آسیب جدی در کمین نوجوانان

به گزارش جام جم سرا ، این نوشتار راهکارهایی پیش‌روی شما می‌گذارد که در برابر آسیب‌های پیش‌روی فرزندتان چگونه برخورد کنید.

شب‌نشینی‌های ممنوعه و اعتیاد

سرآغاز اکثر آسیب‌ها، دوره نوجوانی و جوانی است و معمولا جمع دوستان و گروه همسالان بستر اصلی شروع یک آسیب محسوب می‌شود. یکی از آسیب‌های جدی که جوانان و نوجوانان را تهدید می‌کند، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی است که معمولا در شب‌نشینی‌های دوستانه اتفاق می‌افتد. والدین نقش بسزایی در جلوگیری از ورود بچه‌ها به وادی اعتیاد دارند؛ بسیاری از خانواده‌ها به‌واسطه مشغله‌های زیاد شغلی، نگرانی‌های معیشتی، عدم آگاهی و شاید به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط مناسب با فرزندان، وظیفه اصلی خود به عنوان یک والد را تا حدودی فراموش کرده‌اند و نتوانسته‌اند بخوبی ایفای نقش تربیتی کنند و چه‌بسا عدم مراقبت والدین باعث شده است بسیاری از جوانان به واسطه معاشرت با دوستان کم‌تجربه و هیجان‌طلب، خیلی راحت و به‌گونه‌ای کاملا خاموش در دام اعتیاد گرفتار شوند. برای پیشگیری و ممانعت از بروز این آسیب در فرزندان چه باید کرد؟

ابراز محبت و علاقه کنید

شما به عنوان یک والد، باید اولویت تربیتی خود را تغییر دهید. درست است فرزند شما به امکانات رفاهی نیازمند است، اما آسایش مالی هیچ‌گاه نمی‌تواند جبران‌کننده خلأهای احساسی و عاطفی بین نوجوان و والدین باشد. اگر به نیازهای عاطفی فرزندتان توجه کرده و اعتماد به نفس او را تقویت کنید، بی‌شک نوجوان قوی و خودباوری را پرورش خواهید داد که نه‌تنها نسبت به محیط اطراف خود شناخت واقعی دارد، بلکه به واسطه شخصیت بسیار مستحکمش در مواجهه با وسوسه‌های اجتناب‌ناپذیر، بسیار مقاوم است. معمولا چنین نوجوانی خطوط قرمز زندگی‌اش را می‌شناسد و هیچ‌وقت خود را در مرتبه‌ای نمی‌بیند که به هیجانات و لذت‌های زودگذر دل خوش کند یا حتی درصدد یک بار امتحان کردن آنها برآید؛ چراکه خوب می‌داند هیجان و تجربه اول بسیار خطرناک است.

امنیت روانی نوجوان را تضمین کنید

نوجوانان بشدت نیازمند امنیت روانی هستند و این به آن معناست که آنها باید از محبت و عشق والدین نسبت به خود مطمئن باشند. نوجوانان به محبت بی‌قید و شرط والدین خود نیاز دارند تا اعتماد به نفس خود را پرورش دهند. نوجوانی که امنیت خاطر دارد، یاد می‌گیرد و می‌داند که هنگام گرفتاری کسانی هستند که می‌تواند به آغوش امن آنها پناه ببرد، پس نیازی نمی‌بیند برای فرار از مشکلات به امنیت‌های زودگذر و موقتی چون مواد مخدر رجوع کند. والدین باید بدانند صرف دوست داشتن فرزند کافی نیست، بلکه لازم است محبت ابراز شود، به طوری که یک نوجوان آن را لمس و احساس کند. پس نوجوان خود را در آغوش بگیرید، او را نوازش کنید و ببوسید، با او صحبت کنید و همدل و همراه او باشید.

به نوجوان اطلاعات دهید

بسیاری از نوجوانان از حقیقت وقایع موجود در جامعه بی‌اطلاع هستند و از آنجا که طبیعت تنوع‌طلب و هیجان‌خواهی دارند، بسیار متمایل هستند با تجارب جدید روبه‌رو شوند، اگرچه گاهی نیز ممکن است برخی از همسالان جسور، آنها را ترغیب به انجام برخی از کارها کنند. چه‌بسا یک نوجوان به خاطر کم نیاوردن در مقابل دوستان و فرار از تحقیر و سرزنش دوستان یا ابراز وجود و قدرت‌نمایی به مصرف موادی چون سیگار، مشروبات الکلی، قلیان یا مواد مخدر رو آورده است. چه‌بسا با خود گفته است که «مصرف یک‌باره آن مرا معتاد نخواهد کرد و من قادر هستم هر زمان که بخواهم مصرف آن را ترک کنم»، و این همان اندیشه غالبی است که باعث شده است بسیاری از نوجوانان و جوانان با توسل بر آن، در ورطه اعتیاد و نابودی فرود آیند. برای مواجهه با وسوسه‌های لحظه‌ای نوجوان و اجتناب از تکانه‌های اجتناب‌ناپذیر این دوران، بر والدین واجب است که ذهن و روح فرزندشان را با اطلاعاتی غنی در این زمینه اشباع کنند. بهتر است درباره خصوصیات و ویژگی‌های دوستان خوب با فرزندتان صحبت کنید و او را با روش‌هایی که ممکن است فریب دوستان ناباب را بخورند، آشنا سازند، بنابراین آگاهی دادن در مورد پیامدهای خطرناکی که پیش‌روی نوجوان و جوان مصرف‌کننده است هم خالی از لطف نیست.

بلوغ جنسی زودرس

مواجهه پیش از موعد کودک با تصاویر و محرک‌های مختلف جنسی، باعث بلوغ زودرس می‌شود. بلوغ زودرس برای هر دو جنس مشکلات فراوانی را ایجاد می‌کند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رفتارهای جنسی زودهنگام، طرد توسط همسالان، بروز هیجانات منفی، واکنش‌های افراطی به تغییرات بدنی، انتظارات غیرواقع‌بینانه اطرافیان و والدین و ... .

شکل‌گیری عقاید و نگرش‌های اشتباه جنسی

محصولات غیراخلاقی جنسی، به صورت کاملا اغراق‌آمیز و غیرواقعی رابطه جنسی را نشان می‌دهند، در نتیجه باعث می‌شوند نوجوانان که هنوز نگرش و اطلاعات درستی نسبت به امور جنسی ندارند، کاملا عقاید و باورهای اشتباه را بپذیرند و این تصاویر و محتوا را به عنوان الگوی درست رابطه جنسی بپندارند. بنابراین در بزرگسالی و در برخورد با واقعیت رابطه جنسی دچار مشکل شوند.

در معرض خشونت و تجاوز جنسی قرار گرفتن

تماشای تصاویر مستهجن، کودک و نوجوان را بیشتر در معرض برقراری رابطه جنسی و در نتیجه خشونت و تجاوز جنسی قرار می‌دهد، چه بسا بسیاری از متجاوزان جنسی از تصاویر و فیلم‌های محرک جنسی برای فریب و تحریک کودکان و همچنین متقاعدسازی آنان استفاده می‌کنند.

تقلید و انجام رفتارهای جنسی

بسیاری از نوجوانان پس از تماشای صحنه‌های فیلم‌های غیراخلاقی، به تقلید از بازیگران فیلم‌ها، این اعمال را با دوستان یا حتی افرادی از جنس مخالف خود انجام می‌دهند که ممکن است ارتکاب آنها موجب بارداری‌های ناخواسته، ابتلا به بیماری‌های جنسی و حتی اعتیاد و وابستگی به رابطه‌های جنسی غیرمتعارف شود.

ایجاد ترس و سردرگمی

معمولا دیدن تصاویر جنسی باعث می‌شود نوجوانان خیلی زودتر از زمان لازم درباره روابط جنسی کسب اطلاعات کنند، در حالی که ممکن است آمادگی جسمی برای انجام چنین کاری را نداشته باشند؛ این عامل باعث ایجاد سردرگمی و ترس و حتی نفرت نسبت به مسائل جنسی در زمان کنونی و آینده نوجوان می‌شود. چه بسا ممکن است نوجوان پس از مشاهده و رویارویی با این تصاویر، بشدت مضطرب شود و علائمی چون ناخن جویدن، شب ادراری و کابوس شبانه را نشان دهد.

مشاهده تصاویر محرک جنسی، به طرق مختلفی می‌تواند روی کودکان و نوجوانان تاثیرگذار باشد، اما بهتر است این نکته را نیز بدانید که همه نوجوانان به یک میزان دچار آسیب نمی‌شوند و لزوما تماشای تصاویر جنسی، کودک را همیشه تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، چه بسا تاثیر دیدن این تصاویر کاملا تدریجی است و اگر فرزند شما تاکنون یک یا چند بار با آنها روبه‌رو شده است، هنوز جای نگرانی شدیدی نیست، چرا که با مداخله‌های مناسب می‌توانید مانع از اثرات نامطلوب آن شوید.

آموزش دهید

با فرزند خود ارتباط برقرار کنید؛ ارتباطی صمیمانه، اما توام با احترام و مطابق با نیازهای نوجوان می‌تواند چون سپر محکمی مانع از انواع آسیب‌ها شود. شرم و حیای کاذب را کنار بگذارید و با نوجوانتان درباره مسائل جنسی و تمایل به تماشای تصاویر مستهجن و اثرات منفی آن صحبت کنید. بهتر است آگاهی خود را در این زمینه بالا ببرید تا علاوه بر پیشگیری، بتوانید به فرزندان خود، اطلاعات صحیح و واقعی ارائه بدهید.

با فناوری‌های جدید آشنا شوید

فناوری‌های جدیدی مانند تلفن همراه، اینترنت و... از جمله روش‌های دسترسی نوجوان به محصولات غیراخلاقی است، پس برای پیشگیری لازم است با این موارد آشنا شوید. یادتان باشد استفاده از روش‌های خشنی مثل محروم کردن نوجوان از امکانات تفریحی یا قطع اینترنت و...، هرگز چاره کار نیست، چه بسا نوجوان نه تنها احساس حقارت می‌کند بلکه نسبت به این مسائل کنجکاو و جو نیز می‌شود.

نسرین دهخوارقانی/ مشاور خانواده