متهم اصلی، مدیر شرکت است که سه سال پیش بهعنوان کارآفرین نمونه مورد تجلیل وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت که همین موضوع، خیال بسیاری از شهروندان را برای سرمایهگذاری راحت کرده بود؛ آنهایی که اکنون جزو مالباختهها هستند و هرازگاهی تجمعی چندین نفری مقابل دادگاه و ساختمان جهاد کشاورزی برگزار میکنند. مدیرعامل شرکت با همدستی دو نفر از بستگان و پنج نفر دیگر، در پوشش فروش کودهای ورمی کمپوست و پرورش کرم خاکی، شهروندان را در چندین استان کشور به سمت شرکتهای خود کشانده بود و در حالی که ابتدا قصد اشتغالزایی داشت، در ادامه به سمت کلاهبرداری سوق پیدا کرد و سرمایهها بر باد رفت. قضات شعبه یازدهم دادگاه کیفری استان تهران که مسئولیت رسیدگی به پرونده را بر عهده دارند، قرار است اولین جلسه محاکمه متهمان را 22 اسفند برگزار کنند.
شگرد کلاهبرداری چه بود
بر اساس گفته مالباختگان، شکل فعالیت شرکت ورمی کمپوست اینگونه بود که ابتدا بستههای کود را با مبلغ 24هزار تومان به سرمایهگذارها میفروخت تا آنها پس از دو ماه رسیدگی به آن، کرمهای ورمی کمپوست تحویل دهند. شرکت متعهد شده بود که این بستهها را 30 هزار تومان بخرد و مشتریان را در سودهای به دست آمده شریک کند. همچنین دهها شرکت وجود داشت که اگر متقاضیان، قصد یا شرایط نگهداری بستههای کود و پرورش کرمها را نداشتند، به جای آنها این کار را انجام میدادند. چند ماه اول، شرکت سود مردم را پرداخت میکرد اما بتدریج در این کار اخلال پیش آمد تا در نهایت به توقف واریز پول به حسابها منجر شد. سرمایهگذارها که با توجه به تاییدیه وزارت کشاورزی بر فعالیت شرکت و انتخابش به عنوان کارآفرین نمونه، کوچکترین ظنی به فعالیت شرکت نداشتند، بتدریج با مراجعه به دفاتر آن در تهران و سایر استانها متوجه شدند، پولهایشان بر باد رفته و شرکت اعلام ورشکستگی کرده است. آنها که تعدادشان بالای 14 هزار نفر بود، شکایت کردند و دستگاه قضایی با دستگیری مدیرعامل، دو نفر از بستگانش و پنج همدستش وارد ماجرا شد.
از طلاق و سکته تا نابودی سرمایهها
در میان مالباختههای پرونده، افرادی هستند که کلاهبرداری شرکت ورمی کمپوست، فقط به نابودی سرمایه مالیشان منجر نشده است. بعضی از آنها سکته کردهاند، بعضی دیگر کارشان به جدایی ختم شده و عدهای دیگر در گیر و دار پرداخت قسطهای بانکی افتادهاند. بسیاری از آنها در سه سال گذشته، بارها پلههای دادسرا و دادگاهها را بالا و پایین رفته و تجمعاتی برگزار کردهاند. بعضیهایشان تحصیلات آنچنانی ندارند اما بعضی دیگر تا مقطع دکتری در دانشگاه درس خواندهاند. یکی از آنها به جامجم میگوید: مدیرعامل شرکت هم به عنوان کارآفرین نمونه معرفی شده و هم خود شرکت تاییدیه وزارت جهاد کشاورزی را داشت.
ما به همین دلیل به کارش اطمینان کرده بودیم. من و پدر و مادرم حدود 100 میلیون تومان در این شرکت سرمایهگذاری کردیم. سال اول خوب بود. سودهای بمراتب بیشتری نسبت به بانک به ما میدادند اما یکدفعه اعلام ورشکستگی کردند. پدر و مادر من پولهای بازنشستگی خودشان را سرمایهگذاری کرده بودند. یک عمر کار کرده بودند تا این مبلغ به دستشان آمده بود. من خیلیها را میشناسم که خانهشان را فروختند. بعضیها وام گرفتند، اما نتوانستند قسطهایش را پرداخت کنند. چند نفر هم زندگیشان از هم پاشید و طلاق گرفتند. مردی را میشناختم که تا مرز سکته پیش رفت. او با بیان این که مالباختهها کانالی در تلگرام برای اطلاع از آخرین روند رسیدگی به پرونده راه اندازی کردهاند، ادامه میدهد: الان مساله این است که ارزش پولی که ما آن موقع پرداخت کردیم، از بین رفته است. ما کانالی در تلگرام داریم که تقریبا 1000 نفر از مالباختهها عضو آن هستند. این در حالی است که تعداد مالباختهها بالای 14 هزار نفر است.
سرمایهگذاری با پول قرضی
مالباخته دیگری که چند روز پیش در تجمع دهها نفری مقابل دادگاه کیفری استان تهران شرکت کرده است، میگوید: در میان مالباختهها افرادی هستند که یک میلیارد تومان پولشان از بین رفته است. من خودم 20 میلیون تومانم را از دست دادم. از اطرافیان شنیده بودم که سرمایهگذاری در این شرکت اعتبار دارد و سودش بموقع و خوب است.
بعضیها در چند ماهه ابتدایی سود خوبی نصیبشان شد اما من حتی هیچ سودی نگرفتم. پولم را با قرض و قوله جور کرده بودم. یکی دیگر از مالباختهها نیز میگوید: یکی از دوستانم به من گفته بود که با سرمایهگذاری در این شرکت، سود خوبی به دست آورده و خیلی از مشکلاتشان حل شده است. من هم تصمیم گرفتم خانه ام را بفروشم و سرمایهگذاری کنم. چند ماه اول همه چیز خوب بود و سود مناسبی دریافت کردم اما ناگهان متوجه شدم سبدهایی که پرورش میدهم، مثل قبل نیست و کیفیت ندارد. به شرکت مراجعه کردم و فهمیدم که کلاهبرداری کردهاند. من 200 میلیون تومان ضرر کردم.
واکنش سخنگوی قوه قضاییه
اهمیت پرونده ورمی کمپوست سخنگوی قوه قضاییه را نیز به واکنش واداشته است. حجتالاسلام والمسلمین غلامحسین محسنیاژهای درباره این پرونده گفته است: «کیفرخواست پرونده ورمی کمپوست صادر شده و در اختیار دادگاه قرار گرفته است. تعداد زیادی در رابطه با این پرونده شکایت داشتند. این پرونده در حال حاضر هشت بازداشتی دارد و تعداد زیادی هم با قرار تا روز دادگاه آزاد هستند.»
شاکیان به دادگاه مراجعه کنند
یک مقام آگاه قضایی در گفتوگو با جامجم، از رسیدگی به پرونده تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: سعی ما این است که 22 اسفند جلسه رسیدگی به پرونده را برگزار و حکم آن را تا پایان سال صادر کنیم. شاکیان پرونده نیز میتوانند با مراجعه به شعبه یازدهم دادگاه کیفری استان تهران از آخرین روند رسیدگی به پرونده باخبر شوند.
او با بیان این که تعداد شاکیان پرونده بالای 14 هزار نفر است، خطاب به آنها تاکید کرد: به دلیل تعداد بالای شاکیان پرونده و دسترسی نداشتن به آدرس و مشخصات همه آنها، امکان ارسال دعوتنامه کتبی برای همه وجود ندارد. به همین دلیل دادگاه از تمام شاکیان میخواهد که با مراجعه به شعبه یازدهم دادگاه کیفری استان تهران در خیابان پانزده خرداد از وقت رسیدگی به پرونده باخبر شوند و در جلسه حضور پیدا کنند.
متهمان پرونده 8 نفر شامل رئیس شرکت، دو تن از بستگانش و پنج همدستش هستند که حدود 100 میلیارد تومان از 14 هزار شاکی در استانهای مختلف کشور کلاهبرداری کردهاند. در میان شاکیان پرونده از افرادی که یک میلیون تومان خسارت خورده تا آنهایی که یک میلیارد تومان سرمایهگذاری کرده بودند، وجود دارند، اما بیشتر مالباختهها مبالغی بین 40 تا 50 میلیون تومان از دست دادهاند.
طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده باعث شده، بسیاری از آنها شایعههایی مبنی بر آزاد بودن متهم با قرار وثیقه 20 میلیارد تومانی و اشتغال او به برخی کارهای پربازده نظیر تاسیس گاوداری با استفاده از پولهای کلاهبرداری شده را مطرح و برای یکدیگر بازگو میکنند. مطالبی که منبع آگاه با تکذیب آنها گفت: متهم همراه دو تن از بستگانش و پنج نفر دیگر همچنان در بازداشت است و هیچ کدامشان آزاد نشدهاند. تمام اموال آنها نیز که از طریق کلاهبرداری به دست آمده، شامل چند دفتر شرکتی، خودروهای گران قیمت و خودروهای برف بازی شناسایی و از سوی دستگاه قضایی ضبط شده است. به گفته او، براساس تحقیقات انجام شده، متهم ابتدای تاسیس شرکت، قصد اشتغالزایی داشته و حتی در مرحله اول، سود سرمایهگذاران را پرداخت کرده اما بتدریج به کلاهبرداری روی آورده تا زمانی که در پرداخت سود و پول مردم ناتوان شده و اعلام ورشکستگی کرده است. دادسرای تهران برای متهمان، کیفرخواستی با موضوع اتهامی کلاهبرداری باندی صادر کرده و خواستار صدور حکم حبس شده است.
یزدان مرادی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
فرزاد آشوبی در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد
اما بطور كل باید افراد سرمایه گذار قدرت ریسك خودشان را مدیریت كنند و تمام سرمایه خود را در یك سبد نگذارند
باز هم لطفا تیتر بزنید برای این خبر
تا شاید گره ی از مشكلات ما باز بشه