مطابق قطعنامه جدید تحریم کرهشمالی صادرات غذاهای دریایی و مواد معدنی از کرهشمالی به ارزش بیش از یک میلیارد دلار از کرهشمالی ممنوع شده است.
بر اساس مفاد این قطعنامه صادرات زغال سنگ، سنگ آهن، آهن، سرب و غذاهای دریایی از کرهشمالی محدود میشود. همچنین کشورهایی که از کارگران کرهشمالی استفاده میکنند، نمیتوانند شمار این کارگران را افزایش دهند، و هر گونه سرمایهگذاری مشترک با کرهشمالی و افزایش سرمایه در طرحهای در دست اجرا در کرهشمالی ممنوع شده است.
علاوه بر این، 9 فرد و 4 نهاد از جمله یک بانک کرهشمالی در فهرست تحریم قرار گرفتهاند، و دارایی آنها مسدود شده و این افراد از هرگونه سفر خارجی منع شدهاند.
پیونگیانگ سالانه حدود 3 میلیارد دلار زغالسنگ، سنگآهن و مواد اولیه دیگر به چین صادر میکند که یکی از معدود منابع درآمدی کرهشمالی است. تحریمهای شورای امنیت میتواند تا یک میلیارد دلار از میزان صادرات کرهشمالی بکاهد.
موج تحریمهای هستهای و موشکی کرهشمالی در شورای امنیت سازمان ملل متحد از سال 2006 میلادی و همزمان با نخستین آزمایش اتمی این کشور آغاز شد، و تحریم اخیر، هفتمین قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه کرهشمالی است که حتی رای مثبت روسیه و چین را هم به همراه داشته، و به همین دلیل پیام قاطع جامعه جهانی به کرهشمالی ارزیابی شده است.
لیو ژییی، سفیر چین در شورای امنیت سازمان ملل متحد پس از تصویب تحریمهای جدید گفت: «امروز جهان متحد و یکپارچه مخالفت خود با برنامه هستهای در شبه جزیره کره را نشان داد.»
یک روز قبل از تصویب تحریمهای جدید کرهشمالی در شورای امنیت سازمان ملل، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا هم قانون تحریمهای یک جانبه علیه علیه کرهشمالی، ایران و روسیه را امضا کرد.
واکنش پیونگ یانگ
هنوز مقامات رسمی کرهشمالی موضع رسمی در قبال قطعنامه تحریمی شورای امنیت اتخاذ نکردهاند، اما «رودانگ سینمون» روزنامه حزب حاکم کرهشمالی در سرمقاله امروز خود نوشت: روزی که آمریکا به خود جرأت میدهد تا مردم کرهشمالی را به دلیل مسأله هستهای با تحریمها اذیت کند، خاک آمریکا با دریایی از آتش مواجه خواهد شد.
کرهشمالی پیش از این هم در واکنش به تحریم جدید آمریکا هم با صدور بیانیهای تصویب و اجرای این تحریمها را محکوم کرد و افزود: اگر آمریکا برای تغییر رژیم در کرهشمالی تلاش کند، قلب آمریکا با حملهای هستهای، هدف قرار خواهد گرفت.
با این حال نکاتی چند پیرامون تحریم جدید شورای امنیت سازمان ملل علیه کرهشمالی قابل توجه است:
1- قطعنامه تحریمی جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه کرهشمالی که به اتفاق آرای 10 عضو غیر دائم و 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد، اجماع جهانی برای مهار برنامههای موشکی و هستهای کرهشمالی را به تصویر کشید، و نشان داد که حتی متحدان کرهشمالی از جمله چین و روسیه هم تمایلی به ادامه فعالیتهای موشکی و هستهای کرهشمالی ندارند.
در همین چارچوب وزیر خارجه چین که در اجلاس سازمان همکاری کشورهای جنوب شرق آسیا «آسه آن» در مانیل، پایتخت فیلیپین حضور دارد، گفت: این تحریمها برای کرهشمالی لازم بود، چرا که این کشور میبایست به قطعنامههای بینالمللی گردن نهد و از آزمایشهای غیرقانونی موشکی دست بردارد.
وزرای امور خارجه عضو اتحادیه آسه آن هم در حاشیه این نشست با صدور بیانیهای از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، حمایت و اقدام اخیر کرهشمالی در آزمایش دو موشک بالستیک را محکوم کردند، و آن را تهدیدی علیه صلح، امنیت و ثبات منطقه و جهان نامیدند.
2- همزمانی تحریم جدید کرهشمالی در شورای امنیت سازمان ملل با امضای قانون تحریمهای جدید کره شمالی توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، نشان از اولویت رویکرد تحریم در سیاست کاخ سفید علیه کرهشمالی دارد، و مقامات واشنگتن به رغم تهدیدهای مختلف بنا ندارند با ورود به فاز دیگر نظیر تقابل نظامی، بازی را در شبه جزیره کره به هم بزنند، و اوضاع را به سمت غیرقابل مهاری سوق دهند.
3- روسیه و چین همزمان با رای مثبت به قطعنامه تحریمی علیه کرهشمالی از آمریکا خواستند از تحریک کرهشمالی و تشدید رویکرد نظامی در شبه جزیره کره پرهیز کند. در این چارچوب وانگ یی، وزیر امور خارجه چین تاکید کرد: آمریکا و کرهجنوبی باید به اقدامات تحریکآمیز علیه پیونگ یانگ خاتمه دهند.
چین در همین چارچوب بار دیگر از واشنگتن و سئول خواسته است تا استقرار سامانههای دفاع موشکی تاد در خاک کرهجنوبی را متوقف کنند. تاکنون 2 سامانه دفاع موشکی تاد در مناطق جنوبی کرهجنوبی مستقر شده است. قرار است 4 سامانه دفاع موشکی دیگر نیز در کرهجنوبی مستقر شود ولی استقرار آنها به علت نگرانیهای زیست محیطی تاکنون به تاخیر افتاده است.
«لیو جیه یی» نماینده چین در سازمان ملل در سخنانی در شورای امنیت تاکید کرد: استقرار سامانه دفاع موشکی تاد، راهکار حل و فصل مساله آزمایش های هستهای و شلیک موشک های کره شمالی نیست.
نماینده روسیه در شورای امنیت تحریمهای یکجانبه و ماجراجویی نظامی آمریکا علیه کرهشمالی را بسیار خطرناک دانست و گفت: مسکو مخالف راه حل نظامی برای حل بحران در شبه جزیره کره است.
واسیلی نبنزیا تصریح کرد: «تا زمانی که مقامات کرهشمالی امنیت خویش را در معرض خطر میبینند، حرکت کردن به سمت خلع سلاح هستهای در منطقه شبه جزیره کره غیرممکن خواهد بود. برای اینکه پیونگ یانگ برگزاری مانورهای گسترده مشترک نظامی آمریکا و کره جنوبی و یا استقرار نیروهای نظامی و بمب افکنهای راهبردی آمریکا در منطقه را یک تهدید مستقیم برای خود میبیند.»
4- تجربه تحریمهای پیشین علیه کرهشمالی نشان داده است که استفاده از این ابزار، کارایی لازم در مهار برنامههای موشکی و هستهای این کشور را نداشته و موجب سرعت بیشتر برنامههای این کشور در حوزههای موشکی و هستهای شده است.
بر این اساس به نظر میرسد کره شمالی برخلاف انتظار طراحان تحریمهای جدید علیه این کشور، دست از فعالیتهای موشکی و هستهای نخواهد کشید و دور جدید آزمایشهای موشکی و هستهای را آغاز خواهد کرد.
یوسف اسماعیلی / جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد