تکلیف پیام‌رسان‌های داخلی روشن نیست

همچنین باید توجه داشت پیشرفت در زمینه فناوری اطلاعات به دانش و تجربه نیاز دارد و هیچ‌گاه این مساله ناگهانی اتفاق نمی‌افتد. به طور مثال در زمینه پیام‌رسان‌های داخلی چند‌بار در کشورمان تجربه کرده‌ایم که نمی‌توان ناگهان با قطع اینترنت جهانی، بسیاری از کاربران را به سمت استفاده از این پیام‌رسان‌ها سوق داد؛ زیرا در این شرایط پیام‌رسان‌ها ناگهان با شوک مواجه شده و آمادگی جذب چند برابری کاربر را ندارد.
در واقع، این شرکت‌ها معمولا سرورهای خود را طوری طراحی می‌کنند که حداکثر توانایی جذب دو برابری کاربران جدید را دارد، نه این که به طور ناگهان بخواهد نیاز چند برابر کاربر جدید را رفع کند. به همین دلیل در شرایطی مثل امروز با هجوم کاربران داخلی با پیام‌‌رسان‌های داخلی مواجه‌ایم و این پیام‌رسان‌ها دچار کندی و اختلال می‌شود. بنابراین اختلالات امروز پیام‌رسان‌های داخلی، اتفاقی طبیعی در حوزه فناوری اطلاعات محسوب می‌شود و اساسا قطع این اینترنت جهانی است که موجب هجوم کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی شده و شرایط غیرطبیعی را برای این پیام‌رسان‌ها ایجاد کرده است.
از سویی دیگر، در سال‌های گذشته پیام‌رسان‌های داخلی وقتی روی ریل موفقیت بوده‌اند که فرآیند رشدشان تدریجی بوده است و معمولا در شرایطی مثل امروز نتوانسته‌اند کاربران ماندگاری را جذب کنند. در حالت کلی نیز در حوزه فناوری اطلاعات، یک برند وقتی توسعه پایدار پیدا می‌کند که کاربران آن به طور تدریجی افزایش یابند و ماندگار باشند. از سوی دیگر، کسب‌وکارهای این‌چنینی وقتی در حال رشد باشند، سعی می‌کنند برای جذب کاربران بیشتر، اولویت خود را روی بهبود ویژگی‌هایشان بگذارند، نه افزایش تعداد سرورهایشان. در این شرایط، اگر پیام‌رسان‌ها بخواهند سرور‌هایشان را بیشتر کنند نیز هیچ‌گاه در یک مرتبه به چند برابر کردن آنها دست نمی‌زنند، زیرا اساسا سرمایه‌گذاری روی افزایش سرورها وقتی هنوز کاربر ماندگاری جذب نشده، منطقی نیست.
بنابراین تا وقتی شرایط به این شکل باشد که در بعضی ایام خاص کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی هجوم آورند و بعد از عادی شدن شرایط از این پیام‌رسان‌ها خارج شوند، پیشرفت محسوسی در زمینه پیام‌رسان‌های داخلی در کشورمان ایجاد نخواهد شد. مگر این که نهادهای مختلف حاکمیت، تصمیم یکپارچه خود درباره نوع حمایت از این پیام‌رسان‌ها را بگیرند. نه این که مثل دو سال گذشته رفتار نهادهای حاکمیتی با پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی اصطلاحا کج‌دار و مریز باشد و در عین مسدود کردن یک پیام‌رسان خارجی، پوسته‌های داخلی آن را فعال نگه دارند و از سویی دیگر نیز در عین سر دادن شعار برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی، عملا بودجه خاصی در این زمینه اختصاص ندهند. در چنین شرایطی نه مردم می‌‌توانند به تصمیمات نهادهای حاکمیتی در زمینه حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی اعتماد کنند و نه سرمایه‌گذاران این کسب‌وکارها می‌توانند با اطمینان خاطر در این حوزه به سرمایه‌گذاری بپردازند.
بنابراین می‌توان اذعان کرد امروز مهم‌ترین چالش کشور در حوزه فناوری اطلاعات، این است که نه حاکمیت برنامه مشخصی را در این زمینه اعلام کرده است و نه مردم و فعالان این حوزه تکلیف خود را می‌دانند. تا زمانی هم که این تکلیف مشخص نشود، هیچ‌گاه نمی‌توان به توسعه شبکه ملی اطلاعات و سایر زیرمجموعه‌های آن از جمله پیام‌رسان‌های داخلی دل بست.

محمد یاراحمدی

کارشناس فناوری اطلاعات