به گزارش جام جم آنلاین، خارش خال علت‌های گوناگونی می‌تواند داشته باشد. ملانوما که یک درصد از سرطان های پوست را تشکیل می‌دهد و علت بیشترین مرگ‌های ناشی از سرطان پوست است، یکی از علت‌های خارش خال می‌تواند باشد که بدون تردید باید آن را جدی بگیرید.
به همین دلیل اگر تغییراتی در حس خالتان ایجاد شده یا ظاهر آن تغییری کرده است، بسیار اهمیت دارد که مورد بررسی پزشکی قرار بگیرید.
شناسایی خال ها
خالها که به آن‌ها nevi نیز می‌گویند بسیار شایع هستند و اکثر آن‌ها به ملانوما تبدیل نمی‌شوند. خالها معمولا پیش از بیست سالگی ظاهر می‌شوند و برخی از آن‌ها نیز ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشند.
خال های مادرزادی که از زمان تولد وجود دارند، بیشتر احتمال دارد که به ملانوما تبدیل شوند. یعنی مهم است که حواستان به تمام خالها و ضایعات پوستی‌تان باشد تا در صورت بروز هر گونه تغییری در آن‌ها هر چه زودتر متوجه شوید.
این طبیعی است که خالها طی بلوغ و بارداری تغییر کنند؛ اما تغییر خال در هر زمانی باید به دقت مورد بررسی قرار گرفته و به پزشک نشان داده شود.
خالها از سلول‌هایی در پوست به نام ملانوسیت‌ها به وجود می‌آیند. وقتی زیر نور آفتاب قرار می‌گیریم پوستمان برنزه می‌شود و ملانوسیت‌ها عامل این رنگ پوست هستند.
بعضی از افراد خال‌های بیشتری دارند و برخی ممکن است فقط دو سه خال بیشتر نداشته باشند. خالها معمولا ژنتیکی‌اند، بنابراین اگر والدین شما خال‌های زیادی دارند بیشتر احتمال دارد شما هم خال‌های زیادی داشته باشید.
ما دقیقا نمی‌دانیم چرا بعضی از خالها سرطانی می‌شوند و بعضی از آن‌ها نه.
ریسک فاکتورهای سرطانی شدن خال:
. داشتن پوست روشن
. داشتن تعداد زیادی خال
. زیاد در معرض نور خورشید بودن
. عوامل محیطی
. سابقه ملانوما در خانواده
هر چند تقریبا یک درصد از موارد ملانوما ناشی از جهش های ژنی هستند؛ اما مطالعات نشان می‌دهند بیش از نیمی از ریسک ابتلا به ملانوما در یک فرد، مرتبط با فاکتورهای ژنتیکی است.
علت های ممکن خارش یک خال
خارش‌دار شدن یک خال چند دلیل می‌تواند داشته باشد و سرطان در راس این علت‌ها قرار ندارد. خارش خال ناشی از تحریک عصب‌ها در پوست است.
این تحریک می‌تواند به دلیل مواد شیمیایی که به پوست می‌زنید، خشکی پوست، پوسته شدن در اثر آفتاب‌سوختگی و دیگر دلایل باشد. اما این احساس، یعنی خارش خال، می‌تواند ناشی از تغییراتی در خود خال نیز باشد و فراموش نکنید که تغییر خال را نباید نادیده بگیرید.
اگر خالتان خارش دارد شده، به این سوال‌‌ها پاسخ دهید:
. آیا این اواخر از نرم کننده لباس یا پودر شوینده‌ی جدیدی استفاده می‌کنید؟
. آیا از لوسیون بدنی استفاده می‌کنید که حاوی عطر یا دیگر مواد شیمیایی است که می‌تواند پوستتان را تحریک کند؟
. آیا اسپری یا افترشیوی با بوی جدیدی استفاده می‌کنید؟
. آیا از محصولات برنزه کردن پوست استفاده می‌کنید؟
. آیا در محل کارتان در معرض مواد شیمیایی هستید؟
به این فکر کنید که چه محصولاتی استفاده کرده‌اید و این محصولات چگونه ممکن است پوستتان را تحریک کنند. همچنین بررسی کنید که از چه محصولات پاک کننده‌ای در خانه یا محیط دیگری استفاده می‌کنید.
همه‌ی این عوامل می‌تواند دلیل خارش یک خال باشند. حتی اگر فکر می‌کنید علت را شناسایی کرده‌اید؛ اما خالتان مدام خارش دارد، باید به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد، خارش یک خال می‌تواند علامتی از ملانوما باشد.
قانون ABCDE برای علائم سرطان پوست
خالی که جدید است یا اخیرا در ظاهرش تغییری ایجاد شده باید توسط پزشک متخصص پوست بررسی شود. قانون ABCDE برای سرطان پوست، یک یادآور است که به افراد کمک میکند یک خال غیرعادی را از جهت ویژگی‌های آن تشخیص دهند.
تغییراتی در خال که می‌تواند بیانگر مشکلی باشد شامل موارد زیر می‌شود:
عدم تقارن (Asymmetry): خالها یا لکه‌های نرمال معمولا متقارن هستند. اگر خطی دور یک خال نرمال بکشید، دو نیم دایره‌ی مشابه خواهید داشت. در موارد سرطان پوست، لکه یا خال، متقارن نیست؛ یعنی دو نیمه‌ی مشابه ندارد.
لبه های خال (Border): لبه‌ها یا مرزهای یک خال غیرعادی یا سرطانی، نامنظم است و غیریکنواخت، بریده بریده و یا نامشخص است. خال‌های نرمال معمولا لبه‌های گرد و یکنواخت دارند.
رنگ خال (Color): خال‌های نرمال، رنگ یکدستی دارند. خال زمانی غیرعادی محسوب می‌شود که دارای بیشتر از یک رنگ یا سایه باشد. این تغییر رنگ می‌تواند شامل روشن‌تر شدن یا تیره‌تر شدن خال شود. پزشکان، ملانوماها را اغلب دارای رنگ قرمز، سفید و آبی می‌دانند.
اندازه خال (Diameter): اگر یک خال بزرگ‌تر از پاک‌کن یک مداد (6 میلیمتر) باشد، غیرعادی تلقی می‌شود. این مسئله شامل خال‌هایی می‌شود که دارای دیگر ناهنجاری‌ها (تغییر رنگ، لبه‌ی نامنظم و عدم تقارن) نیستند. اندازه‌ی خال حتی در مورد خال‌هایی که از زمان تولد وجود داشته‌اند، هم اهمیت دارد.
تغییر شکل یا برآمده شدن خال (Evolution or Elevation): تغییر شکل خال به هر گونه تغییری در تقارن، لبه‌ها، رنگ و اندازه‌ی یک خال گفته می‌شود. برآمده شدن خال نیز به خالی گفته می‌شود که برآمده از روی پوست و خصوصا غیرهمسطح به نظر می‌آید.
ظاهر عجیب و غریب (Funny Looking): بعضی از پزشکان، معیار دیگری به ویژگی‌های یک خال غیرعادی اضافه کرده‌اند تا چیزی را توضیح دهند که بیشتر شهودی و حسی است تا قابل مشاهده. گاهی ملانوماها در مقایسه با خال‌های معمولی،عجیب و غیرعادی به نظر می‌رسند، و این زمانی است که باید به شم درونی‌تان اعتماد کرده و زودتر به پزشک مراجعه نمایید. حس درونی ما، اغلب درست است!
خارش، خونریزی، و یا ترشح از خال و یا ناحیه‌ای که خراشیده به نظر می‌رسد اما در عرض مدتی که منطقی به نظر می‌رسد التیام نمی‌یابد، باید جدی گرفته شود. گاهی یک حس جدید یا غیرمعمول در ناحیه‌ای نزدیک به یک خال هم می‌تواند علامت اولیه‌ای از ملانوما باشد.
خال در مقایسه با ملانوما
تشخیص خال‌های رنگی از ملانوما می‌تواند دشوار باشد. بنابراین ممکن است پزشک تصمیم بگیرد برای تشخیص، نمونه برداری از خال انجام شود.
در صورتی که ملانوما در مراحل اولیه تشخیص داده شود، احتمال درمان بسیار بیشتر خواهد بود.
کلام پایانی
شما باید بدانید که همه‌ی خال‌های غیرعادی یا خارش‌دار، سرطانی نیستند. اگر خالی دارید که غیرعادی است یا خارش دارد، خیلی مهم است که به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. یک فرد معمولی نمی‌تواند تشخیص دهد که یک خال، سرطانی است یا نه.
شما نیز باید به طور منظم هر ماه پوست خود را بررسی کنید. در چکاپ‌های سالیانه نیز پزشک معمولا پوست را از جهت هر گونه تغییر، لکه و یا ضایعه‌ی جدیدی بررسی میکند.
یادتان باشد اگر متوجه هر چیز غیرعادی در پوستتان شدید، در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید و منتظر نمانید تا زمان چکاپ‌تان برسد.
منبع: تبیان
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جام‌جم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد
