زنجانی‌ها از رمضان، «برات» نعمت و برکت می‌گیرند

دوختن کیسه برات یا همان برات کیسه سی، از آیین‌های همچنان زنده در زنجان است که استعاره‌ای از ستاندن نعمت و برکت از فرصت ماه رمضان را در خود دارد.

کد خبر: ۱۱۴۴۲۸۱

این آیین که اجرایش هنوز در گوشه و کنار شهرها و روستاهای زنجان مشاهده می‌شود، به طور معمول در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان انجام می‌شود. کیسه برات بین دو نماز ظهر و عصر با پارچه‌ای تازه و اغلب سفید، دوخته و سکه یا اسکناسی در آن گذاشته می‌شود. زنجانی‌ها معتقدند اگر این کیسه‌ها توسط پنج زن سیده که اسامی آنها فاطمه یا یکی از القاب حضرت زهرا(س) باشد لمس شود، برکت و نعمت خدا به همراه این کیسه‌ها به خانه‌های آنان می‌آید و اعضای خانواده به آرزوهای خود می‌رسند.

افطاری‌های رمضان در زنجان نیز حال و هوای خاص خود را دارد. در کنار رونق پخت حلیم، حلوا، انواع آش، شیرینی و نان چایی یا چای چورگی از شیرینی‌های سنتی زنجان است که در رمضان مشتری‌های زیادی پیدا می‌کند و چنان که از نامش پیداست به طور معمول در ماه رمضان همراه با چای در زمان افطار استفاده می‌شود.

حسین عباسی‌نیا، پژوهشگر فرهنگ عامه و فولکلور در زنجان می‌گوید: رمضان در گذشته به‌هیچ‌وجه ماه خمودگی و افسردگی نبوده، بلکه ماهی بوده پر از نشاط و تحرک و سرزندگی. در گذشته‌های نه‌چندان دور از چند روز مانده به ماه صیام، مناجاتی‌ها و چاووشی‌ها که نغمه‌سرایان خوش‌الحان و خوش‌قریحه ماه رمضان بودند با آواز دل‌انگیز خود روح معنویت را تقویت می‌کردند و سحری‌خوانان با آوای شوق‌انگیز خود نشاط را در روح انسان جاری می‌کردند.

از دیگر آیین‌های ماه رمضان در زنجان، بردن افطار به خانه عروس بوده که البته امروزه بیشتر در قالب دعوت خانواده عروس و اطرافیان آنان به افطاری اجرا می‌شود.

خیلی از خانواده‌ها در زنجان عید فطر را موعد بردن خلعت و هدایا به خانواده عروس انتخاب می‌کنند و از این فرصت برای جشن و برگزاری مراسم مربوط به عروسی‌ها بهره می‌جویند.

عباسی‌نیا در خصوص آیین‌های مربوط به پایان رمضان در زنجان هم می‌گوید: در گذشته الوداع خوانی در مساجد اتفاق می‌افتاد، اما جوان‌ها نیز دسته به دسته در کوچه و کومه‌ها راه می‌افتادند و شعرهایی در بیان اتمام این ماه می‌خواندند.