کابوس افت قند خون

در حالت افت شدید قندخون، دیگر فرد توان درمان خودش را ندارد یا بیهوش می‌شود یا فک‌هایش قفل می‌شود و انرژی هیچ کاری ازجمله خوردن را ندارد.

اطرافیان در این شرایط نقش مهمی را بازی می‌کنند و اگر به‌سرعت مواد قندی به او ندهند یا در صورت نیاز، رسیدگی پزشکی نکنند، نجاتش از مرگ غیرممکن خواهد بود.

دغدغه افت قندخون در مبتلایان به دیابت نوع‌یک و نیز برای خانواده‌هایشان آنقدر مهم است که سبب شد پای صحبت‌های مهندس هرمز کیخان‌زاده، مدیرعامل انجمن اطلاع‌رسانی دیابت گابریک و دکتر سارا صداقت، معاون آموزش، پژوهش و مشاوره انجمن اطلاع‌رسانی دیابت گابریک بنشینیم؛ متخصصانی که هر دو نیز به دیابت نوع‌یک مبتلا هستند.

مهندس هرمز کیخان‌زاده با تاکید بر اینکه دیگران نباید ما مبتلایان به دیابت را بابت قندخون بالا یا پایین‌مان قضاوت کنند، می‌گوید: «شاید در برخی محیط‌های کاری درآوردن دستگاه تست قندخون و کارکردن با آن به‌دلیل ناآشنایی دیگران با دیابت دشوار باشد، اما ما مبتلایان به دیابت باید خودمان صحبت با دیگران را در این زمینه آغاز کنیم. شهامت داشتن برای صحبت درباره این موضوع، فرصت‌های بیشتری را در محیط کار ایجاد می‌کند.

آموزش اصول کنترل دیابت به خانواده

همه مبتلایان به دیابت و خانواده‌های آنها باید اصول کنترل دیابت را یاد بگیرند و باید بتوانند بدون پرداخت هزینه، اصول استاندارد این کار را از طریق انجمن بیاموزند.

به گفته مهندس کیخان‌زاده، فناوری‌هایی هستند که ریسک افت قندخون را کم می‌کنند و در کشور ما به‌خاطر شرایط دشوار اقتصادی، اندازه‌گیری تست قندخون و نوارهای تست قند خون بسیار کمیاب شده و به‌طور مناسب در دسترس نیستند. باید تلاش کنیم تا فناوری‌های مدرن کنترل و مدیریت دیابت در کشور ما هم فراهم شود. اکنون فناوری‌های جدیدی در دنیا استفاده می‌شود که کنترل دیابت را بسیار بهتر می‌کند مانند پایش مداوم قندخون که در آن یک حسگر به بدن وصل می‌شود و قندخون به‌صورت لحظه‌ای روی گوشی هوشمند فرد نمایش داده می‌شود.

وی با درخواست از سیاست‌گذاران برای در دسترس قراردادن داروها و فناوری‌های مدرن مانند سامانه‌های پایش مداوم قندخون و سیستم‌هایی برای پیش‌بینی افت قند می‌افزاید: امیدواریم این امکانات و فناوری‌های جدید در کشور ما هم فراهم و مشمول بیمه شود. تحت‌پوشش بیمه قرارگرفتن این فناوری‌ها و نیز گسترش آموزش به بیماران دیابت و خانواده‌های آنها از اتفاقاتی است که کمک شایانی به بهبود سطح سلامت مبتلایان به دیابت نوع‌یک می‌کند.

افت قندخون؛ ترسناک‌ترین تجربه بیماران دیابت

دکتر سارا صداقت درباره تجربه تلخ افت قندخون در مبتلایان به دیابت نوع‌ یک می‌گوید: افت قندخون در زندگی افرادی مثل ما اتفاقی رایج است و سعی می‌کنیم همیشه در برابر آن آمادگی داشته باشیم. از زمانی که کنترل شدید دیابت پیشنهاد شد دو دهه می‌گذرد. یکی از عوارض کنترل شدید دیابت زمان‌هایی است که ممکن است دچار افت قندخون شویم، یعنی وقتی تعادل قندخون برهم می‌خورد.

وی می‌افزاید: قندخون همیشه تمایل به کاهش دارد. اگر دوز انسولین را درست محاسبه نکنیم یا تغذیه بد داشته باشیم یا فعالیت بدنی شدید کنیم قندخون پایین می‌آید. به‌صورت قراردادی سطح قندخون استاندارد حدود ۷۰میلی‌گرم در هر دسی‌لیتر است و البته این سطح در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد، اما به‌طورکلی عدد ۷۰ خط قرمز است یعنی قندخون نباید از این رقم پایین‌تر بیاید. تجربه افت قندخون از ترسناک‌ترین تجربه‌هایی است که ممکن است برای مبتلایان به دیابت رخ دهد. در واقع افت قندخون شدیدترین اتفاقی است که می‌توانیم در برابرش واکنش نشان دهیم.

قانون ۱۵- ۱۵ نسخه کنترل افت قندخون

افت قندخون، بزرگ‌ترین استرسی است که می‌تواند به بدن از نظر فیزیولوژیک وارد شود. دکتر صداقت از قانون ۱۵- ۱۵ که هر فرد دیابتی و خانواده‌اش باید آن را برای کنترل افت قندخون بلد باشند، می‌گوید: این قانون می‌گوید اگر قند کمتر از ۷۰ بود، ۱۵گرم کربوهیدرات ساده و زودجذب مصرف کرده و ۱۵ دقیقه صبر کنید سپس دوباره قند خود را اندازه بگیرید، اگر باز هم کمتر از ۷۰ بود این کار را تکرار کنید تا سطح قندخون به حالت عادی برگردد. در این شرایط باید مواد غذایی قندی ساده که به‌سرعت اثر می‌کند مانند نوشابه، قند ساده، آبمیوه، عسل و شکر محلول در آب مصرف کرده و از مصرف بقیه مواد غذایی دیرجذب پرهیز کنید.

مقابله سریع و شیرین با افت قندخون!

باید درباره افت قندخون اطلاعات کافی داشته باشیم تا زندگی‌ فرد به خطر نیفتد. دکتر صداقت دراین‌باره توضیح می‌دهد: خیلی مهم است افرادی که اطراف مبتلایان به دیابت هستند دراین‌باره آگاهی داشته باشند که وقتی قندخون پایین می‌آید، باید با خوراندن خوراکی یا مایعات قندی سطح قند بیمار به‌سرعت بالا برود بنابراین در چنین شرایطی آب‌قند و نوشابه، اکسیر حیات هستند. اگر افت قندخون را درست کنترل کنیم، اعتمادبه‌نفس بیشتری برای ادامه کنترل دیابت پیدا می‌کنیم.

وی تاکید می‌کند: همچنین باید بدانیم بعد از افت قند خون شدید، نباید کاری کنیم که قند خون به‌شدت بالا برود که مجبور شویم دوباره برای کنترل آن انسولین بزنیم. باید همدلی شود و اطرافیان بدانند دیابت چیست و در زمان افت قند، مبتلایان به دیابت را سرزنش نکنند.

پونه شیرازی - سلامت / روزنامه جام جم