معمولا هم اندكی پس از انتشار چنین محتواهایی، اصل ماجرا از جانب فرد تكذیب میشود و در توضیح به این نكته اشاره میكنند كه ویدئو با فناوری جعل عمیق (Deep fake) مونتاژ شده است.
تكنیكی برای تركیب تصویر انسان كه مبتنی بر هوش مصنوعی است. فناوری جعل عمیق، تصاویر و فیلمهای موجود را روی تصاویر یا فیلمهای منبع قرار میدهد و از نوعی تكنیك یادگیری ماشین به نام «شبكه مولد تخاصمی» (Generative Adversarial Networks) استفاده میكند.
در این روش شبكه یاد میگیرد چگونه از دادههای آموزشی، دادههای جدید و همسان بهوجود آورد. در واقع ویدئوی جعلی ساخته شده با فناوری جعل عمیق، تركیبی از فیلمهای موجود و منابع است كه فرد یا افرادی را در حال انجام دادن كاری در مكانی نشان میدهد كه هرگز در واقعیت اتفاق نیفتاده است.
این روزها سینمای هالیوود كه به مزایا و امكانات فناوری جعل عمیق پی برده است، اشتیاق بسیاری برای استفاده از آن نشان داده است تا جاییكه میتوان حدس زد بهزودی صنعت فیلمسازی تحولات بسیاری خواهد دید.
اخیرا فیلمسازان هالیوودی از فناوریهای متفاوتی برای جوانتر كردن بازیگران استفاده كردهاند تا بتوانند بازیگرانی را كه دیگر زنده نیستند، به فیلمهای خود بازگردانند یا برای صحنههای بازگشت به گذشته فیلمهایشان، تصاویری حقیقی از جوانیهای بازیگرانشان داشته باشند.
مثلا سازندگان فیلم «روگ وان: داستانی از جنگ ستارگان»، در یك تصمیم جنجالی با استفاده از نرمافزار جعل عمیق، پیتر كروشینگ، بازیگر فقید آمریكایی را بهصورت دیجیتالی بازخلق كرده و شخصیت «گرند ماف تاركین» را به فیلم بازگرداندند.
درضمن فناوری جوانتر كردن چهرهها در بیشتر فیلمهای هالیوودی، از دنیای سینمایی مارول (MCU) گرفته تا فیلم «مرد ایرلندی، ۲۰۱۹» برای جوانتر نشان دادن ستارههای فیلم بهشدت رایج شده است. (دنیای سینمایی مارول، یك دنیای داستانی است كه محور مجموعه فیلمهای ابرقهرمانی بر پایه شخصیتهای كمیك شركت عرضهكننده كتابهای كمیك مارول كامیكساست).
در آستانه تحول
هالیوود در حال حاضر در مراحل اولیه شناخت فناوری جعل عمیق و چگونگی بهكارگیری آن با روشهای مختلف است تا بتواند بهنتایج موفقیتآمیزی دست یابد. البته از وقتیكه فناوری هوش مصنوعی نشان داد، مثلا میتواند تصویر بهتری از تام كروز در مرد آهنی نشان دهد یا تام هالند و روبرت داونی جونیور را به فیلم «بازگشت به آینده» بازگرداند، در فضای مجازی فوقالعاده محبوب شده و مورد توجه قرار گرفته است.
هرقدر فناوری جعل عمیق كاملتر میشود، توجه صنعت فیلمسازی هالیوود و تیمهای جلوههای ویژه آنها را به خود بیشتر جلب كرده و نشان میدهد این فناوری هیجانانگیز ظرفیت بالایی برای بهكار گرفته شدن در صنعت فیلمسازی دارد.
مثلا، در مجموعه تلویزیونی وسترن فضایی «مندلورین» قرار شد با استفاده از فناوری جعل عمیق جوانیهای لوك اسكایواكر را بازخلق كرده و در فیلم بهكار گیرند یا حتی از این صحبت شده است كه با استفاده از این فناوری جوانیهای جیمز دین، بازیگر فقید آمریكایی را با اینكه سال ۱۹۵۵ فوت كرده است، بازخلق كرده و او را وارد فیلم جدیدی كنند. فناوری جعل عمیق همانطور كه در مسیر تكامل قرار دارد این فرصت را برای تغییر صنعت فیلمسازی فراهم میكند.
فرصت بازتولید فیلمها
در تئوری، فناوری جعل عمیق وقتی صحبت از برداشت مجدد یا مرحله پستولید فیلم میشود، میتواند فواید بسیاری برای صنعت فیلمسازی داشته باشد.
این فناوری میتواند از مقدار قابل توجه اطلاعاتی كه در فیلم وجود دارند بهره بگیرد و تصویری تازه از بازیگر مورد نظر خلق كند. در عین حال فیلمسازان میتوانند با استفاده از جعل عمیق، بدون دردسر برداشت مجدد، مسیر گفتوگوی بازیگران فیلم را تغییر دهند و اصلاح كنند.
میتوان یك خط جدید از دیالوگ برای فیلم نوشت و با استفاده از یك دوربین، تمام حركاتی را كه بازیگر هنگام ادای آن دیالوگ از خود نشان میدهد ضبط كرد سپس فناوری جعل عمیق وارد عمل شده و لحظهبهلحظه حركات و گفتوگوی جدید بازیگر را خلق كرده و آنها را جایگزین حركات قبلی او در فیلم میكند. در این حالت دیگر فیلمساز مجبور به برداشت مجدد از كل صحنه و تمام بازیگرانی نیست كه در آن صحنه حضور داشتند.
با استفاده از جعل عمیق میتوان بهراحتی برخی گفتوگوها در فیلم را با كمك تیمی كوچك از دستاندركاران تغییر داد. همچنین از این فناوری میشد برای برداشت مجدد صحنههای «هنری كویل»، بازیگر نقش سوپرمن در فیلم «لیگ عدالت» استفاده كرد.
در این حالت فیلمسازان دیگر مجبور نبودند لبهای هنری كویل را با استفاده از روش رایانهای تصویرسازی كنند. زیرا جعل عمیق این كار را بهراحتی برای آنها انجام میداد.
مثالهای فوق، موارد كوچكی از چگونگی بهكارگیری فناوری جعل عمیق هستند و این كار طوری انجام میشود كه بیشتر تماشاچیان هرگز متوجه آن نخواهند شد. میتوان گفت جعل عمیق این احتمال را در اختیار فیلمسازان قرار میدهد تا آن را در بخشی بسیار فراتر از بازخلق صحنههای فیلم بهكار گیرند.
فراتر از بازیگری
این فناوری میتواند تا جایی پیشرفت كند كه فیلمسازان بتوانند بازیگرهای فیلم خود را با ستارههای دیگر جایگزین كنند.
در حقیقت، این كار میتوانست برای «فیلمانیمیشن هرج و مرج فضایی: میراثی جدید» انجام شود كه اگر این اقدام صورت میگرفت، میتوانست نتیجه فوقالعادهای داشته باشد.
مثلا، استودیوی مارول میتوانست نسخه جعل عمیق فیلم «هالك شگفتانگیز» را پیشنهاد دهد تا در فیلم جدید مارك رافالو را جایگزین ادوارد نورتون كند. هالیوود حتی میتوانست هنگام ساخت نسخههای جدید فیلمهای خود از این حد هم فراتر رفته و با استفاده از فناوری جعل عمیق ستارههای فعلی فیلم خود را در فیلمهای گذشته (یا برعكس) قرار دهد.
حتی میتوان با بهرهگیری از قابلیتهای فناوری جعل عمیق به این امكان هم فكر كرد كه بدون وجود بازیگران اصلی در صحنه، فیلمها را ساخت! در واقع بازیگران فیلمها بیشتر مواقع با برنامهریزیهای زمانی فیلمسازان مشكل دارند و با استفاده از این فناوری دیگر چنین مشكلی پیش نخواهد آمد.
مثلا با استفاده از فناوری جعل عمیق، فرد پركاری مانند دوئین داگلاس جانسون میتواند در هر فیلمی كه میخواهد حضور داشته باشد. البته مسلما این كار فضای فیلم را كمی غیرواقعی نشان میدهد.
مشكلات و نگرانیها
مشكل جدی و مهمی كه درخصوص فناوری جعل عمیق وجود دارد این است كه با آن فقط میتوان چهره بازیگران را دستكاری كرد بنابراین اگر قرار باشد فیلمی با این نوع فناوری آماده شود، كماكان باید بازیگری در فیلم ایفای نقش كند كه هم جثه بازیگر اصلی فیلم باشد و بتواند شیوه راه رفتن و ژستهای دیگر او را تقلید كند. البته امكاناتی كه جعل عمیق با خود دارد از نظر اخلاقی نگرانیهایی را هم موجب شده است. مثلا، احتمال دارد فردی موافق بازخلق چهرهاش در جعل عمیق نباشد و بدون اجازه او این اقدام صورت گیرد.
ترس از چگونگی بهكارگیری فناوری جعل عمیق قابل درك است، اما كاربرد آن در صنعت فیلمسازی خیلی نگرانكننده نیست. به جای نگرانی باید این ضمانت از تمام استودیوها و فیلمسازان در تكتك پروژههایشان گرفته شود كه از این فناوری بهدرستی و براساس اصول اخلاقی استفاده كنند.
مترجم: نادیا زكالوند - دانش
منبع: screenrant.com
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد