آتش سلمان هشداری برای مدیریت شهری مشهد

به گزارش جام‌جم، اکنون دیگر سه روز از واقعه آتش‌سوزی مهیب برج سلمان مشهد و شوکی که به این شهر وارد شد، می‌گذرد. شعله‌های گداخته آتش فروکش کرده و پیکره سیاه و بی‌جان و بدمنظر سلمان، در مرکز شهر مشهد خودنمایی می‌کند. حالا همه شهروندانی که در شب واقعه موبایل به دست در محل حادثه تجمع کرده یا از مکانی دورتر (از پشت‌بام‌ها یا فضاهای مجازی) شاهد سوختن سریع برج و تقلای لحظه به لحظه آتش‌نشانان برای اطفای آتش بودند، پرسش‌هایی ذهنشان را درگیر کرده است. یکی ازپرسش‌ها این است که چرا آتش زمانی خاموش شد که دیگر جانی در بدن سلمان وجود نداشت؟ آیا تجهیزات آتش‌نشانی مشهد که سالانه 30 درصد جمعیت کشور را پذیراست، نقص داشته و دارد؟ و مهم‌تر این‌که چه عوامل دیگری وجود داشت که باعث شد ساختار مهندسی برج مانند سیستم اطفای حریق آن به کمک آتش‌نشانان نیاید؟ مردم می‌پرسند شایعاتی مبنی بر پایان کار نداشتن برج سلمان و نبود سیستم اطفای حریق در آن صحیح است؟ آیا برخی کاسب کاری‌های پشت پرده باعث رعایت نشدن نکات ایمنی لازم درساخت برج و درنهایت خاموش نشدن بموقع آتش سلمان شده است؟ هرچه هست این‌که احتمال مسئولیت داشتن مدیریت نابسامان شهری مشهد در ماجرای برج سلمان پررنگ به نظر می‌رسد و بدتر این‌که یک چنین نگرانی درباره سایر برج‌های مشهد نیز وجود دارد. آیا برای این پرسش‌ها، پاسخ قانع‌کننده‌ای وجود خواهد داشت؟

نقص امکانات آتش‌نشانی مشهد؟

خبرنگار جام‌جم ابتدا این پرسش را از آتش‌نشانان مشهدی پرسید و فرهاد شیردلی، یکی از آتش‌نشانان حاضر در صحنه آتش‌سوزی سلمان در پاسخ یادآور شد که وی و همکارانش برای خاموش کردن آتش از جان مایه گذاشتند و از ساعت 7 شب (زمان اطلاع به آتش‌نشانی) تا ساعت یک نیمه شب مشغول اطفای حریق بودند.

در همین حال، علی اخلاقی، فرمانده ایستگاه 33 آتش‌نشانی مشهد هم وجود امکانات و تجهیزات به‌روز دنیا در آتش‌نشانی مشهد را تائید کرد و به جام‌جم گفت: برخلاف این‌که گفته می‌شود آتش‌نشانی نردبان مرتفع برای اطفای آتش طبقات فوقانی برج نداشت، باید اذعان کنم که ما مجهز به مرتفع‌ترین نردبان‌ها به طول 62 متر هستیم که در این واقعه نیز به کار گرفته شد، اما آنچه به گسترش آتش دامن زد، نحوه ساخت و سازهای نادرست شهری است که در این برج شامل استفاده از مصالح قابل اشتعال در نمای ساختمان بود.

مهدی رضایی، معاون عملیات آتش‌نشانی مشهد نیز با اشاره به وجود پیشرفته‌ترین امکانات آتش‌نشانی از جمله بلندترین نردبان‌ها و پلت‌فرم‌ها با طول‌های 32 تا 65 متر در ناوگان آتش‌نشانی مشهد به جام‌جم گفت: اکنون بلندمرتبه‌سازی در مشهد به حدی رواج یافته که این امکانات هم دیگر جوابگو نیست و به امکانات بیشتر و کامل‌تری بویژه در بخش ارتفاعات نیازمندیم.

خطر تکرار حادثه سلمان

گفته‌های وی حقایق بیشتری از اتفاق آتش‌سوزی مشهد را آشکار ساخت، آنجا که به گسترش استفاده از نماهای غیراستاندارد و قابل اشتعال در نمای ساختمان‌های بلندمرتبه مشهد اشاره کرد که نظارتی روی آنان صورت نمی‌گیرد.

رضایی نحوه ساخت و ساز و جانمایی برج‌های مشهد از جمله برج سلمان را نیز عامل دیگر کندی تاخیر اطفای حریق آن اعلام و تصریح کرد: نحوه ساخت برج سلمان و پیاده‌سازی برای آن به نحوی است که امکان توقف ماشین آتش‌نشانی در نزدیکی ساختمان را از آن سلب می‌کند؛ امری که باعث شد نردبان‌ها و پلت‌فرم‌های خودروهای آتش‌نشانی به طبقات فوقانی برج نرسد.

این کارشناس مسئول با بیان این‌که جانمایی‌های نامناسب ساختمان‌های مرتفع در مشهد بویژه مناطق پرخطرتر چون محلات شلوغ اطراف حرم رضوی بشدت امنیت این شهر و شهروندانش را تهدید می‌کند، یادآور شد: گرچه حادثه سلمان بخیر گذشت و با تلاش بیش از 200 نیروی آتش‌نشان هیچ تلفات جانی نداشتیم، اما نمی‌توان متعهد شد که در حوادث احتمالی بعدی و با وجود خلاف‌های گسترده در ساخت و سازها و رعایت نکردن نکات ایمنی، بتوانیم حتما جان مردم را هم نجات دهیم.

سلمان سیستم اطفای حریق نداشت!

وی نبود سیستم اطفای حریق در برج سلمان را یکی دیگر از دلایل این آتش‌سوزی مهیب عنوان کرد و گفت: این برج و بسیاری دیگر از ساختمان‌های مشهد درحالی سیستم اطفای حریق ندارند، که اکنون در دنیا تمام ساختمان‌های بیش از 7 طبقه موظف شده‌اند که علاوه بر نصب سیستم اطفای حریق در تمام طبقات، نیروی آتش‌نشان آموزش دیده استخدام کنند تا حادثه در لحظه مهار شود.

مهندس ناظر و مجوز بهره‌برداری هم ندارد!

نکته قابل ملاحظه دیگردرخصوص برج آسمان که احتمالا شامل ساختمان‌های دیگر مشهد هم می‌شود این است که این برج مجوز بهره‌برداری (پایان کار) نداشته است.

محمدرضا دیمه‌کار، عضو شورای شهر مشهد به جام‌جم گفت: برج سلمان از پروژه‌های بخش خصوصی است که با مشارکت شهرداری مشهد و شرکت فلات توس ساخته شده است.

به گفته وی، شهرداری کار نظارت را به یک شرکت مشاور سپرده و خود نیز هیچ نظارتی بر کار آن نداشته، به همین دلیل شاهد هستیم که برج 17 طبقه در نقطه حساس و شلوغ شهر بدون اخذ پایان کار مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، درحالی که از مسیر نظام مهندسی نیز عبور نکرده است .

فاطمه مرادزاده