بر همین اساسمیتوان گفت فرهنگ و تفکر بسیجی از شکلگیری نخستین هستههای انقلاب اسلامی در کشورمان پا گرفت. اگر کمی زاویه نگاهمان را گستردهتر کنیم، متوجه خواهیم شد بسیجی، سبک زندگی و نگاه و ارزشهایش از همان صدر اسلام دربن مایه وجودی صدیقترین یاران پیامبر خودنمایی میکرد و همین نگاه و جهانبینی خاص بود که موجب میشد مسلمانان، میدانهای سخت و آزمونهای طاقتفرسا را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارند و به سمت و سوی موفقیت حرکت کنند. شکستهای مسلمانان در تاریخ اسلام همگی در شرایطی رخ داد که افراد از فرهنگ و سبک زندگی مبتنی بر فداکاری، ایثار و گذشت فاصله گرفتند و در برابر آن به طمعورزی، خیانت و دروغ دچار شدند.
مردم کشورمان اما با تاسی به آموزههای ناب اسلام محمدی و به رهبری بنیانگذار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی توانستند انقلابی بزرگ را به ثمر برسانند، به گونهای که هنوز هم تحلیلگران داخلی و خارجی از توضیح این پدیده قرن درماندهاند. این رخداد تنها و تنها ثمره یک تفکر بزرگ و یک اندیشه پویا و یک فرهنگ بسیجی بود.
سازماندهی یک جهانبینی ارزشی
امام خمینی(ره)برای ماندگار کردن این تفکر و جهانبینی، پنجم آذر 1358 فرمان تشکیل ارتش 20 میلیونی و سازمان بسیج مستضعفین را صادر کرد تا با سازماندهی این ساختار فرهنگ ایثار، گذشت و قناعت به شکلی نظاممند به نسلهای بعدی انقلاب انتقال یابد.
محصول این ساختار سازمان یافته از مشارکت مردمی در حماسهآفرینیهای هشت سال دفاع مقدس به زیباترین شکل ممکن خودنمایی کرد. بعد از دوران دفاع مقدس نیز ارتش دهها میلیونی بسیج با همان تفکر و ارزشها به عرصه سازندگی و میدان فرهنگ و اقتصاد آمد تا همچون همیشه بیادعا هر کجا خلأیی حس میشد و کاری زمین مانده بود نقش آفرینی کند، اما راز ماندگاری و موفقیتهای بسیج در عرصههای گوناگون چیست؟ چرا این ساختار توانسته ارزشهای انقلابی و دستاوردهای خود را درست مانند روزهای نخست انقلاب حفظ کند. این سوالی است که برای پاسخگویی به آن باید سراغ ویژگیهای حاکم بر فرهنگ بسیجی رفت.
نگاهی به سبک زندگی بسیجی
فریبا تدریسی، مسئول بسیج جامعه زنان سپاه تهران درباره سبک زندگی بسیجی و ویژگیهای این سبک به جامجم میگوید: شهادت، شجاعت، بصیرت و سادهزیستی از ویژگیهای سبک زندگی و تفکر بسیجی است که با تاسی به الگوهایی نظیر ائمه معصومین(ع) شکل گرفته است و عمل به این ویژگیها، رمز ماندگاری و جاودانگی فرهنگ بسیجی است چراکه تاسی به سیره این بزرگواران در تمام آیینها و ادیان پذیرفته شده است و هرگز نسبت به این نگاه و سبک زندگی مبتنی بر ایثار، گذشت، شجاعت و سادهزیستی و دیگر صفات فضیله انسانی، بیذائقگی به وجود نمیآید.
