دبیرکل حزبالله ضمن تبریک پیروزی مردم عراق در آزادسازی موصل، این پیروزی را مرهون فتوای تاریخی مرجع بزرگ عراق آیتالله سیستانی، همدلی و همیاری ملت عراق وکمک بیدریغ رهبری و مقامات جمهوری اسلامی ایران به نیروهای مسلح عراق دانست.
همچنین سیدحسن نصرالله با اشاره به دلایل نفوذ داعش در عراق عنوان کرد که برخی کشورهای جهان از جمله آمریکا مدعی بودند که شکست داعش در عراق ده تا 30 سال به طول میانجامد و این امر نشان میدهد آمریکا ورژیم صهیونیستی درصدد بهرهبرداری طولانی از داعش به سود اسرائیل بودند. اظهارات دبیرکل حزبالله لبنان، فرمانده سپاه قدس و نخستوزیر عراق که تقریبا ادبیاتی مشابه داشت نشان میدهد که در شکست داعش چند عامل مهم منطقهای و داخلی کاملا موثر بوده است.
هر چند ورود داعش به مناطق شمال غرب عراق و به طور مشخص اشغال موصل برآیند همکاری مشترک آمریکا ،رژیم اسرائیل، عربستان و برخی کشورهای غربی بود اما همکاری منطقهای در شکلگیری یک جبهه مشترک که منجر به شکست داعش شد، کاملا پررنگ بود.
فتوای آیتالله سیدعلی سیستانی مبنی بر ضرورت تشکیل نیروی مردمی، همکاری شیعه و سنی در شکلگیری «الحشد الشعبی» همکاری فرماندهان میدانی ایرانی و حزبالله پیروزی ملت و دولت عراق و آزادسازی موصل را محقق ساخت.
شکی نیست که آزادسازی شهر موصل نه تنها به برقراری امنیت پایدار در عراق کمک میکند بلکه پایان بحران سوریه را تسهیل خواهد کرد.
از آنجا که آمریکا و غرب بشدت نگران شکست داعش در موصل بودند لذا این کشورها سناریوی جدیدی را برای تغییر شطرنج نظامی منطقه تعریف کردهاند.
حضور تفنگداران دریایی آمریکا در مثلث مرزی مشترک عراق، سوریه و اردن نشان میدهد که آمریکا برای حفظ امنیت پایدار رژیم صهیونیستی درصدد تشکیل یک نیروی مزدور در منطقه قنیطره تا درعا در جنوب سوریه برآمده است.
بر اساس گزارش رسانههای منطقهای آمریکا قرار است بخشی از نیروهای مخالف دولت بشار اسد از جمله جبهه النصره، جیشالاسلام و فیلق الرحمن را در امتداد قنیطره تا درعا متمرکز کند. این نیروها قرار است همانند نیروهای مزدور ارتش جنوب لبنان به رهبری سعد حداد امنیت رژیم صهیونیستی را تامین کرده و مانع فعالیت نیروهای محور مقاومت در اطراف جولان اشغالی شوند. همچنین تمرکز نیروهای تفنگدار دریایی آمریکا «مارینز» در مثلث مرزی سوریه، عراق و اردن صرفا برای جلوگیری از برقراری ارتباط میان الحشد الشعبی عراق و نیروهای حزبالله در سوریه صورت میگیرد.
در چنین فرآیندی شرایطی ناپایدار بر منطقه حاکم خواهد بود زیرا رژیم صهیونیستی بتدریج علاوه بر ارتفاعات جولان برای گسترش حوزه نفوذ جغرافیایی خود شهر قنیطره در دامنههای ارتفاعات جولان را نیز اشغال خواهد کرد.
تمرکز یافتن نیروهای زبده داعش در شهر دیر الزور در شرق سوریه و در امتداد خط مرزی عراق بخشی از استراتژی آمریکا برای بحران سازیهای مجدد در منطقه قابل تجزیه و تحلیل است. بر اساس گزارشهایی که الحشد الشعبی منتشر کرده همزمان با پیشروی نیروهای عراقی در موصل، بالگردهای آمریکا شماری از نیروهای زبده داعش را از موصل به سمت دیر الزور سوریه منتقل کردند. این امر نشان میدهد که آمریکا، عربستان، رژیم صهیونیستی و اردن همچنان درصدد استفاده ابزاری از داعش برای ایجاد ناامنی مجدد در عراق و قطع ارتباط نیروهای الحشد الشعبی با نیروهای محور مقاومت در سوریه هستند.
اصرار آمریکا برای انحلال نیروهای الحشد الشعبی پس از آزادسازی شهر موصل از وجود یک سناریوی جدید آمریکا یی ـ عربی ـ صهیونیستی برای شعلهور ساختن بحرانهای جدیدتر در منطقه حکایت دارد.
لذا در نگرش عمیق به ژئو پلیتیک منطقه، شکلگیری یک محور مقاومت در منطقه حایل بین سوریه وعراق برای پایش و رصد تحرکات بعدی داعش امری کاملا ضروری و قابل توجیه تلقی میشود. از این رو سخنرانی اخیر سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله درخصوص پیامدهای آزادسازی موصل بر آینده منطقه، نشان میدهد که رهبران محور مقاومت نسبت به رخدادهای منطقه بسیار هوشمندانه عمل میکنند و با دقت تحرکات آمریکا را رصد میکنند. لذا برای تقابل با هر گونه سناریوی جدید آمریکا یی، صهیونیستی، شکلگیری یک اتاق عملیات مشترک دائمی با شرکت محور مقاومت و کشورهای منطقه از جمله ایران، عراق و سوریه کاملا منطقی و پیشگیرانه به نظر میرسد.
حسن هانیزاده
کارشناس مسائل غرب آسیا
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد