سرطان دهانه رحم، از تشخیص تا درمان

روش دوم، مایع است که در آن سلول‌های برداشته شده در محلول ریخته و به این ترتیب، تعداد سلول‌های بیشتری برداشته می‌شود و مانند روش قبلی، سلول‌ها با وسیله دور ریخته نمی‌شود. اما مطالعات نشان داده این دو، اختلاف زیادی با هم ندارند. روش سنتی هر دو سال یکبار و پاپ‌اسمیر مایع به علت گران‌قیمت بودن، هر پنج سال یکبار انجام می‌شود.

در کشورهای غنی و کشورهای فقیر چه افرادی به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند؟

در کشورهای غنی، افرادی که در غربالگری سرطان دهانه رحم شرکت نکرده‌اند و در کشورهای فقیر، به علت دسترسی نداشتن به امکانات و ناآگاهی جامعه، بیشتر به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند.

برای کسی که سابقه سرطان دهانه رحم را در خانواده دارد، غربالگری پاپ اسمیر در فواصل کوتاه‌تری انجام می‌شود؟

نه. این افراد می‌توانند مثل بقیه افراد جامعه غربالگری را در همان فاصله انجام دهند.

علائم سرطان دهانه رحم چیست؟

سرطان گردن رحم در مراحل اولیه علامت ندارد و تغییرات سلولی با پاپ‌اسمیر تشخیص داده می‌شود. وقتی سرطان مهاجم می‌شود، علائم به وجود می‌آیند؛ علائمی چون لک‌بینی غیرعادی بعد از تماس جنسی، ترشحات آبکی فراوان و خونریزی‌های غیرطبیعی بین دو عادت ماهانه.

سرطان گردن رحم به‌طور موضعی پیشرفت می‌کند و ممکن است به اطراف لگن فشار بیاورد و ایجاد درد سیاتیک کند. گرفتاری مثانه به صورت وجود خون در ادرار مشخص می‌شود و گرفتاری روده، خونریزی از مقعد ایجاد می‌کند. در مراحل نهایی با گرفتاری کلیه‌ها و بالا رفتن اوره، فرد ممکن است جان خود را از دست بدهد.

لکپوسکوپی چیست و چه موقع انجام می‌شود؟

لکپوسکوپی، دیدن دهانه رحم با استفاده از یک میکروسکوپ سه‌بعدی است که دهانه رحم را شش تا شانزده برابر بزرگ می‌کند. لکپوسکوپی، بافت غیرطبیعی را کشف می‌کند، اما در پاپ اسمیر، تغییرات سلولی دهانه رحم را نشان می‌دهد.

همچنین در خانم‌های بالای 30 سال که آزمایش HPV شانزده و هجده آنها مثبت است، لکپوسکوپی انجام می‌شود. البته HPV شانزده و هجده در خانمی اگر مثبت باشد، دلیل سرطان نیست. زیرا در 80 درصد خانم‌ها زیر 50 سال، این آزمایش مثبت می‌شود که در عرض یک یا دو سال با کمک سیستم ایمنی بدن، عفونت ویروسی از بین می‌رود. این افراد حتما به پیگیری نیاز دارند و یک‌سال بعد و سپس دوسال بعد باید تست را تکرار کنند.

ویروس پاپیلوما (HPV) با کدام تست تشخیص داده می‌شود؟

HPV را می‌توان با استفاده از پاپ اسمیر مایع تشخیص داد؟

در حال حاضر واکسن برایHPV یا ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد؟

بله. سه نسل از این واکسن آمده که یک نوع واکسن روی ویروس شانزده و هجده موثر است. واکسن گاردایسل که بیشتر در دسترس است روی ویروس شانزده و هجده موثر است.

واکسن گارداسیل روی زگیل تناسلی هم موثر است. واکسن بهتر است قبل از سن ازدواج یعنی 26-9 سالگی تزریق شود. گاهی به خانم‌های جوان تازه ازدواج کرده هم توصیه می‌شود. واکسن در سه نوبت به فاصله صفر، دو و شش ماه در عضله بازو تزریق می‌شود. ممکن است مختصری درد، تورم در محل تزریق ایجاد کند. گاهی تب مختصر، احیانا سردرد ممکن است ایجاد شود.

البته این واکسن در کشورهای پیشرفته به آقایان 26-9 سال هم تزریق می‌شود. البته نسل سوم واکسن HPV هم تولید شده که ویروس 9 گانه است، ولی خیلی در دسترس نیست.

دکتر فاطمه قائم‌مقامی- فلوشیپ زنان