وی با اشاره به عضویت و فعالیت هموطنان مسلمان سنی مذهب در سازمان بسیج مستضعفین میافزاید: ما براساس مشترکات فراوان و با وجود تلاش دشمن برای تفرقهافکنی میان مسلمانان ویژگیهای مشترک زیادی داریم که موجب شده در یک راستا و سنگر قرار بگیریم. همین نگاه و فرهنگ بسیجی حتی توانسته به دیگر ملل آزاده جهان نفوذ کند و ما شاهد رخدادن بیداری اسلامی در کشورهای منطقه باشیم که در عمل با زیستن به سبک و تفکر بسیجی، این توفیقات امکانپذیر میشود.
حضور بیادعا در هر کجا نیاز است
تدریسی در بیان اصول حاکم بر تفکر بسیجی با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و حضرت امام خمینی مبنی بر لزوم حضور بسیجیان در هر عرصهای که به حضورشان نیاز است، میافزاید: در سبک زندگی بسیجی، بسیجیان نهتنها هرکجا به آنان نیاز است حضور مییابند، بلکه این حضور متفاوت است و به گونهای عمل میکنند که از هر نقطهای به این تربیت و رفتار نگاه شود، میتوان حرکت، رشد و پویایی و حمیت را ملاحظه و به این حضور افتخار کرد.
به بیان دیگر در سبک زندگی بسیجی باید عملکرد افراد به شکلی باشد که نمادی از اسلام و مسلمانی راستین را به نمایش بگذارد.
راز جاودانگی
بنابه تاکید مسئول بسیج جامعه زنان سپاه تهران، با وجود تمام هجمههایی که علیه این تفکر میشود همین ویژگیها هم موجب مقبولیت بسیج و اقبال خوب آحاد جامعه به این تفکر و سازمان شده است.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمقیم ناصحی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهرتهران نیز با اشاره با سابقه تاریخی بسیج میگوید: شبی که امیرالمومنین همه خطرها را به جان خرید و بهجای پیامبر در بستر او خوابید تا نقشه دشمنان به سرانجام نرسد، در واقع اولین بسیجی و اولین پایگاه بسیج به ترتیب امام علی(ع) و خانه پیامبر(ص) به جهان معرفی شد.
او با اشاره به سبک زندگی متفاوت و ارزشمند بسیجیان معتقد است: شجاعت، ایثار، از خود گذشتگی، مومن بودن، قناعت و ساده زیستی مهمترین خصوصیت زندگی بسیجیان است و همین خصلتها سبب شده در تمام سالهای پس از انقلاب، کشور ما در برابر همه تهدیدهای داخلی و خارجی مقاوم و سرافراز باشد.
اصول بسیجی شدن
مسئول بسیج جامعه زنان سپاه تهران با بر شمردن اصول حاکم بر فرهنگ بسیجی میافزاید: پذیرفتن فرهنگ فاطمی و علوی، جزو اصول اصلی بسیجی شدن و بسیجی بودن است. در ذیل چنین فرهنگی است که ما شاهد پرچمداری و پیشتازی بسیجیان در تمام صحنههای مورد نیاز خواهیم بود و توجه به اصول مبارزه با جهل و تعمیق معنویت و افزودن بصیرت در همه عرصههای اجتماعی را بهعنوان اهداف فرهنگ و سبک زندگی بسیجی پیگیری میکنیم. وی مشارکت آگاهانه، تربیت فرزند و تحکیم و تعالی خانواده بهعنوان اصلیترین هسته اجتماع را از دیگر اهدافی میداند که در بسیج دنبال میشود. به باور این فعال حوزه زنان و بسیج، با رعایت این اصول و همچنین اصل اصیل ولایتپذیری است که فردی میتواند جاودانه شود ؛ همانگونه که حضرت امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) توانستند جاودانه باشند و در همه ابعاد وجودی شان برای هر کسی با هر ذائقه و نیاز و علاقهمندی الگو هستند. به باور تدریسی با حرکت صحیح در مسیر سبک زندگی بسیجی است که میتوان در نهایت به مقام منتظر بودن رسید و به جایگاهی دست یافت که در رکاب حضرت صاحبالامر(عج) قرار گرفت.
زهرا چیذری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد