سناریوهای احتمالی آمریکا برای ایران

آنها به صراحت اعلام کردند ما به حضور خودمان در برجام پایان می‌دهیم.بحث استفاده از مکانیسم ماشه که از سوی آمریکایی‌ها مطرح می‌شود،چیز تازه‌ای نیست.

مقامات آمریکا مثل برایان هوک تا چندی پیش هم اعلام می‌کردند چون آمریکا از برجام خارج شده، کشورهای دیگر حاضر در برجام باید از مکانیسم ماشه علیه ایران استفاده کنند.

حال که به ماه اکتبر نزدیک می‌شویم و در این تاریخ بعضی از محدودیت‌ها برای خرید و فروش تسلیحات از سوی ایران برداشته می‌شود، آمریکایی‌ها وقتی دیدند نمی‌توانند از مکانیسم ماشه استفاده کنند با یک چرخش 180 درجه‌ای می‌گویند ما هنوز در برجام هستیم.

این حرفی است که البته کسی از آمریکایی‌ها نمی‌پذیرد و کشورهای دیگر عضو شورای امنیت مثل چین و روسیه به صراحت گفتند این ادعای مطرح شده از سوی آمریکا قابل قبول نیست و کشوری که از برجام خارج شده نمی‌تواند الان از یکی از ابزارهای فشار که در این توافق قید شده علیه ایران استفاده کند. دیگر اعضای شورای امنیت نیز واکنشی نشان ندادند و سکوت کردند.

به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها از طرح این ادعا دو هدف را دنبال می‌کنند؛ هدف اول بهره‌گیری تبلیغاتی و شروع یک عملیات روانی است با این هدف که به نوعی نشان دهند وزارت خارجه آمریکا همچنان فعال بوده و در قبال ایران تماشاچی نیست. هدف دیگر آمریکا استفاده از موقعیتش در شورای امنیت است.

ایالات متحده به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت می‌تواند درباره استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران بیانیه صادر کند و در نقطه مقابل هم روسیه واکنش نشان دهد و طرح‌‌های آمریکا را در این زمینه وتو کند و این مساله همچنان به صورت موضوعی اختلافی باقی بماند و به قطعنامه قابل صدور از سوی شورای امنیت نرسد.

از سوی دیگر امکان دارد مثل گذشته آمریکا به صورت یکجانبه عمل کند و در شرایطی که برابر با مقررات بین‌المللی و امکان برقراری روابط تجاری با ایران به شرایط عادی برگردد،آمریکا کشورهایی را که با ایران وارد مراوده‌های تجاری از نوع خرید و فروش تسلیحاتی می‌شوند، تحریم کند. 

فواد ایزدی - استاد دانشگاه / روزنامه جام جم