برنده تقابل روسیه و اروپا کیست؟

اروپا و آمریکا تحریم‌های انرژی گسترده‌ای را علیه روسیه اعمال کرده‌اند و اتحادیه اروپا متعهد شده است که واردات نفت از روسیه را تا پایان سال ۲۰۲۲ متوقف کند. اما محدود‌کردن واردات گاز بسیار چالش‌برانگیزتر است، زیرا تعدادی از کشور‌ها از جمله آلمان، جایگزین‌های کمی برای گاز روسیه در کوتاه مدت دارند و پوتین با کاهش شدید عرضه گاز به اروپا، دست به اقدام متقابل در برابر تحریم‌های غرب زده است. علاوه بر مشکلاتی که اروپا در زمینه انرژی با آن روبه‌روست کشور‌های اروپایی و البته بسیاری دیگر از کشور‌های جهان با معضل تامین مواد غذایی و به‌ویژه غلات نیز روبه‌رو هستند چرا که صادرات غلات و کود شیمیایی به دلیل جنگ اوکراین با اختلال مواجه شده است و با وجود توافقنامه‌ای که در جولای ۲۰۲۲ میان ترکیه و سازمان ملل متحد امضا شد هنوز صادرات غلات و کود شیمیایی به حالت اول بازنگشته است.

یکی از تاکتیک‌های نظامی تاریخی روسیه، انتظار برای زمستان است. این تاکتیک، سال‌ها قبل و زمانی که ارتش‌ناپلئون در برف‌های نزدیک مسکو به دام افتاد و همچنین زمانی که سربازان نازی در خارج از استالینگراد تا حد مرگ یخ زدند کارایی خود را نشان داده است و به نظر می‌رسد در مقطع فعلی هم با فرارسیدن فصل سرما شاهد تحولاتی در معادلات جنگ اوکراین باشیم. پوتین در سخنرانی خود در ژوئن۲۰۲۲ در مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ پیش‌بینی کرد از آنجا که اروپایی‌ها با زمستانی سرد روبه‌رو هستند و مردم اروپا از عواقب اقتصادی تحریم‌های دولت‌هایشان علیه روسیه رنج می‌برند، احزاب مخالف در این کشور‌ها عرصه را در اختیار خواهند گرفت و نخبگان جدید به قدرت خواهند رسید.
انتخابات پارلمانی ژوئن۲۰۲۲ در فرانسه که با افزایش ۱۱برابری کرسی‌های حزب راست مارین لوپن همراه بود تاییدکننده پیش‌بینی پوتین بود چرا که عمده‌ترین دلیل رای‌دهندگان برای روی آوردن به این حزب، نارضایتی از وضعیت اقتصادی بود. فروپاشی دولت ماریو دراگی، نخست‌وزیر ایتالیا در جولای۲۰۲۲ و بازگشت احتمالی نخست‌وزیر طرفدار روسیه در پاییز نیز از نتایج نارضایتی اقتصادی مردم این کشور است. بر این اساس به نظر می‌رسد فشار کمبود انرژی، قیمت‌های بالا و مشکلات اقتصادی در حال شکستن اتحاد غرب علیه روسیه است و حتی اگر دولت‌های اروپایی بر عزم خود برای حمایت از اوکراین پابرجا باشند مردم این کشور‌ها مسیر دیگری را برخواهند گزید.

در این میان، پوتین مطمئن است که می‌تواند پیروز شود و در ظاهر، حمایت مردمی از جنگ در داخل روسیه نسبتاً قوی به نظر می‌رسد. نظرسنجی مرکز مستقل لوادا نشان می‌دهد که محبوبیت پوتین پس از آغاز تهاجم افزایش یافته است هرچند برخی تحلیلگران معتقدند برخی از این نتایج به این دلیل است که بسیاری از مخالفان جنگ، روسیه را ترک کرده‌اند. اما به هر حال زندگی برای اکثر مردمی که در مسکو و دیگر شهر‌های بزرگ روسیه زندگی می‌کنند به روال عادی خود ادامه دارد و به نظر می‌رسد در رقابتی که تا الان میان روسیه و اروپا در ماجرای اوکراین در جریان بوده، مسکو پیروز میدان است.