اقلیت‌های مذهبی قربانی بازی بزرگان

دولت سریلانکا انگشت اتهام را به سوی «جماعت ملی توحید» در سریلانکا نشانه رفت؛ اما گروه مذکور مسؤولیت این انفجارهای خونین را به‌عهده نگرفت و طی این رویداد، گروه تروریستی داعش مسؤولیت آن را به‌عهده گرفت و ادعا کرد این رویداد در واکنش به قتل عام مسلمانان در مسجد نیوزیلند بوده است؛ این ادعا در حالی طرح می‌گردد که بسیاری از قربانیان انفجارهای سریلانکا را مسیحیان تشکیل نمی‌دادند.
مسیحیت یکی از اقلیت‌های مذهبی کشور سریلانکا بوده که حدود ۷ درصد از جمعیت این کشور را شامل می‌شود. این انفجارهای تروریستی افکار عمومی منطقه و حتی جهان را با خود همراه ساخت؛ در حالی که این نخستین‌بار نیست که اقلیت‌های مذهبی در سریلانکا مورد آزار قرار می‌گیرند و نسبت به آنان ستم روا داشته می‌شود. مسلمانان سریلانکا در گذشته بارها مورد تهاجم، آزار، اذیت و حتی سوزانده‌شدن مساجد از سوی گروه‌های تندرو قرار گرفته و احساس تهدید هویتی مهم‌ترین خطری است که مسلمانان و دیگر اقلیت‌های مذهبی در سریلانکا با آن مواجه بوده‌اند.
گروهی با نام تامیل که در سریلانکا فعال بود و از سوی کشور هند حمایت می‌شد و جنبشی جدایی‌طلب به شمار می‌رفت، از سال ۱۹۸۳ تا سال ۲۰۰۹ سریلانکا را صحنه نبرد داخلی با دولت مرکزی کرد و در پایان در سال ۲۰۰۹ به طور کامل شکست خورد و رویایش برای تشکیل دولتی مستقل از حکومت سریلانکا محقق نشد. پس از این رویداد، هند از افزایش دامنه نفوذ و سیاست‌های توسعه‌طلبانه چین در منطقه شبه‌قاره احساس نگرانی کرد. سریلانکا که خود را شیفته توسعه روابط با چین نشان می‌داد، سند همکاری به ارزش ۱/۱‌هزار میلیارد دلار را امضا کرد که به موجب آن، چین بر ۷۰ درصد از سهام توسعه بندری در جنوب سریلانکا دست می‌یابد و طبق توافق امضاشده، نیروی دریایی سریلانکا بر آب‌های منطقه نظارت کرده و به هیچ نیروی دریایی به استثنای چین اجازه داده نمی‌شود در آن اقدام نظامی انجام دهد و از این بندرگاه بسیار مهم و استراتژیک که از راه‌های مهم بارگیری و تجارت دریایی میان آسیا و اروپا محسوب می‌شود، استفاده نظامی کند. هند همچنین از افزایش نزدیکی میان چین و سریلانکا به‌ویژه حضور زیردریایی‌های اتمی چین در آب‌های منطقه‌ای سریلانکا که تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی هند محسوب می‌گردد، اظهار نگرانی شدید کرده و نسبت بدان معترض است.
درگیری سیاسی سریلانکا در چارچوب نزاع‌ها و رقابت‌های استراتژیک میان قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و جهانی به‌ویژه تلاش هند و چین برای افزایش نفوذ بر منطقه و گسترش سلطه بر آب‌های منطقه تعریف می‌گردد. لازم به ذکر است سران کنونی سریلانکا نیز درباره روابط میان کشورشان و هند و چین رویکرد یکسانی نداشته و اختلاف‌های بسیاری با یکدیگر در این باره دارند. مقامات سریلانکا در واکنش به اقدام چین مبنی بر بهره‌برداری از فرصت ناتوانی سریلانکا در بازپرداخت وام خود به چین و حضور در آب‌های منطقه‌ای کشورشان، یکسان نمی‌اندیشند و اختلاف‌های ژرف و گسترده‌ای دارند.
همچون بیشتر بحران‌ها، این اقلیت‌های دینی و مذهبی هستند که بهای سنگینی پرداخت کرده و قربانی نزاع‌های داخلی و منطقه‌ای شده و به نظر می‌رسد انفجارهای اخیری که در کشور سریلانکا روی داد (صرف نظر از عاملان آن) بخشی از درگیری استراتژی میان قدرت‌های منطقه‌ای به‌شمار می‌رود که دود آن به چشم مسیحیان ساکن در سریلانکا به‌عنوان ضعیف‌ترین جریان حامی دولت مرکزی رفته است.

دکتر محمدجواد گودینی
مترجم
منبع: المیادین