جام جم آنلاین گزارش میدهد
این پیروزی درحالی است که سخنان تند وی در قبال تحولات منطقه و ایران و روحیه خشن و عصبانی او که در شعارها و مبارزات انتخاباتی متجلی است، از ویژگیهایی است که معرف ترامپ شده است. اما با پیروزی ترامپ، این سوال مطرح است که آیا سخنان این رئیسجمهور عصبانی تنها یک ژست سیاسی بوده، یا اینکه در مقام عمل شاهد تصمیمات عاقلانهتری خواهیم بود.
دکتر نوذر شفیعی، استاد دانشگاه و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم عقیده دارد که ترامپ دوران انتخابات با ترامپ زمان ریاست جمهوری متفاوت خواهد بود. وی در گفتوگو با جام سیاست در این زمینه به سوالاتمان پاسخ داده که میخوانید.
پیشبینی شما از نحوه مواجهه کاخ سفید با ایران در دوره ترامپ چیست؟
پیشبینی برخی حوادث در حوزه علوم انسانی خیلی سخت است، ولی به چند نکته کلی اشاره میکنم. اولا ترامپ بعد از انتخابات، با ترامپ قبل از انتخابات متفاوت خواهد بود. ترامپ قبل از انتخابات مثل هر سیاستمدار دیگری آدم احساسی و هیجانی و گاهی اوقات عصبی بود و در دوره بعد از انتخابات، قطعا الزامات داخلی و بینالمللی ایشان را به سمت منطقی بودن سوق خواهد داد. بر این مبنا نهادهایی مثل حزب، موسسات مطالعاتی، گروه مشاورین و تیم کابینه ترامپ، با توجه به فشارهای داخلی مثل تظاهرات و اعتراضاتی که در آمریکا وجود دارد و یا فشار متحدین اروپایی در بیرون از آمریکا، رویه معقولتری را در پیش خواهند گرفت. نکته دوم اینکه هر سیاستمداری در آمریکا تمایل دارد روابط با ایران بهبود پیدا کند، لذا به نظر میآید مخالفت جمهوریخواهان با برجام نه به خاطر خود برجام، بلکه به خاطر این بود که دموکراتها پیشتاز این اقدام بودند فلذا کارشکنیها از این منظر تجزیه و تحلیل میشود. شاید دولت جدید آمریکا در آینده نسبت به برجام حساسیتهایی ایجاد، و سیاستهایی را اعلام کند و ممکن است این سیاستها خوشایند کشوری مثل ایران نباشد ولی این رفتار میتواند علامتی باشد که برجام باید با محوریت جمهوریخواهان از سر گرفته شود. بنابراین از این منظر نیز میتوان به موضوع نگاه کرد.البته در نهایت به نظر میرسد این رابطه دوطرفه است ولی ممکن است اصطکاکهایی بروز کند.
اینکه مشاوران ترامپ گفتند رئیسجمهور جدید آمریکا برجام را قبول ندارد و میخواهد دوباره مذاکره کند چقدر جدی است؟
ترامپ و مشاورانش اول گفتند توافق برجام را پاره میکنند و بعد گفتند که بخشی را قبول نداریم، البته ایران هم چنین چیزی را قبول نمیکند. بهنظر میرسد که جمهوریخواهان تلاش دارند به ایران بفهمانند که تعیینکننده روابط، آنان هستند واین واکنشها، پیام سیاست آمریکا به ایران است؛ به هر حال اگر قرار است برجام پیش برود، تیم ترامپ و جمهوریخواهان میخواهند این ذهنیت را در ایرانیان ایجاد کنند که ابتکار عمل در دستان جمهوریخواهان است.
نحوه سیاستگذاری خارجی ایران در قبال تحولات داخلی آمریکا چطور باید باشد؟
کلا نهتنها در مورد آمریکا، بلکه درخصوص سیاستگذاری امروز دنیا باید عقلانیت بر سیاستها چه در داخل و چه در خارج حاکم باشد. ما باید در پی این باشیم که چگونه منفعت ملی کشور حادث شود تا بر این اساس در راستای منفعت ملی حرکت کنیم. معتقدم نه ما و نه هیچ کشور دیگری سیاستی اتخاذ نمیکند که بخواهد برایش هزینههای کلان به همراه داشته باشد. البته در قبال برخی سیاستها خیلی از کشورها در شرایط فعلی سواری رایگان از دیگران میگیرند بهطور مثال چین در افغانستان و آمریکاییها در عراق و سوریه و در جاهای مختلف، سواری رایگان میگیرند. لذا ما نباید به دیگران بیجهت سواری رایگان بدهیم و باید منافع ملی خودمان را مبنا قرار داده و براساس آن حرکت کنیم. امروزه باید با تدبیر، عقل و برنامه حرکت کرد که کشور زیان نبیند.
فکر میکنید سیاستهای ترامپ نسبت به اوباما در قبال ایران و منطقه همپوشانی بیشتری با منافع ملی کشور ما دارد؟
طی 37 سال گذشته آمریکاییها به این نتیجه رسیدند که نمیشود از طریق زور، فشار و تحریم با ایران مبارزه کرد، لذا در پی این هستند که با تغییر موضع از طریق مذاکره با ایران، کارها را پیش ببرند که این سیاست در مورد حزب دموکرات و جمهوریخواه صادق است. زمانی که دموکراتها بر سر قدرت بودند با ایران بیشتر در مورد مسائل منطقه و کشور، نرم وارد صحبت میشدند اما در زمان جمهوریخواهان باید دید در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. داعش موضوعی است که ایران و آمریکا دیدگاه مشابهی نسبت به آن دارند هرچند دیدگاه آمریکا نسبت به داعش ابزاری است اما دیدگاه ترامپ در مورد مبارزه با داعش تغییر نکرده، لذا سیاستهای دو کشور به شرایط آینده بستگی دارد، ولی میخواهم بگویم با مذاکره برخی اختلافات را میشود حل کرد که این تصمیم نیز بستگی به اراده رهبران سیاسی دو کشور دارد.
بحث مبارزه با تروریسم در دوران ریاست جمهوری ترامپ درچه شرایطی قرارخواهد گرفت؟
بر اساس سیاستهای اعلامی ترامپ، وی باید علیه نیروهایی مثل داعش و القاعده ورود پیدا کند، اما ممکن است این تصویر را گستردهتر کرده و در بین دنیای اسلام روی برخی کشورهای خاص انگشت بگذارد. بنابراین ممکن است سیاست آمریکا که میگفت ایران حامی تروریسم است به شکلهای دیگری بروز کند و حقیقت این اختلاف بین ایران و آمریکا باقی بماند و حتی ادامه پیدا کند.
گفتوگو: فاطمه امیری
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان