بازگشت به مناظره غیر انتخاباتی

نیمه اول
در مناظره اول، علیرضا زاکانی شروع‌کننده بحث بود و با تأکید بر این‌که حادثه کوی دانشگاه در سال 78 را افرادی به‌وجود آوردند که در عرصه سیاست کم آورده بودند، خطاب به تاجزاده متذکر شد: در کوی دانشگاه سناریویی طراحی شد که حیثیت نظام را ببرند و آنها مسیری را پیش بردند که نظام و انقلاب دچار چالش شود. در آن ایام آن چیزی که واضح بود این بود که آقای تاجزاده و دوستانش نمی‌خواستند داستان جمع شود؛ البته برخی مسؤولان آن زمان ‌مانند آقای معین با استعفا دادن آتش را شعله‌ورتر کردند.
در ادامه این گفت‌و‌گو مصطفی تاجزاده گزارشی از هیات رسیدگی‌کننده به ماجرای کوی دانشگاه در شورای امنیت ملی خواند و وقوع درگیری‌ها را به حضور جانشین منطقه مرکزی ناحیه بزرگ تهران با لباس شخصی در کوی دانشگاه و نافرمانی سردار نظری فرمانده انتظامی تهران بزرگ از اجرای دستور وزیر کشور نسبت داد و گفت: بعد از حضور جانشین فرمانده نیروی انتظامی، درگیری‌ها به طور پلکانی اوج می‌گیرد و برخوردهای نیروی انتظامی از یک سو و دانشجویان از سوی دیگر به آشوب کشیده می‌شود و بی‌تدبیری‌های جانشین فرمانده نیروی انتظامی موجب ناآرامی‌ها می‌گردد.
در پاسخ به این اظهارات، زاکانی ضمن یکسویه خواندن گزارش قرائت‌شده از سوی تاجزاده خاطرنشان کرد: من مسؤول بسیج دانشجویی و در صحنه بودم اما تاجزاده همه چیز را نمی‌گوید. شما فقط نیروی انتظامی را محکوم می‌کنید، این ناجوانمردانه است. کسانی که سنگ زدند و آشوب‌آفرینی کردند را هم محکوم کنید. من معتقدم شما روی سر دانشجو سوار می‌شوید و وقتی کم می‌آورید جنبش دانشجویی را ابزار می‌کنید. رفتارهای شما عین آمریکاست. باید مشخص شود سلام چرا آن تیتر را از سعید امامی زد، همیشه برخورد نادرست داشتید و از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرید، یک سیلی برای دانشجو نخوردید و من از سال 68 که دانشجو بودم فضا را باز گذاشتم و قائل به گفت‌وگو بودم.
وی در بخشی دیگر از اظهارات خود گفت: در داخل مملکت عده‌ای از دوستان شما مانند آقای عبدا... نوری آمده و التهاب‌آفرینی کرده‌اند. در آن زمان ما گفتیم که می‌خواهیم اراذل و اوباش پرونده‌شان بسته شود و از آنجا بروند و ما با دانشجویان حرف بزنیم. شما در آن زمان آزادی را پاس نداشتید و حرف‌های شما آقای تاجزاده شعار است.

کری‌خوانی بین 2 نیمه
تاجزاده بعد از پایان مناظره در صفحه شخصی خود نوشت: سرانجام سد شکست و بعد از ده سال نخستین مناظره‌ام با حضور خبرنگاران برگزار شد. از آقای زاکانی متشکرم که پذیرفت دور دوم مناظره هفته آینده ادامه یابد. به معجزه گفت‌وگو اعتقاد دارم و آن را گمشده ایران کهن اما استبداد زده می‌دانم. نهادینه شدن گفت‌وگوی ایرانی با ایرانی آرزوی من است.
همچنین علیرضا زاکانی نیز در صفحه شخصی خود نوشت: دیروز در مناظره با آقای تاجزاده باب جدیدی باز شد که امیدوارم با واکاوی زوایای پنهان گذشته افکار عمومی را با حقیقت آشنا نماید. البته ایشان بیشتر بیانیه خواند که نگاه یکسویه داشت و بنده از ناگفته‌ها گفتم. امیدوارم در مناظره بعدی پیرامون مباحث مطرح شده پاسخی قانع‌کننده داشته باشد.

نیمه دوم
برابر با توافق طرفین در مناظره قبلی ادامه این مناظره در سوم بهمن در مجتمع شهدای انقلاب برگزار شد. این بار هر دو طرف گفت‌و‌گو برای مستند کردن حرف‌های خود کتاب‌ها و مقالاتی با خود آورده بودند که در حین مناظره به آنها ارجاع دهند.
در ابتدای گفت‌و‌گو هر دو طرف مناظره کننده برگزاری جلسه پیشین را از اتفاقات شیرین در حوزه سیاست خواندند. با قرار قرعه بنا شد شروع کننده مناظره تاجزاده باشد. وی در ابتدای اظهارات خود با اشاره به انتخابات مجلس ششم گفت: ۷۰۰ هزار رأی را باطل کردند که علیرضا رجایی حذف و آقای حداد عادل بالا بیاید، همان سال دادگاه من برگزار شد اگرچه من از تقلب تبرئه شدم اما اتهامات دیگر زدند اما به شکایت من از آقای جنتی رسیدگی نشد.
زاکانی در نوبت سخنان خود گفت: در همان صحبت گذشته خطاب به جناب تاجزاده گفتم مجموعه دوستان ایشان بحران زیست هستند، نان‌شان در بحران است. دیکتاتور هستند، مثال زدم به ما به عنوان یک تشکل دانشجویی، مجوز راهپیمایی ندادند. ایشان به دین، جوانان، کشور و همه چیز نگاه ابزاری دارد، برای بودن در قدرت. مردم باید حق را انتخاب کنند، معلوم شد شما سر مردم را کلاه می‌گذارید. به مردم حرف حق بزنید تا خودشان انتخاب کنند.
وی با طرح این موضوع که کوی دانشگاه کاملا سناریویی طراحی شده و هدف از آن به فراموشی سپردن موضوع‌ قتل‌های زنجیره‌ای بود خطاب به تاجزاده تصریح کرد: نگفتید آخر قتل‌های زنجیره‌ای چه شد؟ یک جنایتی شد، رهبری اعلام کردند تا انتها باید بروید. امروز که وزارت اطلاعات دست شماست بگویید از این افراد که خطری برای کشور نداشتند چه کسی سود می‌برد؟
در ادامه این مناظره تاجزاده به این موضوع اشاره کرد که دلایل دستگیری او و برخی دیگر از متهمان و محکومان حوادث 88 محکم نیست که زاکانی در پاسخ به او گفت: همیشه گفته‌اید تقلب شده است. مشکل ما با شما قانون‌شکنی است. امام گفته‌اند کسی که خود را برتر از قانون می‌بیند مستبد است؛ شما مستبد هستید. همیشه با رمز تقلب در انتخابات حاضر می‌شوید.
وی با طرح این سوال که چه قدر از زمان خود را به عدالت اختصاص دادید که عدالت را می‌خواهید، عکسی از تاجزاده در کنار حسین فریدون را نشان داد و خطاب به تاجزاده گفت: شما چه قدر جلوی او را گرفته اید. چه نسبتی با این‌ها دارید. صحبت از عدالت نکنید، چون گریبانگیر خودتان می‌شود.
تاجزاده در این باره گفت: فساد گسترده علت ضعف مفرط قوه قضاییه است، زیرا خودشان هم آلوده به فساد شده‌اند. دلیل هم این است که از افراد سیاسی انتخاب می‌شوند. اگر از قضات زبده انتخاب شوند، کسی هم نمی‌تواند ادعا کند. تا وقتی که با فساد جناحی برخورد شود همین است، تاوقتی که از ۵۳ میلیارد فساد شهرداری، بانک شهر و مشهد گفته نشود همین است.
زاکانی در واکنش به این سخنان با اشاره به این‌که یکی از تاثیرات وقایع 88 اقتصادی بود و طی این مدت هشت ماه بازار را فلج کردند، گفت: معمار تحریم‌ها اذعان می‌دارد که مسیر ۸۸ چه کمک شایسته‌ای به آنها کرده و آمریکا چه سود زیادی از این ماجرا برد. اوباما که قبل از ۸۸ کرنش می‌کند در باره اتفاقات سال ۸۸ انگیزه و جرات پیدا کرد و گفت به دنبال برخورد با ایران است. زاکانی گفت: ظریف در سال ۸۸ در پرس‌تی‌وی گفت آمریکا دارد در ایران کودتای مخملی را پیش می‌برد.
این فعال سیاسی گفت: در موقع این اتفاقات زد و بند مالی و دزدی‌های کلان برای سال‌های بعد از آن اتفاق می‌افتد. فسادهایی ایجاد می‌شود. کرسنت سال ۸۹ بسته شد. سراپا دروغ گفتید. بارها من در مجلس گفتم به داد کشور برسید.
این مناظره در حالی به پایان رسید که طرح برخی مباحث در دو جلسه گذشته نوید این را می‌داد که مناظره یا مناظرات دیگری نیز میان این دو فعال سیاسی با رعایت شرایط گفت‌وگو فراهم شود. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد برگزاری چنین جلساتی را باید به فال نیک گرفت و امید داشت که در شرایطی که وجود برخی غبارها فضای میان جریان یا گروه‌های سیاسی را تیره و تار کرده ادامه چنین گفت‌وگوها و مناظرات می‌تواند تا حدودی به ایجاد شفافیت در فضای سیاسی کشور کمک کند.

واکنش‌های توییتری

رضا آزاد @rezaazad1000
دیروز توی راند آخر مناظره #زاکانی_تاجزاده (که قرار شد خبرنگارها سوال بپرسن) دو طرف تعهد دادن که به مباحث مناظره جواب ندن، اما تاجزاده زد زیر قولش. بعد شما انتظار دارین توی سال 88 که کل قدرت و دولت رو باختن نزنن زیرش!
Ellnino‌ @Ellnino1374
ولی کاش تاجزاده جمله معروف میرحسین رو به زاکانی می‌گفت؛ ما با پدیده‌ای روبرو هستیم که در دوربین نگاه می‌کند و دروغ می‌گوید.
امیرحسین ثابتی‏ @sabeti_twt
ای کاش صداوسیما کل 3 ساعت حرف‌های #تاجزاده در #مناظره را پخش کند، اما از حرف‌های #زاکانی همان پنج دقیقه‌ای که درباره ارتباط فتنه 88 با تحریم‌ها و مفاسد مالی اصلاح‌طلبان سخن گفت، کفایت می‌کند.