علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) 14 مردادماه در مراسم روز بزرگداشت روز حقوق بشر اسلامی و اعطای دومین جایزه حقوق بشر اسلامی که در دفتر مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، با اشاره به احساس ضرورت درباره تدوین اصولی جهت ممانعت از جنگ پس از جنگ جهانی دوم گفت: علاوه بر مسئله جنگها در غرب مسئله بردگی و محرومیت زنان از حقوق خود نیز مطرح بود.
وی با یادآوری تلاشهای منجر به تحرک مسلمانان در زمینه تصویب سند حقوق بشر اسلامی اظهار داشت: مهمترین نقش این سند مشخص نبودن نحوه مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خودشان است چرا که اگر این حق را جزو حقوق ملتها میدانیم در این سند چیزی راجع به آن نمیبینیم. هر چند در کل یک حرکت رو به جلوست.
به گزارش فارس لاریجانی با تأکید بر ضرورت ارزیابی اطلاعیه حقوق بشر جهانی پس از 60 سال گفت: امروز نمیشود گفت که خشونت و جنگ از گذشته کمتر شده است چرا که در دهه اخیر در عراق، مصر، لیبی، افغانستان و سوریه شاهد خشونتها و لشکرکشیهای بسیار بودهایم که در هیچکدام اصول حقوق بشری رعایت نشده است.
وی با استناد به ماده 3 اطلاعیه حقوق بشر که میگوید زنان و کودکان باید در جریان جنگها از خشونت مصون بمانند، خاطرنشان کرد: آیا این اصل امروز در یمن که مورد تهاجم یک کشور اسلامی قرار گرفته است رعایت میشود؟ شنیدم هواپیماهای سعودی 1400 بار مساجد، بازارها و مناطق مسکونی یمن را بمباران کردهاند.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: همانهایی که در تدوین سند حقوق بشر اسلامی نقش داشتند اقدام به جنگی کردند که این اصول را در آن رعایت نمیکنند.
وی سوزاندن کودک فلسطینی توسط صهیونیستها را مورد اشاره قرار داد و افزود: آمریکاییها افتخار میکنند که از رژیم صهیونیستی حمایت میکنند و امنیت آن را امنیت خود میدانند؛ رژیمی که دست به ترورهای بسیار زده است و مبنای آن ضدیت با حقوق بشر است.
لاریجانی موضوع شنود دولت آمریکا از دولتمردان اروپایی را یادآور شد و گفت: وقتی از صدراعظم یک کشور شنود میکنند آیا به مردم معمولی رحم خواهند کرد؟
وی از سازمان یافته شدن خشونت در دهههای اخیر سخن گفت و با اشاره به اینکه در ساحتهای مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برداشتی از حقوق بشر دیده نمیشود، گفت: اطلاعیه حقوق بشر همه ساحات حقوق طبیعی از جمله حق معنویت و تکامل اخلاقی را در بر نمیگیرد، در حوزه اقتصاد سود بیشتر را مبنای حق میداند که موجب تعارضات میشود چرا که عدالت را از آن گرفتهاند و یا در حوزه اجتماعی لذت بیشتر مبنا قرار گرفته است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در حوزه سیاسی هم که «واقعیات» یعنی اصل بر قدرت است، در نتیجه حقوق انسان در ساحت سیاسی مبنا پیدا نکرد.
وی در ادامه به موضوع هستهای جمهوری اسلامی ایران اشاره و خاطرنشان کرد: پایه بحث هستهای ایران که 12 سال است در آن مشاجره میکنند چه بود؟ آیا ایران حق استفاده از فناوری صلح آمیز هستهای را نداشت؟ وقتی ما عضو NPTشدیم از این حق برخوردار شدیم و در مذاکرات نیز این حقوق ما را تأیید کردند اما از زمان مذاکرات سعدآباد تا امروز ایران را تحریک کرده و مشکل ایجاد کردند چرا که اساس کارشان قدرت بود و میگفتند که ما نگرانیم، به همین دلیل شما از حقوق هستهای خود استفاده نکنید؛ کجای این حرف با حقوق بشر سازگار است؟
لاریجانی با اشاره به حمله آمریکا به عراق بر مبنای گزارشهایی که ادعا می کردند درباره تولید سلاح هستهای در مناطقی از عراق به آنها میرسیده است، گفت: آمریکاییها بدون تصویب شورای امنیت و به این علت که خود را برای قدرت میدانستند به عراق حمله کردند و دو سه کشور نیز همراه آنها جیغ کشیدند.
وی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی تنها کشوری بود که از ملت عراق در این زمینه حمایت کرد، ادامه داد: در دیداری از آقای جلال طالبانی رئیسجمهور سابق عراق پرسیدم این آدرسهایی که آقای کالین پاول وزیر خارجه اسبق آمریکا درباره محل تولید سلاح اتمی در عراق پیش از حمله به این کشور میداد را بررسی کردید؟ که وی پاسخ گفت، ما بررسی کردیم و یک مورد آن طویلهای در منطقه کردستان عراق بود که به آن بهانه به آن حمله کردند.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: سند حقوق بشر اسلامی نیز تحرک به وجود نیاورده است هر چند که موارد مهمی در آن قید شده است که دولتهای اسلامی باید به آن تمسک کنند.
وی از ضرورت ایجاد وفاق میان ملل اسلامی سخن گفت و با اشاره به اینکه ارتقای سطح فکری در شکلگیری انقلابهای اخیر در کشورهای مسلمان مؤثر بوده است، اظهار داشت: گام برداشتن ملتهای مسلمان در مسیر حقوق بشر باید تبدیل به یک خواسته عمومی شود؛ در ساحت کشورهای اسلامی این حمیت را نمیبینیم اما اگر در نتیجه این انقلابها ما بر روی حقوق بشر اسلامی کار کنیم آن وقت تغییرات اساسی رخ میدهد.
لاریجانی یکی از ارکان تغییر را مشارکت مردم در سرنوشت سیاسی خود برشمرد و گفت: وقتی یک نفر سه دهه رئیسجمهور یک کشور است خب این طبیعی نیست؛ ما که رئیسجمهوری دو دوره در کشورمان مسئولیت دارد خدا خدا میکنیم که زودتر دورهاش به سر آید تا یک تنوعی ایجاد شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان ابراز امیدواری کرد که تلاشهای دستاندرکاران در زمینه حقوق بشر اسلامی در جمهوری اسلامی ایران به ثمر برسد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد