آیا اشخاصی که در سطلهای مکانیزه به دنبال زباله خشک میگردند از کارگران پیمانکاران شهرداری هستند؟
خیر، هیچکس تحت نظارت شهرداری تهران، زبالههای خشک را از داخل سطلهای مکانیزه جدا نمیکند. ما سالهاست که از شهروندان میخواهیم زبالههای خود را تفکیک کنند و پسماندهای خشک را به دو روش ثابت و سیار از آنها دریافت میکنیم. منظور از روش ثابت، حدود 500 غرفه بازیافتی است که از سوی شهرداری در تمام محلههای تهران مستقر شده و شهروندان میتوانند پسماندهای خشک خود را به آنها تحویل دهند و منظور از روش سیار، وانتهایی هستند که از طرف سازمان مدیریت پسماند به در منازل شهروندان میروند و زبالههای خشک را از آنها دریافت میکنند.
با وجود این روشها، چرا هنوز شاهد پدیده زبالهگردی در سطح شهر هستیم؟
این اتفاق به دلیل رعایت نکردن اصل تفکیک از مبدا توسط بسیاری از شهروندان رخ میدهد و چون آنها توجهی به این موضوع ندارند که سطلهای مکانیزه صرفا برای جمعآوری زبالههایتر طراحی شدهاند، زبالههای خشک را همراه با زبالههایتر به داخل این سطلها میریزند و بستر کسب درآمدهای بالا از زبالههای مردم را برای برخی سودجویان مهیا میکنند.
بر چه اساسی میگویید که درآمد زبالهگردها بالاست؟
اطلاع دارم که آنها انواع پسماندهای خشک را با نرخهای بالایی میفروشند.
یعنی زبالهگردی را شغل پردرآمدی میدانید؟
خیر، برای همه زبالهگردها درآمد خوبی ندارد. سود اصلی نصیب مافیایی میشود که مشغول خرید و فروش کلی زبالههاست.
منظور شما از این مافیا چیست؟
منظور همین افرادی هستند که خارج از تهران، کارگاههای تفکیک زباله غیرمجاز دارند و بیشتر زبالهگردهایی که در شهر میبینیم، برای آنها کار میکنند.
شما که از وجود این کارگاههای غیرمجاز خبر دارید، چرا آنها را نمیبندید؟
همه این کارگاهها خارج از محدوده شهری تهران قرار دارند و به همین دلیل شهرداری نمیتواند برای پلمب کردن آنها اقدام کند. اما ما از شهروندان تقاضا داریم زبالههای خشک خود را به عوامل مجاز شهرداری تحویل دهند تا فعالیت این کارگاهها بهطور غیرمستقیم تعطیل شود.
اما گزارشهایی نیز در رسانهها منتشر شده، مبنی بر این که برخی از این کارگاهها در اختیار پیمانکاران شهرداری است و به همین دلیل شهرداری تمایلی به بستن آنها ندارد.
این صحبتها خلاف واقع است. سازمان مدیریت پسماند با 22 پیمانکار قرارداد بسته است که با استفاده از وانتها و غرفههایی که در اختیار دارند، زبالههای خشک شهروندان را از 22 منطقه تهران جمعآوری کنند. البته ممکن است برخی نیروهای این پیمانکاران، برای این که بار بیشتری بهدست آورند، مقداری از زبالههای خشک داخل سطلها را هم جمع کنند، اما اگر ماموران شهرداری چنین چیزی را ببینند، با عوامل آن پیمانکار برخورد میکنند، چراکه هیچکس از نیروهای مجاز ما حق ندارد که پای مخزن بایستد.
با این حال، برخی فعالان مدنی مشاهده کردهاند که عوامل پیمانکاران شهرداری، یعنی همین افرادی که با وانتهای سازمان پسماند تردد میکنند، از زبالهگردها درخواست ارائه کارت میکنند. موضوع این کارتها چیست؟
ما برای هیچ کس کارتی صادر نمیکنیم که او را مجاز به جمعآوری زبالههای خشک از داخل مخازن کند. اگر هم متوجه شویم پیمانکاری چنین کارتهایی صادر کرده و دست عوامل غیرمجاز داده است، با او بشدت برخورد میکنیم.
در کنار اینها، برخی سازمانهای مردمنهاد گزارش کردهاند کودکان زیادی درکارگاههای تفکیک زباله پیمانکاران شهرداری در خارج از تهران به کار گرفته میشوند.
این صحبت هم نادرست است و معتقدم صاحبان این کارگاهها هیچ ارتباطی با شهرداری و پیمانکاران زیر نظر ما ندارند.
پس این کارگاهها در اختیار کیست؟
همه این کارگاهها در دست باندهای مافیایی است.
اما اگر متوجه شوید بعضی از این کارگاهها در اختیار پیمانکاران شهرداری است، با آنها چگونه برخورد میکنید؟
اگر چنین مطلبی را متوجه شویم، قراردادمان را با آنها فسخ میکنیم. اما به نظر من اصلا دلیلی وجود ندارد که پیمانکاران ما این کار را انجام دهند. چون خودشان ایستگاههای مجازی برای تفکیک زبالههای خشک در سطح شهر در اختیار دارند و هیچ سودی از داشتن کارگاههای غیرمجاز نمیبرند.
به هر حال اگر از کارگران ارزانتر استفاده کنند، میتوانند پول بیشتری به جیب بزنند.
اینطور نیست، زیرا اگر پیمانکار زبالهها را توسط نیروهای مجاز خود تفکیک کند و خودش مستقیما آنها را به کارگاههای تولیدی مجاز بفروشد، سود بیشتری نصیبش میشود تا وقتی که بخواهد واسطههای غیرقانونی را هم درگیر این کار کند.
اما خود این واسطهها، سالهاست که به این کار مشغول هستند. میتوانید بگویید شهرداری تهران در طول این سالها، چه اقدامی برای مقابله با آنها انجام داده است؟
تشکیل ادارات پسماند مناطق شهرداری، اساسیترین اقدامی است که شهرداری برای مقابله با فعالیت این افراد انجام داده، چراکه تا قبل از این کار، تمام پسماندهای خشک شهروندان توسط همین باندهای مافیایی جمعآوری میشد و شهرداری تهران برای ساماندهی این موضوع، ادارات پسماند مناطق را تاسیس و وظیفه آموزش شهروندان و جمعآوری زباله را از مبدا به آنها واگذار کرده است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد