هر چند برخی از کشورهای عربی عضو اوپک قیمت فروش نفت خود را در بازارهای آسیایی و اروپایی در ماه مه سال جاری میلادی برای چندمین بار متوالی کاهش داده اند اما بازار دیگر واکنشی نسبت به کاهش تعمدی قیمت و تخفیف در فروش نفت برخی از کشورهای عربی عضو اوپک نشان نمیدهد.
در طول یک ماه گذشته بازار نفت به یک ثبات نسبی قیمت رسیده است و بهای نفت خام برنت دریای شمال، وست تگزاس آمریکا و سبد نفتی اوپک به جای سقوط آزاد قیمت با یک روند افزایشی قیمت ها روبرو شده اند.
بر این اساس، در آخرین معاملات انجام گرفته در بازار های آسیایی، قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال تحت تأثیر تدابیر جدید چین برای حمایت از رشد اقتصادی خود و کاهش تعداد چاههای حفاری در آمریکا، در بازارهای الکترونیکی آسیا افزایش یافت.
در معاملات امروز صبح بازار آسیا، هر بشکه نفت خام سبک شیرین آمریکا (وست تگزاس اینترمدیت) برای تحویل در ماه مه با ۷۸ سنت افزایش به ۵۶ دلار و ۵۲ سنت رسید و بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال برای تحویل در ماه ژوئن نیز ۷۷ سنت افزایش و به ۶۴ دلار و ۲۲ سنت رسید.
کاهش شدید تعداد دکلهای حفاری آمریکا و تعطیل شدن برخی از پروژه های تولید نفت از میادین شیل اویل مهمترین عامل ثبات قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی به شمار می رود.
در همین حال گزارش رسانه های بینالمللی نشان می دهد، شرکت خدمات میدان های نفتی «بیکر هیوز» آمریکا تعداد دکل های حفاری نفتی این کشور را به پایین ترین سطح در پنج سال اخیر کاهش داده به طوری که تعداد دکل های نفتی آمریکا به به پایین ترین سطح از سال ٢٠١٠ میلادی تاکنون رسیده است.
از این رو هر چند آمریکا در ذخیره سازی نفت خام به یک رکورد جدید دست یافته است اما بازار خود را برای کاهش تولید نفت این کشور و احتمال افزایش واردات طلای سیاه توسط شرکت های آمریکایی آماده کرده است.
اوپک آماده کاهش تولید نفت میشود
با تعطیل شدن فعالیت دکلهای حفاری در آمریکا و نشانه های از وجود رونق اقتصادی در منطقه اتحادیه اروپا، چین و هند، قیمت جهانی طلای سیاه روندی صعودی در طول یک ماه گذشته تاکنون به خود گرفته است.
در این بین، بیژن زنگنه وزیر نفت با بیان اینکه برخی از کشورهای عضو اوپک در طول حدود یکسال گذشته تاکنون هر اقدامی برای پائین نگاه داشتن قیمت نفت انجام دادند، گفت: اما برنامه و اقدامات این کشورها برای پائین نگاه داشتن قیمت طلای سیاه برای یک مدت طولانی نتیجه نداده و بهای نفت در بازار رو به افزایش است.
این عضو کابینه دولت تدبیر و امید با بیان اینکه قطعا قیمت نفت خام به پائین تر از سطوح فعلی کاهش نمی یابد، تصریح کرد: در طول یک سال گذشته برخی از کشورها که می خواستند با پائین نگاه داشتن قیمت نفت به اقتصاد ایران ضربه بزنند از هیچ اقدامی کوتاهی نکرده و هر چه در چنته داشته را رو کرده اند.
این مقام مسئول همچنین با اشاره به افزایش تعداد کشورهای موافق کاهش سقف تولید نفت اوپک، تاکید کرد: ایران اعتقاد دارد که سقف تولید نفت اوپک باید حدود پنج درصد کاهش یابد.
از سوی دیگر از راهروهای دبیرخانه اوپک در وین خبر می رسد که اقدامات اولیه به منظور کاهش سقف تولید نفت این سازمان به رهبری ایران در دستور کار قرار گرفته است.
رویترز هم با انتشار گزارش کوتاهی نوشته است: همچنان که اعضای کوچکتر اوپک تلاش می کنند تولید نفت این سازمان را کاهش دهند، یکی از نمایندگان اوپک اعلام کرد اوپک باید سهمیه بندی تولید نفت اعضا را دوباره از سر بگیرد.
در همین حال مذاکرات ایران با کشورهای همچون ونزوئلا، اکوادر، الجزایر، عراق و چند کشور آفریقایی عضو اوپک به منظور کاهش سقف تولید و بازگشت ثبات بیشتری قیمت به بازار جهانی نفت آغاز شده است.
بازار در انتظار بازگشت بشکههای نفت ایران
مذاکرات برای لغو تحریمهای نفتی ایران آغاز شده است و در صورت توافق نهایی تهران و غرب پیش بینی می شود از ابتدای تابستان سال جاری امکان لغو کامل تحریم های نفتی، بانکی و کشتیرانی ایران فراهم شود.
در شرایط فعلی حجم صادرات نفت خام ایران حدود ۹۷۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز بوده که با احتساب میعانات گازی حجم صادرات روزانه کشور به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز می رسد.
با این وجود مسئولان شرکت ملی نفت ایران تاکید می کنند که با انجام اقداماتی در دو حوزه بازرگانی و عملیاتی امکان افزایش یک میلیون بشکه ای تولید و صادرات نفت خام ایران در طول مدت چند ماه وجود دارد.
هم اکنون برنامه نهایی افزایش ضربتی تولید، انتقال و صادرات نفت ایران به تمامی شرکتهای بهره بردار نفت، مدیریت امور بینالملل شرکت نفت، پایانههای نفتی و نفتکش ایران ابلاغ شده به طوری که شواهد از افزایش ظرفیت و توان صادرات نفت کشور به حدود پنج میلیون بکه در روز حکایت دارد.
همزمان با این تحولات، مذاکرات ایران با پالایشگاههای بزرگ نفت جهان در اتحادیه اروپا، سریلانکا، چین، هند، آفریقای جنوبی و ترکیه آغاز شده که بسیاری از این پالایشگرها آمادگی خود را برای افزایش خرید نفت از ایران در صورت لغو کامل تحریم ها اعلام کرده اند.
در همین حال سید محسن قمصری، مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به آغاز مذاکرات با پالایشگاههای آسیایی، اروپایی و مشتریان سابق نفتی ایران گفت: قطعا در صورت دستیابی به توافق جامع هستهای و لغو تحریمهای بینالمللی امکان بازگرداندن بشکههای نفت صادراتی ایران به بازار جهانی وجود دارد.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد