لزوم تشکیل «پرونده شخصیت» برای قاتل کودکان

اما قانونگذار در بقیه جرایم از جمله مزاحمت کودکان و بانوان، ربودن و رها کردن کودکان علاوه بر مجازات قضایی مربوط به مزاحمت و آدم‌ربایی مجازات‌های تشدید‌کننده دیگری هم برای مجرمان این‌گونه جرایم در نظر می‌گیرد تا دیگر مرتکب جرم مشابه نشوند. اصولا رویکرد قوه قضاییه و سازمان‌های قضایی، اجرای مناسب احکام قضایی است‌. در برخی پرونده‌ها شاهد هستیم افکار عمومی و مردم همسو با پرونده می‌شوند. مثلا وقتی کودک‌آزاری یا قتل کودکی رخ می‌دهد از طریق رسانه‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود، مردم متوجه تلخی حادثه می‌شوند و واکنش نشان می‌دهند و از سیستم قضایی می‌خواهند متهم را زودتر محاکمه و به سزای عملش برساند. سیستم قضایی نیز با توجه به خواست مردم و بزه‌ای که باعث شده امنیت اجتماعی جامعه به خطر بیفتد، سعی در تسریع محاکمه و مجازات متهم دارد و اجرای اقدامات قضایی با سرعت بیشتری انجام می‌شود‌. اگر این احکام بموقع به مرحله اجرا در آید باعث تاثیر‌گذاری در کاهش جرایم مشابه می‌شود، اما گاهی با تکرار جرم از جمله قتل کودکان یا آزار و اذیت آنها رو‌به‌رو هستیم. بنابراین باید روان‌شناسان، جرم‌شناسان و جامعه‌شناسان در این زمینه تحقیقات انجام دهند و به چرایی علت‌های ارتکاب جرایم مشابه بپردازند تا بتوان برای کاهش چنین جرایمی اقدامات پیشگیرانه مناسبی انجام داد. بنابراین کارشناسان باید پرونده شخصیتی در‌باره مجرمانی که مرتکب قتل یا آزار و اذیت کودکان می‌شوند تشکیل دهند که این پرونده شخصیت در پزشکی قانونی تشکیل می‌شود. سال‌ها پیش این پرونده شخصیت برای متهمان تشکیل نمی‌شد، اما از سال 94 تشکیل پرونده شخصیت برای متهمان لازم‌الاجرا شد از جمله برای متهمان اطفال و نوجوانان، متهمان به قتل و نیز متهمانی که مرتکب قتل و آزارو اذیت کودکان می‌شوند. به طور مثال سال 83 متهمی معروف به بیجه در پاکدشت بازداشت شد که دست به قتل کودکان و آزارو اذیت آنها زده بود‌. تیمی از کارشناسان پزشکی قانونی طی چند جلسه با او درباره انگیزه‌اش از این جنایت‌ها، دوران کودکی‌اش و عقده‌های روانی که داشته، اتفاقاتی که برایش رخ داده و دیگر شرایط زندگی‌اش گفت‌وگو کردند و توانستند علت‌های اصلی ارتکاب جرایم او را بیابند. آنها در آن زمان یک پرونده شخصیتی برای او تشکیل دادند که همین نتایج به دست آمده از پرونده شخصیت او می‌تواند کمکی برای شناسایی علت‌های مشابه در پرونده مجرمان مشابه باشد و نیز از این طریق راهکارهای پیشگیرانه به دست می‌آید تا در ارتباط با کاهش این‌گونه جرایم قدم‌هایی برداشته شود. از سال 94 تشکیل پرونده شخصیت لازم‌الاجرا شد و در مراجع قضایی ـ دادسرا‌ها ـ این پرونده تشکیل می‌شود. بیشتر این‌گونه پرونده‌ها برای متهمان اطفال و نوجوان و افرادی تشکیل می‌شود که دست به قتل و آزار و اذیت می‌زنند. این پرونده‌ها در کنار پرونده‌های قضایی است که برای متهم در دادسرا تشکیل شده است. نتایج حاصل از این پرونده‌ها می‌تواند در دادگاه‌ها برای صدور حکم قضایی مربوط مورد بررسی قرار گیرد.

دکتر میرحامد خانی، جرم‌شناس و استاد دانشگاه