شبکه‌های اجتماعی خواب از سرمان برده

نمی توان از فواید استفاده درست از شبکه‌های اجتماعی جدید روی تلفن همراه چشمپوشی کرد، اما باید این نکته را همواره به یاد داشت که از شبکه‌های اجتماعی باید بموقع و به اندازه استفاده شود تا سلامت انسان به خطر نیفتد. چون استفاده از شبکه‌های اجتماعی رواج زیادی پیدا کرده است و افراد برای ارتباط با دوستان خود، بدون در نظر گرفتن وقت، از این شبکه‌ها بهره می‌برند.

در ابتدا باید از خودمان شروع کنیم؛ از نگاه‌مان. نگاه‌مان به این شبکه‌های اجتماعی باید عوض شود و در این نگاه نو باید بتوانیم دیگران را بهتر ببینیم و اطرافیانمان را بیشتر دوست داشته باشیم؛ باید مفهوم زندگی را درک کرده و اهداف آن را پیدا کنیم و با اولویت دادن به نیازها و خواسته‌های منطقی خود، به آرامش واقعی برسیم و برای سال جدید نیز تصمیمات درست بگیریم. باید به خودمان توجه کنیم، نیازهایمان را ببینیم و آسیب‌هایی که طول سال بر خود وارد ساختیم را بشناسیم و در صدد اصلاح آنها برآییم.

فناوری ابزار مفیدی است، اما بیشتر افراد نمی‌دانند چطور باید از آن بدرستی استفاده کرد که همین مساله می تواند آن را به ابزاری مخرب تبدیل کند. هر قدر هم صفحه توئیتر خود را دوست داشته باشید، آیا واقعا ارزش دارد سلامت خود را به خاطر توئیت‌هایتان به خطر بیندازید؟!

تاثیرات منفی شبانه شبکه‌های اجتماعی

ارتباطات بین افراد را کاهش می‌دهد: با استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی، نه‌تنها وقت کمتری برای گذراندن با افرادی خواهید داشت که به صورت فیزیکی در اطراف شما حضور دارند، بلکه دوستان و اعضای خانواده‌تان زمانی که ببینند شما به دستگاه‌های الکترونیکی، موبایل و... بیش از آنها اهمیت می‌دهید از محبت شما ناامید شده و ناراحت خواهند شد. در نتیجه آنها تمایل کمتری به صرف وقت و بودن در کنار شما خواهند داشت.

احساس نیاز به توجه را بشدت افزایش می‌دهد: ارسال پست‌ها و استاتوس‌های غیر مفید و مبهم در فیسبوک و... براحتی می‌تواند تبدیل به عادتی مخرب در زندگی افرادی شود که معمولا از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. همچنین رقابت بی‌پایان برای به دست آوردن لایک بیشتر و کامنت‌های متعدد می‌تواند زندگی شما را به نابودی بکشاند.

خطر ابتلا به افسردگی: با توجه به مطالعات اخیر افرادی که بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند نسبت به افراد عادی احساسات منفی بیشتری از جمله افسردگی را تجربه می‌کنند؛ بخصوص افرادی که قبلا سابقه ابتلا به افسردگی داشته‌اند بیش از دیگران در معرض خطر هستند. بنابراین اگر فکر می‌کنید غمگین یا افسرده شده‌اید بهتر است کمی به خود استراحت بدهید و چند روز از شبکه‌های اجتماعی و دوستان مجازی خود فاصله بگیرید. زیرا به مرور زمان دچار نوعی نارضایتی کلی از زندگی خود می‌شوید.

انحراف از اهداف واقعی در زندگی: درک این موضوع که توجه بیش از حد افراد به دنیای مجازی و هویت خود در شبکه‌های اجتماعی آنها را از رقابت در دنیای واقعی و رسیدن به اهداف مهم باز داشته بسیار آسان است. بیشتر جوانان به جای این که با تلاش و پشتکار مهارت‌های لازم برای رسیدن به اهداف عالی خود را کسب کنند؛ ترجیح می‌دهند به فوق ستاره‌ای در دنیای مجازی و شبکه‌هایی از قبیل فیسبوک و... شوند.

استفاده بیش از حد از شبکه اجتماعی و نابودی خلاقیت: طبق تجربه به جرات می‌توان گفت که شبکه‌های اجتماعی بهترین راه برای توقف رشد خلاقیت در انسان است. گشت و گذارهای بی‌هدف و بدون برنامه در شبکه‌های اجتماعی، تاثیرات منفی و مخربی روی خلاقیت ما می‌گذارد. اگر تصمیم گرفته‌اید میزان بهره‌وری خود را افزایش دهید و از وقت خود استفاده بهتری ببرید، تمام شبکه‌های اجتماعی را از همین امروز خاموش کنید.

شبکه‌های اجتماعی افراد را بشدت بی‌خواب می‌کنند: با تاریک شدن هوا در ساعات پایانی روز، بدن به طور خودکار شروع به ترشح هورمون خواب (ملاتونین) بیشتری می‌کند. این هورمون، باعث می شود افراد از آخر شب احساس خواب آلودگی کرده و بخوابند؛ اما طول موج‌های خاصی از نور در طیف نوری آبی و سبز باعث به هم خوردن این سیستم می‌شوند، زیرا تحقیقات نشان داده نور آبی و سبز در ساعات پایانی شب سیستم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند و باعث بروز اختلال در خواب افراد می‌شوند. بهتر است هنگام خواب گوشی خود را در اتاق دیگری بگذارید و آن را با خود به رختخواب نبرید؛ چرا که تحقیقات نشان داده رابطه مستقیم بین کمبود مزمن خواب، بدتر شدن خلق و خو و وابستگی به جستجو در فیسبوک و دیگر شبکه‌های اجتماعی است. همچنین افرادی که خواب کمتری دارند، معمولا توجه شان به صفحات مختلف صفحه رایانه جابه‌جا می شود که این موضوع نشان دهنده حواس‌پرتی و بی‌توجهی در آنهاست.

این نکته مهم است که تاثیرات امواج تلفن همراه، نورهای تبلت یا لپ‌تاپ بر چشم، مغز و قلب افراد از مضرات جسمی شبکه‌های اجتماعی است، اما مشکلات عاطفی که بر اثر استفاده از این شبکه‌ها بویژه به صورت آنلاین به وجود می‌آید از آسیب‌های مهم این شبکه‌هاست.

عدم کنترل اعصاب و روان: شبکه‌های اجتماعی بیشتر زمان یک فرد را در طول شبانه‌روز می‌گیرند و بعد از مدتی که فرد به استفاده مفرط از آن عادت کرد به خاطر حجم زیاد اخبار راست و دروغ و تصاویر و فیلم‌های مختلف که معمولا خشن‌ترین حوادث روزگار را به تصویر می‌کشد، باعث نوعی از بین رفتن تعادل اعصاب و روان در افراد می‌شود. بنابراین عدم کنترل عصبانیت و تمایل افراد به پرخاشگری و مهم تر از آن عدم برخورد مناسب در محیط خانواده می‌تواند طعم گس نگرانی استفاده بیش از حد افراد از شبکه‌های اجتماعی را افزایش دهد. طبق نتایج تحقیقات روان‌شناسان، گفت‌وگوی خشن در شبکه‌های اجتماعی با مانع کمتری نسبت به دنیای واقعی مواجه است و افراد به راحتی خشم‌شان را بروز می‌دهند.

بنابراین روان‌شناسان هشدار داده‌اند، نوجوانانی که در ساعات شب کاربران شبکه‌های اجتماعی هستند؛ سلامت روانی خود را بیشتر به خطر می اندازند.

عدم اعتماد به نفس: اگر احساس می کنید حال روحی تان خوب نیست و خلق و خوی مناسبی ندارید، سراغ شبکه‌های اجتماعی نروید. امروزه بیشتر جوانان اگر روحیه خوبی نداشته باشند، سراغ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی می روند، در حالی که این کار به احتمال زیاد حال آنها را بدتر می کند. مطالعات نشان داده، گرایش به شبکه‌های اجتماعی می تواند اعتماد به نفس افراد را بگیرد و جالب است این مساله در افرادی که تعداد دوستان بیشتری در این شبکه‌ها دارند، بیشتر است. اما چرا؟!

مراجعه به این سایت‌ها رفتار خود تخریبی و خود آزاردهنده مثل مقایسه‌های منفی و... را در افراد تشدید می‌کند. این احساس به آنها دست می دهد که دیگران شادتر از آنها هستند و این باعث سرخوردگی و واکنش‌های نامناسب در افراد می‌شود. در حالی که ما این نکته را فراموش می کنیم که خیلی‌ها تنها لحظات خوب زندگی خود را به اشتراک می گذارند و از لحظات مشکل و سخت چیزی نمی گویند.

اگر سلامت مغزتان را می خواهید: تکنولوژی ممکن است در بسیاری از ابعاد زندگی شما کمک کرده باشد، اما این لزوما به این معنا نیست که تکنولوژی به نفع سلامت روح و جسم شماست. درست است که انسان امروز، نمی تواند از تکنولوژی دور باشد، اما متخصصان و کارشناسان معتقدند وابستگی ما به تکنولوژی می تواند برای چشم و مغز و قلب‌مان مضر و حتی خطرناک باشد.

استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی مانند، فیسبوک، اینستاگرام و... بویژه هنگام شب ممکن است به افسردگی، اضطراب، احساس تنهایی، پرخاشگری، عدم کنترل اعصاب و روان، بدخوابی یا بی خوابی افراد منجر می‌شود. پس بر خلاف تصور برخی که این شبکه‌ها را عامل ارتباط بیشتر می‌دانند، فعالیت بیش از حد در این مجموعه‌ها باعث انزوای کاربران در دنیای واقعی می‌شود.

چه کنیم که اعصاب و روان سالم داشته باشیم؟!

بدون شک با توجه به بروز چنین مشکلاتی برای افراد در صورت استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی یکی از بهترین راهکارها برای دوری از چنین شرایط دشواری، استفاده مفید و منظم آن هم به صورت هدف دار افراد از شبکه‌های اجتماعی و به طور کلی فضای مجازی است.

در شبکه‌های اجتماعی گروه‌های زیادی وجود دارد با اهداف مختلف، اما این دلیل نمی‌شود که هر فردی بخواهد عضو همه گروه‌ها شود، چرا که او باید ببیند با توجه به تخصص و علاقه‌هایی که دارد، در جهان اینترنت به دنبال چه چیزی است و بعد از آن با عضویت در گروه‌هایی که از تبادل اطلاعات موثق هدف مشخصی دارند، به علم و آگاهی خود بیفزاید.

در مرحله بعد افراد می‌توانند با اختصاص دادن زمان‌هایی خاص در طول شبانه‌روز به استفاده از شبکه‌های اجتماعی، این فضا را مدیریت کنند؛ چرا که در غیر این صورت وقت و زندگی آنها تحت مدیریت شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرد و عملا این شبکه‌های اعصاب و روان آنها را مدیریت می‌کنند. بنابراین انسان باید در راستای اهداف مشخص خود این فضا را مدیریت و کنترل کند، نه این که بدون هدف و با پرسه زدن بیهوده در جهان اینترنت این تکنولوژی پر مصرف بر زندگی و روح افراد چیره شود؛ چرا که در آن صورت باید هزینه‌های زیادی پرداخته شود تا روند عادی بر زندگی افراد جاری شود. زیرا از دست دادن سلامت روح انسان‌ها می تواند بر همه عرصه زندگی تاثیر منفی بگذارد.

شبکه‌های اجتماعی در کنار این اثرات منفی و مخرب فواید بی‌نظیری برای پیشرفت و ترقی جوامع، سازمان‌ها و افراد نیز داشته است و انتخاب بُعد مثبت یا منفی هر فناوری به عهده خود کاربر است. فراموش نکنیم باید با تمام وجود در کنار افراد خانواده مان باشیم و هیچ چیز در این دنیا جای خانواده را نمی‌گیرد.

مترجم: نسرین علی محمدی

منبع: helpguide.org