بی‌پناهی معتادان، حتی در پناهگاه‌‌

نهادهای متولی گرمخانه‌ها باید بتوانند جذابیت هرچه بیشتری در جهت افزایش امکان مراجعه معتادان کارتن‌خواب به این مراکز ایجاد کنند. از جمله این جذابیت‌ها تهیه فضای کافی برای استحمام این افراد و همچنین تهیه وسایل بهداشتی، لباس و غذای مناسب برای آنهاست. همچنین متصدیان این گرمخانه‌ها وظیفه دارند از برخوردهای نامناسب و زننده با این افراد پرهیز کنند تا نه تنها در پاییز و زمستان، بلکه در تمام طول سال به این مراکز مراجعه کنند. البته چون بیشتر متصدیان این مراکز افراد بهبودیافته هستند، حرف دل معتادان را درک و کمتر با آنها با تندخویی برخورد می‌کنند. باید توجه داشت بزرگ‌ترین جذابیت این مراکز برای معتادان، اطمینان از دستگیر نشدن آنهاست که متاسفانه این اطمینان از سوی نیروهای پلیس به این افراد داده نمی‌شود.

بنابراین یکی از مشکلات بر سر راه نگهداری از معتادان متجاهر در گرمخانه‌ها، این است که گاهی اوقات نیروی انتظامی با رفتارهای خود آنها را از مراجعه به این مراکز می‌ترساند. به عنوان مثال، هنگام اجرای برخی طرح‌های دستگیری معتادان که عمدتا اواسط تابستان و پایان سال اتفاق می‌افتد، به پلیس دستور داده می‌شود افرادی را که به این مراکز مراجعه می‌کنند دستگیر ‌‌کنند. به همین دلیل نحوه مدیریت در برخورد با معتادان متجاهر باید تغییر کند، زیرا چنین رویکردهایی‌ سبب می‌شود اعتبار این مراکز زیر سؤال برود و معتادان دیگر اطمینانی برای اقامت در آنها نداشته باشند که این مساله منجر به کاهش مراجعه معتادان به این مراکز خواهد شد. البته این اشکال صرفا متوجه پلیس نیست و باید رویکرد کلان موجود در کشور نسبت به نوع، نحوه و زمان دستگیری معتادان تغییر کند.

هچنین خود مراکز نگهداری از معتادان نیز با مشکلات متعددی مواجه هستند؛ به عنوان مثال، فضای کافی در گرمخانه‌ها برای نگهداری از آنها وجود ندارد و علاوه بر این، سازمان بهزیستی و شهرداری‌ها برای تهیه امکانات لازم در این زمینه با کمبود بودجه مواجه هستند. البته این نهادها طی بخشنامه‌هایی، متصدیان گرمخانه‌ها را ملزم می‌کنند در فصول سرد سال بیش از سقف مجاز پذیرش داشته باشند تا این افراد دچار مشکلات ناشی از سرمای هوا نشوند.

دکتر مجید رضازاده

رئیس پیشین مرکز توسعه و پیشگیری از اعتیاد بهزیستی