هدف از این انفجارها چیست؟
معمولا دو گروه مسئولیت انفجارها را در ترکیه به عهده میگیرند، یک گروه پ.ک.ک بوده و گروه دوم داعش است که عملیات غیرانسانی را در شهرهای مختلف ترکیه بویژه در استانبول و آنکارا انجام میدهند. هدف از این انفجارها بیشتر ابراز وجود و به چالش کشیدن نظام سیاسی ترکیه است. البته این گروهها اهداف دیگر را دنبال میکنند و آن جلب توجه جامعه جهانی و فراهم کردن زمینه گفتوگوی دولت ترکیه و پ.ک.ک است.
چرا ترکیه بعد از مدتی کوتاه دوباره آبستن انفجارها شد؟
این موضوع دلایل داخلی و خارجی دارد. دولت ترکیه هماکنون وارد خاک سوریه شده و محدودیتهایی برای داعش به وجود آمده است. به نظر میرسد که این گروهها بعد از کودتا ناامنی را در ترکیه افزایش دهند تا از این طریق ضرباتی را به اقتصاد ترکیه وارد کنند، آرامش سیاسی را به هم بزنند و تعامل ترکیه را با کشورهای دیگر دچار اختلال کنند. البته گروههای تروریستی تا حدودی به موفقیت رسیدهاند، چراکه آنکارا در مهار این اقدامات ناموفق عمل کرده و اینها توانستهاند لطماتی را به اقتصاد ترکیه بزنند.
آیا این حملات تروریستی به معنی نارضایتی تروریستها از مواضع اخیر ترکیه است؟
درباره پ.ک.ک که براحتی میتوان گفت بله؛ این حملات نشاندهنده نارضایتی تروریستها از مواضع اخیر ترکیه است و مصالحه در کوتاهمدت بعید به نظر میرسد. به همین دلیل پ.ک.ک دست به چنین حملاتی در مقابله با اقدامات نظامی ترکیه در مناطق جنوب شرقی میزند، اما در مقابله با داعش مساله پیچیدهتر است، چراکه ترکیه همواره بر مبارزه با تروریسم تاکید میکند، اما از نظر کارشناسان هماکنون تردیدهایی درباره نوع تعامل داعش و ترکیه و اهداف این گروه از انجام چنین حملاتی وجود دارد. در مجموع روابط ترکیه با داعش مثل گذشته نیست و این دو در برابر یکدیگر از ابزارهای نظامی استفاده میکنند.
اصولا ترکیه چرا تاکنون نتوانسته از کارت گروههای مخالف و معارض داخلی و تروریستها بخوبی استفاده کند و سیاستهای متناقض اردوغان چه سرنوشتی را میتواند برای ترکیه به همراه داشته باشد؟
سیاستهای متناقص اردوغان لطمات زیادی را به اقتصاد ترکیه وارد کرده است. سیاست خارجی دولت در سالهای اخیر چرخشهای زیادی را چه در زمینه تعامل با سوریه، چه در زمینه تعامل با آمریکا، روسیه و اتحادیه اروپا وچه در زمینه تعامل با کشورهای عربی بخصوص مصر و عراق به همراه داشته است و این روابط گاهی سرد بوده و به سمت تشنج کشیده شده و گاهی ترمیم شده است. همین نوسانات باعث شده تا بی اعتمادی در سیاست خارجی میان همسایگان شکل بگیرد. در رابطه با موضع آنکارا در قبال گروههای تروریستی میتوانم بگویم این گروهها زمانی از فرودگاه استانبول برای حمله به خاک سوریه استفاده میکردند و آنکارا امیدوار به ساقط کردن نظام بشار اسد از طریق این گروهها بود،اما هم اکنون از آنها ناامید شده و چرخش در سیاستهای ترکیه حکایت از آن دارد که نوع مناسبات پیچیدهتر شده و نیروهای امنیتی شرایط سختی را برای مقابله با این گروهها دارند.
معصومه زارع
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد