مقابله با آسیب‌های اجتماعی؛ گشت ارشاد یا فعالیت فرهنگی؟

سید حسن موسوی چلک اظهار کرد: باید بپذیریم که سن ابتلا به آسیب‌های اجتماعی در کشور رو به کاهش و میزان ابتلا نیز افزایش یافته است. نمی‌توان در چنین شرایطی با برخوردهای قضایی صرف شاهد موفقیت در این حوزه شد بلکه باید سیاستهای اجتماعی و فرهنگی با بستر مشارکت‌های مردمی برای برون رفت از آسیب‌های متعدد اجتماعی اتخاذ شود. در حال حاضر یکی از موضوعاتی که کشورمان با آن دست و پنجه نرم می‌کند مسئله افزایش جرائم است و طبیعتا این مسئله با افزایش جمعیت شهرنشین، دسترسی به تکنولوژی و غیره ارتباط مستقیمی دارد.

او در ارتباط با برخی ادعاها مبنی بر افزایش جرایم در قشر تحصیل کرده، گفت: با توجه به اینکه شاخص سطح سواد ملی نسبت به گذشته افزایش یافته و همچنین تغییر نوع آسیب‌های اجتماعی مانند فضاهای مجازی، مسیر ابتلا به بزه در بستری فراهم شده است که طبیعتا اقشار تحصیل کرده با آن ارتباط بیشتری دارند.

وی ادامه داد: زمانی که ادعا می‌کنیم ابتلا به جرایم در تحصیل‌کرده‌ها در حال افزایش است باید اطلاعات صحیحی ازمیزان سواد عمومی مردم در گذشته و حال به دست آوریم و پس از مقایسه آن‌ها دریابیم که در گذشته چند درصد مجرمان بی‌سواد و باسواد بوده‌اند و با توجه به نرخ سواد در شرایط حال، نتیجه گیری کنیم.

چلک افزود: در حال حاضر نوع آسیب‌ها به سمت آسیب‌های مجازی، رسانه‌ای و... رفته و طبیعتا در این شرایط فراوانی جمعیت مجرمان نیز بیشتر خواهد شد زیرا افراد بیشتری با رسانه و فضای مجازی در ارتباط هستند.

رییس انجمن مددکاری ایران ضمن بیان اینکه نمی‌توان گفت به طور قطع باسوادها در حال حاضر بیشتر مرتکب جرم می‌شوند گفت: زمانی که نسبت سواد در جامعه‌ای افزایش یابد و همچنین نرخ ابتلا به بزه نیز در آن جامعه رو به صعود باشد، نمی‌توان با قاطعیت چنین مسائلی را عنوان کرد،مگر آنکه شرایط به درستی شناسایی و بررسی شود.برای مثال ریتالین را چه کسانی مصرف می‌کنند؟ افراد بی‌سواد یا کسانی که تحصیلات حداقلی دارند؟ همچنین آسیب‌های فضای مجازی قاعدتا در کدام گروه خواهد بود؟ افراد بی‌سوادی که حتی قدرت استفاده از این نرم‌افزارها را ندارند یا قشر باسوادی که همواره با این فضاها در ارتباط هستند؟

وی ادامه داد:‌ زمانی که از واژه تحصیل کرده استفاده می‌کنیم باید تقسیم‌بندی صحیح از این قشر داشته باشیم و بدانیم دقیقا منظورمان از تحصیل کرده‌ چه گروهی است؟ آنانی که حداقل تحصیلات ابتدایی را دارند یا کسانی که دارای درجات عالیه تحصیل هستند؟

رییس انجمن مددکاری ایران ادامه داد: معتقدم که آمار جرایم در افرادی که تحصیلات عالیه دارند خیلی بالا نیست پس به این ترتیب نمی‌توان هر باسوادی را تحصیل کرده عنوان کرد. اصلا نمی‌توان ادعا کرد کسانی که تحصیل کرده‌اند مرتکب جرم نمی‌شوند اما باید بدانیم که برای ترسیم چهره واقعی یک آسیب اجتماعی، باید نیمرخی واقعی با اطلاعاتی مبتنی بر پژوهش از آن مسئله ارائه داد.

چلک در پاسخ به اینکه چه اقدامات کارشناسانه‌ای می‌توان برای کاهش ابتلا به جرایم انجام داد؟ گفت: در حال حاضر وقتی که برای شاخص‌هایی چون افزایش سرمایه اجتماعی، افزایش نشاط و شادابی، فراگیری آموزش مهارت‌های زندگی و پیوست اجتماعی و فرهنگی و... هیچ کاری انجام نداده‌ایم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که جوانان و نوجوانان ما درگیر آسیب‌های متعدد اجتماعی نشوند.

وی ادامه داد:‌ آسیب و جرم جزیره نیست که بتوان با ارائه یک راهکار و اظهار نظر مانع آن شد بلکه باید برای حل و یا کاهش این موضوع پس از قبول واقعیت‌ها تحلیلی درست از شرایط ارائه شود تا بتوان با نگاهی کلی در جهت کاهش آسیب‌های متعدد اجتماعی اقدام کرد.

وی در ارتباط با حوزه سیاست‌گذاری نیز اظهار کرد: برای بهبود اوضاع باید در حوزه سیاست‌گذاری نیز تغییر نگاه و رویکرد ایجاد شود زیرا حتی در شرایط کنونی نیز در کشور سیاست‌ اجتماعی مشخصی در خصوص آسیب‌ها وجود ندارد و ما هنوز نمی‌دانیم سیاست اجتماعی ما برای برخورد با آسیب‌های متعدد اجتماعی، گشت ارشاد است یا اورژانس اجتماعی؟ زندان و کلانتری است یا فعالیت‌های مددکاری و مشاوره‌ای؟

رییس انجمن مددکاری ایران با بیان اینکه تاکنون در حوزه آسیب‌های اجتماعی با مردم شفاف نبوده‌ایم گفت: عدم شفافیت‌ با مردم در این حوزه به حدی رسیده که مردم را بسیار به آن بی‌تفاوت کرده است زیرا آنان همواره گمان می‌کنند هیچ تاثیری در بهبود اوضاع نخواهند داشت و با ایجاد چنین نگاه منفعلانه‌ای هیچ نوع واکنشی از خود برای کاهش آسیب در جامعه‌شان انجام نخواهند داد و نسبت به افزایش آن نیز بی تفاوت شده‌اند در حالی که می‌توان گفت راهکار اصلی برای بهبود چنین شرایطی، شفافیت با مردم است. (ایسنا)