تئاتر، سکوی پرتاب بازیگر

مجید مظفری از این دسته بازیگران است که بیشتر سینمایی و تلویزیونی است یا لااقل این‌طور بیشتر به نظر می‌آید، اما از دل تئاتر برآمده و خاطرات خوبی از بازی‌های خاطره‌انگیز تئاتر در سنگلج و معدود سالن‌های نمایش پیش از انقلاب دارد و بسیاری از همبازیان سال‌های دورش، با لفظ مرحوم یاد می‌کند.

آقای مجید مظفری چندان که باید در این سال‌های اخیر حضور پررنگی در حوزه‌های تصویر و صحنه نداشت. با این مقدمه شروع کنیم؟

به دلایل متعددی که بهتر است وارد آن نشویم، دقیقا 9 ـ 8 سال از سینما دور بودم و نمی‌خواستم برگردم و در آن شرایط کار کنم، اما تک و توک کار تلویزیونی کردم، اما این روزها انگیزه زیادی دارم که دوباره به عرصه تصویر و صحنه برگردم.

با وجود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین جناب محمد ایوبی که به من و البته به همه هنرمندان لطف دارند، حتم دارم این انگیزه دوچندان خواهد شد.

همین الان هم چند سناریو دارم که پیرامون‌شان با دوستانم برای انتخاب و در صورت امکان، اجرایی شدن آنها بحث و بررسی داریم.

گویا برای حضور دوباره در عرصه تئاتر و نمایش خیلی مصمم هستید و لحظه‌شماری می‌کنید.

از شما چه پنهان دنبال تماس با استاد آقای علی نصیریان بودم تا مرا برای یافتن یک متن و نمایشنامه خوب راهنمایی کند اما موفق نشدم با ایشان حرف بزنم و درخواستم را طرح کنم که از کارهای خودشان یا کسانی که استاد نصیریان تایید می‌کنند، متنی را برای اجرا به من معرفی کنند.

حقیقتش خیلی دوست دارم یک کار خوب پیدا کنم و به روی صحنه ببرم. من در این سال‌هایی که پیشتر اشاره کردم که آگاهانه کار نمی‌کردم.

در تلویزیون کم و بیش مشغول بودم و مطالعاتم را هم ادامه می‌دادم، اما الان که فکر می‌کنم با خودم می‌گویم کاش بیشتر سمت تئاتر می‌رفتم و کارِ نمایش می‌کردم.

اصلا تئاتر کار نکردید؟

چرا. در کار «رویاهای رام نشده» ایوب آقاخانی کار کردم و یکی دوتا هم تله‌تئاتر داشتم. ببینید من اعتقاد دارم تئاتر سکوی پرتاب بازیگر است و ریاضتی که یک بازیگر تئاتر تحمل می‌کند تا از پس آنچه نمایش از او می‌خواهد بر بیاید، سبب می‌شود در مدیوم‌های دیگر هم اعم از سینما و تلویزیون موفق شود و به عنوان یک تجربه فاخر آنم را با خود داشته باشد.

من خودم را جزو خانواده تئاتر می‌دانم. ای کاش در سال‌های گذشته بیشتر تئاتر کار می‌کردم. در دولت قبل، دولت نهم و دهم تئاتر و سینما واقعا مهجور ماند و تصمیم‌گیرندگان این حوزه‌ها، افراد غیر متخصصی بودند که رابطه‌ آنها را به این حوزه‌ها الصاق کرده بود و به چیزی به نام تخصص و خاک صحنه خوردن وجود نداشت.

بیشتر دنبال چطور متن‌هایی هستید؟

ذائقه خودم با متن‌هایی جورتر است که زبان‌شان تلخ و معترض است و آسیب‌های اجتماعی و معضلاتی را که جامعه به آن مبتلاست، مورد نقد و چالش قرار می‌دهد و حقیقتش برایم مهم هم نیست که کار چه کسی باشد.

مهم این است که متن خوب و اثرگذاری باشد. البته ابدا منظورم متن‌هایی نیست که انتقاداتشان در راستای تخریب جامعه است. چون در حال حاضر موقعش نیست و باعث می‌شود مخاطبان‌مان را هم از دست بدهیم.

شما هم از تئاتر به سینما اضافه شدید؟

من پیشینه تئاتری دارم و جزو گروهی بودم که از تئاتر به سینما آمدیم. این که با غلامحسین لطفی در کوچه سرخپوست‌ها کار کردم برای این بود که هر دوی ما تئاتری بودیم و از آنجا یکدیگر می‌شناختیم.

من سال 49 و 50 بود که نمایشنامه آسید کاظم را بازی کردم که مرحوم محمود استاد محمد آن را نوشته بود و من با بزرگانی مانند هادی اسلامی، خسرو شکیبایی و خود محمود استاد محمد بازی می‌کردم که الان همه به رحمت خدا رفته‌اند و این مرا می‌آزارد و دلم را تنگ می‌کند.

این که از تئاتر به سینما رفتیم مربوط به بعد از انقلاب بود البته قبل از انقلاب هم در سینما با فیلم‌هایی نظیر زیر پوست شب و کوچه سرخپوست‌ها، شهر قصه و... حضور داشتم، اما تئاتر دغدغه جدی‌ای برایم بود.

با وقوع انقلاب، خیلی از هنرپیشه‌های سینما به دلایل مختلف دیگر در سینما نماندند و بازیگران تئاتر جایگزین آنها شدند که تعداد کمی هم نبودند و از بین آنها می‌توانم نام‌های فراوانی را بشمارم که مهدی هاشمی، فرامرز صدیقی، استادانم عزت‌الله انتظامی و علی نصیریان و... بخشی از این افرادند که پیشینه پر و پیمانی در زمینه تئاتر دارند.

اوضاع امروز تئاتر را چگونه می‌بینید؟

وضعیت فعلی تئاتر را در مقایسه با قبل، بهتر و رو به رشد می‌بینم و برای این مدعایم دلایلی دارم. یکی از دلایل تعدد جوان‌های علاقه‌مندی است که بسیار پرقدرت کار می‌کنند و انرژی فوق‌العاده‌ای دارند.

دیگر این که سالن‌های نمایش فراوان شده‌اند و اصلا با دوره ما که دو سه سالن بیشتر نبود، قابل مقایسه نیست.

افرادی مثل مجید جعفری که یک تنه دارد تئاتر آزاد را راهبری می‌کند، در تئاتر امروز مغتنم هستند و باید برای‌شان ارزش قائل شد.

این نکته هم که امروزه آدم‌های مرتبط با حوزه تخصصی‌شان بر سر کارند، از دیگر نکات بارز و ارزشی این دوره است که به پویایی تئاتر کمک می‌کند.

البته نه‌تنها تئاتر که در سینما و تلویزیون هم این اتفاق افتاده است. تنها موضوعی که به اعتقاد من می‌تواند آسیب جدی به این روند بزند مساله بودجه و پول است که باید برای آن تدبیری جدی اندیشید.

به هر حال امروز هم تماشاگران تئاتر بیشتر شده‌اند و مخاطبان هوشمندی جذب سالن‌های نمایش شده‌اند که باید این امر را به فال نیک گرفت و برای تداوم آن، برنامه‌ای داشت.

مهرداد نصرتی/ اعظم حسن‌تقی- قاب کوچک