در جلسه فعالان مجازی با وزیر چه گذشت؟

از ماهواره چه خبر؟
در حوزه صنعت فضایی هم یکی از حاضران سوالاتی کرد و این‌که چندسال است موشک به فضا پرتاب نشده است و وزیر هم گفت که برای پرتاب موشک برنامه‌هایی داریم و خب ساخت موشک و پرتاب آن صورت می‌گیرد ولی کارکرد و اثر آن کم است و در حوزه‌های کمتری به ما جواب می‌دهد، در حالی که ماهواره‌ها در حوزه‌های مختلفی مانند محیط زیست و ... می‌توانند به ما خدمات ارائه کنند وگرنه در ساخت موشک مشکلی نداریم و در وزارتخانه روی بخش‌های صنایع پایین‌دستی فعالیت می‌کنیم و اگر بتوانیم این بخش‌ها را درست کنیم پرتاب ماهواره خواهیم داشت.

مذاکرات محرمانه با تلگرام
درباره تلگرام و هاتگرام و طلاگرام، حاضران زیاد حرف زدند، حتی از خدماتی که به پوسته‌های فارسی تلگرام داده شده پرسش کردند. همچنین به مذاکرات پنهانی با پاول دوروف هم پرداختند و از وزیر سوال کردند.
آذری‌جهرمی هم گفت این مذاکرات با هماهنگی و اجازه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انجام شده و در جلسات به ما گفتند که مسؤولیت ذاتی شما است که این کار را انجام دهید و گزارش‌ها به صورت منظم هم از نتایج مذاکرات و هم از میزان انجام تعهدات ارائه شد. محتوای مذاکره محرمانه بوده و قرار نبوده چیزی منتشر شود ولی گزارش‌های ما به مسؤولان نظم داشته است.
حتی وزیر گفت: در جلسات به من می‌گفتند چرا مذاکره نمی‌کنید؟ و من گفتم شما به من دستور دهید تا وارد مذاکره شویم. آنها هم گفتند ما دستور نمی‌دهیم بلکه این وظیفه ذاتی شما است و بروید و مذاکره کنید، اما این‌که مفاد مذاکره چه بوده محرمانه بود ولی مسؤولان در جریان مذاکرات بودند.

تلگرام بدون صراحت
درباره فیلترینگ تلگرام و احیانا فیلتر شدن اینستاگرام هم حرف زدید؟
درباره فیلترینگ اینستاگرام حرفی زده نشد. اما وزیر درباره تلگرام صریح جواب نداد، ولی درباره هاتگرام و طلاگرام گفت اینها زیرمجموعه ما نبوده و ما کاری نکردیم و هرچه بوده مربوط به شورای‌عالی فضای مجازی است و ما هم حرفمان را زده‌ایم و خب آنها هم به این دو پوسته فارسی تلگرام زمان‌بندی داده‌اند و باید کارهایشان را انجام دهند و به مجموعه وزارت ارتباطات هم ربطی ندارد.

اینترنت گران و نقش دلال‌ها
ماجرای گران بودن اینترنت در کشور هم مطرح شد که از مسائل خودم هم بود و گفتم که رانت‌هایی در وزارتخانه وجود داشته و به‌‌رغم کارهایی که در حوزه شفافیت یا رجیستری کرده‌اید ولی مساله این رانت‌ها که منجر به گرانی اینترنت می‌شود هنوز وجود دارد.
آقای وزیر توضیحات خوبی داد و اشاره کرد که جلوی بخش عمده‌ای از این رانت‌ها را گرفتیم و برنامه‌هایی هم برای ارزان شدن اینترنت داریم و از قبل اعلام کردیم که هر چند ماه یک مرتبه، 5 درصد هزینه پهنای باند را کاهش می‌دهیم. این را توانسته‌ایم در دوره کنونی به یک‌ششم کاهش دهیم و خب آن هزینه دلالی را از بین بردیم اما هزینه‌های شرکت ارتباطات زیرساخت که به صورت هزینه‌درآمدی است، باید هزینه‌های خودش را تامین کند و خب این هزینه بالا بوده و تلاش کردیم آن را کاهش دهیم.

پهنای باند برای خبرگزاری‌ها
بحث فعالیت رسانه‌هایی مانند پایگاه‌های خبری و خبرگزاری‌ها که در فضای مجازی فعالیت می‌کنند هم مطرح شد، و این‌که قانون تصریح کرده که رسانه‌ها از سهمیه یارانه کاغذ بهره‌مند خواهند شد ولی خب این مشکل وجود دارد که آیا این یارانه به پایگاه‌ها و خبرگزاری‌ها تعلق می‌گیرد یا خیر؟
وزیر ارتباطات هم گفت ما اعلام آمادگی کرده‌ایم که برای پهنای باند و اینترنت خبرگزاری‌ها کمک کنیم و خدمات ارائه دهیم.

چه خبر از ارزش افزوده
بحث ارزش افزوده در جلسه مطرح شد؟
گفت از زمانی که ما آمده‌ایم تلاش کرده‌ایم روی مجموعه‌هایی که محتوای با کیفیت ارائه نمی‌کنند و دست به کلاهبرداری می‌زنند، نظارت کنیم. در بحث ارزش افزوده همه دنیا دارند به سمتی می‌روند که سیستم ارزش افزوده 2G را حذف کنند و روی سیستم 3G بر پایه اینترنت بروند. ما هم در این موضوع شاید تصمیمی بگیریم و احتمالا تا یک‌ سال آینده این سیستم را حذف کنیم ولی خب با توجه به این‌که کسب‌و‌کارهای زیادی روی این سیستم مشغول هستند احتمالا تا یک سال آینده باید صبر کنیم تا آنها هم کسب و کارهای خود را متناسب کنند.

تلفن ثابت خارج از اختیار
نکته دیگری که مطرح شد درباره شبکه تلفن ثابت بود.
او یادآوری کرد به‌‌رغم خصوصی شدن شرکت مخابرات، اما فشار می‌آوریم سیستم‌های آنها ارتقا پیدا کند تا روی خطوط ثابت اینترنت‌های بهتری ارائه شود ولی خب این شرکت چون خصوصی شده خیلی در اختیار وزارتخانه نیست.

از رئیس‌جمهور بپرسید
درباره سن و سال‌دارهای وزارتخانه هم حرف زده شد.
آقای جهرمی گفت که ما سه نفر داشتیم که مشمول قانون بازنشستگی می‌شدند که پیش از اجرایی شدن این قانون، رفتند.
در مورد انتخاب خودش برای پست وزارتخانه هم سوال کردند.
او گفت این سوال را باید از آقای روحانی بپرسید ولی گمان می‌کنم به خاطر قولی بوده که به جوان‌ها داده بودند تا از جوان‌ها استفاده کنند و خب گمان می‌کردند می‌توانم کمک کنم بنده را پیشنهاد دادند.

زنان، کتاب و چیزهای دیگر
در حوزه زنان از او سوال شد و از برنامه‌های توانمندسازی زنان و خانواده پرسش کرد که آقای آذری‌جهرمی توضیح داد یک مشاور زنان و خانواده داریم که کارهایی در استان‌ها انجام می‌دهد و در وزارتخانه هم فعالیت‌هایی دارد.
درباره انتشار کتاب دیجیتال هم حرف زده شد که خب بی‌ربط بود. ولی من گفتم که قوانین ما در حوزه فضای مجازی ضعیف است و باید برای آن فکری کرد.

چه کسانی آمدند، چه کسانی نیامدند؟
چطور این جلسه هماهنگ شد؟
از چند وقت پیش فعالان فضای مجازی انتقادهای زیادی به حوزه مسؤولیت آقای آذری‌جهرمی داشتند و بحث‌هایی مطرح می‌شد. دوستان پیگیری کردند تا جلسه‌ای تشکیل شود. خب آقای جهرمی هم موافقت کرده بود این جلسه برگزار شود. قبل از این هم جلسه‌ای با طیف دیگری برگزار شده بود و خب از نظر سیاسی نظرات دیگری از این گروه اخیر داشتند و در حوزه کسب و کارهای فضای مجازی حرف زدند.
در این جلسه فعالان فضای مجازی و کسب‌وکارهای حزب‌اللهی حضور داشتند. این جمع تشکیل شد و بسیاری انتقاد داشتند که اولا ضرورت جلسه روشن نیست و دوما می‌تواند زمینه بهره‌برداری را فراهم کند. ولی ما بر این باور بودیم که یک دولتمرد جوان است که می‌تواند با او گفت‌وگو کرد و درک متقابلی وجود دارد، در صورتی که در دولت چنین ظرفیتی وجود ندارد. نکته دیگر این‌که او در فضای مجازی حضور دارد و می‌توان حرف مشترک زد و خب حوزه مسؤولیتش نیز محسوب می‌شود.
چه کسانی حضور داشتند؟
فهرست‌هایی تهیه شد و از طیف‌های مختلف دعوت شد تا در جلسه باشند، اما خب برخی یا وقت نکردند حاضر شوند یا این‌که به خاطر همان مخالفت‌ها و انتقادها حاضر نشدند در جلسه شرکت کنند.
فضای کاملا انتقادی بر جلسه حاکم بود و خب هشتگ «رو در رو با وزیر» هم برای آن انتخاب شد تا حاضران بتوانند از محتوای جلسه مطلب منتشر کنند.

وظیفه ذاتی ما نیست!
درباره ارز دیجیتال حرفی زده نشد؟
سوال پرسیده شد اما یادم نیست که جواب داده شده باشد.
درباره اینترنت کودکان چطور؟
در این مورد هم حرف زده شد. آقای وزیر گفت عمده کسانی که به ما
در این زمینه انتقاد می‌کنند از فعالیت‌های ما اطلاع ندارند.
بحث محتوا و نقشی که وزارت ارتباطات در این زمینه دارد هم مطرح شد، که ما در زمینه فنی و زیرساخت پیشرفت خوبی داریم ولی در حوزه محتوا کاریکاتوری حرکت می‌کنیم.
وی گفت این حرف درست است ولی در حوزه مسؤولیت ما نیست ولی آنهایی که حوزه فعالیتشان این است در زمینه خدمات مشغول شده‌اند و برای همین قبول داریم که حوزه محتوا ضعیف است. با توجه به سخنان اخیر رهبری که ممکن است مخاطب مستقیم آن ما نباشیم ولی با این حال نامه‌ای به ایشان نوشتیم که خود را مخاطب این سخن می‌دانیم و سعی می‌کنیم کارهایی در زمینه محتوا انجام دهیم. برای همین خود را موظف می‌دانیم ولی وظیفه ذاتی ما نیست.

3 نکته درباره دیدار با وزیر ارتباطات

حسن میثمی، فعال مجازی و سردبیر سایت مجازیست روایتی از دیدار با آذری جهرمی در صفحه شخصی خود منتشر کرده که در ادامه می‌خوانید:
جلسه را دیر رسیدم. دقیقا وقتی صحبت‌های رفقا تمام شده بود. گرچه بعدتر از صحبت‌های جناب وزیر می‌شد حدس زد که اجمالاً سوالات و انتقادهای خوبی مطرح شده است، البته بجز چند مورد جزئی.
آقای جهرمی شروع کرد به پاسخ دادن و توضیح دادن شرایط کاری. به نظرم پاسخ‌ها در سه محور می‌گنجند:
اول: آقای وزیر تأکید داشت که #وزارت_ارتباطات صرفاً مسؤول زیرساخت است و متولی محتوا در کشور دستگاه‌های فرهنگی هستند. به ایشان عرض کردم که رهبری در دیدار ورزشگاه آزادی در قالب عبارت «مسؤولان بخش ارتباطات» تأکید داشتند که مسؤولیت اوضاع رسانه‌ای (سلاح شیمیایی) با شماست. وزیر گفت که برداشت‌شان از خطابه رهبر انقلاب اسلامی این نیست، اما ذیل همین موضوع، همکاران‌شان در وزارت ارتباطات، اجرای پروژه #اینترنت_کودک را در حوزه‌های زیرساختی و محتوایی آغاز کرده‌اند.
دوم: مهندس جهرمی در چند مورد بر این موضوع تکیه کرد که «وزارت ارتباطات مجری قانون است و در مراحلی نظر کارشناسی‌اش را می‌دهد و وقتی قانون مصوب شد -ولو بدترین قانون-، آن را اجرا می‌کند». یعنی گاه تلویحاً و گاه مستقیم، ریشه برخی مشکلات را در لایه سیاستگذاری و قانونگذاری (در شورای عالی فضای مجازی، کارگروه فیلترینگ، مجلس و...) دانست. موضوعی که به نظر می‌رسد صحت و سقم آن نیاز به بررسی نهادهای قانونگذار دارد و از حیطه دانش فعالان رسانه‌ای دور باشد.
سوم: آقای جهرمی از فضایی که «جریان مبلغ صرف تهدیدهای سایبری» (اسم بهتری برایشان نیافتم) ایجاد کرده بودند، بهترین استفاده را کرد و در برخی موارد ما را به فعالیت آن جریان در پشت پرده ارجاع می‌داد و گاهی از عملکرد گذشته آنان انتقاد می‌کرد. گرچه تأکید شد و آذری جهرمی هم می‌دانست که جمع حاضر، اشتراکی با آن جریان ندارد، اما انگار فرصت خوبی بود که استفاده شد. خدا ان‌شاءا... همه‌مان را هدایت کند. از جمله کسانی که نام «انقلاب اسلامی» را در پرچمشان حک کرده‌اند.