بازگشایی شده و به همین دلیل خطر ابتلا و انتقال به خانواده نیز افزایش یافته است.» او اضافه می‌کند: «تزریق واکسن شاید از ابتلای کامل جلوگیری نکند، اما باعث ابتلای خفیف و جلوگیری از بستری شدن و ایجاد عوارض نامناسب خواهد شد»

این دارو، پاسخگو نیست

حتما در خبر‌ها شنیده‌اید که داروخانه‌ها با کمبود آنتی‌بیوتیک روبه‌رو شده‌اند. به چه دلیل؟ یکی از دلایل آن، تجویز برای درمان آنفلوآنزاست. آیا این دارو اثرگذار است؟ دکتر عبدی می‌گوید: «عامل ابتلا به آنفلوآنزا مانند کرونا، ویروس است؛ بنابراین مصرف آنتی‌بیوتیک در درمان آن هیچ اثری ندارد. داروی ویژه ویروس آنفلوآنزا وجود دارد، اما آن هم باید در
۴۸ ساعت نخست بیماری تجویز شود و پس از آن، تاثیر چندانی ندارد. دوره بیماری آنفلوآنزا، پنج روزه است که استراحت، مصرف مایعات گرم، غذا‌های مغذی، آبکی و آبمیوه درمان اصلی آن است.» این متخصص عفونی اضافه می‌کند: «عارضه حاد آنفلوآنزا، سینه پهلو است؛ که این عارضه معمولا در هفته دوم و درصورت درمان نشدن کامل بیماری اتفاق می‌افتد. در غیر این‌صورت، آنفلوآنزا شبیه سرماخوردگی است و با استراحت و تغذیه مناسب درمان می‌شود.»

باز هم واریانت جدید کرونا در راه است؟

از روز جمعه، ۱۴اکتبر۲۰۲۲/ ۲۲مهر۱۴۰۱ یعنی حدود ۱۲روز پیش، واریانت BA.۵ ویروس کرونا، یکه‌تاز میدان در آمریکا است. سه زیرواریانت جدید از آن شامل؛ BQ.۱، BQ.۱.۱ و BF ۷، درحال شیوع و چرخش در جامعه است. به گفته آژانس سلامت بریتانیا که اوایل اکتبر (اوایل مهرماه) منتشر شد، در بین واریانت‌های مختلف ویروس سارس ــ کوو ــ ۲، سویه‌های جدیدی که به آن اشاره شد، مسری‌ترین انواع این ویروس تا به امروز هستند، اما ما باید نگران باشیم؟ دکتر زهرا عبدی دراین‌باره توضیح می‌دهد: «نه، فعلا جای نگرانی نیست، چون سویه جدیدی وارد کشور نشده است، اما هنوز آمار ابتلا و مرگ ناشی از ویروس کرونا در کشور وجود دارد؛ بنابراین اگر هنوز روی تزریق دوز سوم و چهارم واکسن کرونا تردید دارید، توصیه می‌شود از تردید عبور کرده و واکسن دریافت کنید.»

به همان شیوه بازگردیم

دکتر ابراهیم قادری، رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در اظهارنظر جدیدی مطرح کرده که ممکن است امسال حتی با دو طغیان آنفلوآنزا روبه‌رو باشیم. پس اگر این روز‌ها کمتر از الکل استفاده می‌کنیم؛ کمتر ماسک می‌زنیم و بیشتر در فضا‌های عمومی پرجمعیت حضور پیدا می‌کنیم، باید به فکر تغییر باشیم. دکتر زهرا عبدی درباره راهکار‌های پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا و کرونا به جام‌جم می‌گوید: «ماسک بزنیم، به‌ویژه در زمان حضور در فضا‌های پرجمعیت و بسته. شستن دست با آب و صابون را فراموش نکنیم و بکوشیم با کاهش تجمع به‌ویژه حالا که آمار ابتلا به آنفلوآنزا بالا رفته است، خطر ابتلا را کاهش دهیم. با افزایش سرمای هوا، آمار ابتلا در صورت رعایت نکردن نکته‌های ایمنی بالا خواهد رفت.»

روزنامه جام جم