دردسر هایی برای مهمانی برای روسها

یک برگ سندی که در زیر مشاهده خواهید کرد، سندی فاقد تاریخ ، فرستنده و گیرنده است. ولی از محتوای نامه بر می‌آید که نامه مربوط به دوره ناصری و مخاطب آن شاه است.

نویسنده در نامه سعی دارد شاه را مجاب کند که پذیرایی از روسها، در محل اردو، آنچنان‌ که شایسته مقام و شأن سلطنت است، امکان پذیر نیست .او صحبت از عجز در پذیرایی و جور کردن لوازم امر نمی‌کند و حتی موقعیت و مکان اردو برای پذیرایی از چهل نفر را بسیار درخور می‌داند؛ حتی می‌نویسد برای تهیه غذای ایرانی و فرنگی هیچ مانعی وجود ندارد و به نحو احسن انجام خواهد شد. ولی اعتقاد دارد که این مهمانی اگر از جانب شاه باشد، در شأن سلطنت نیست، زیرا کیفیت اسباب و اثاثیه موجود ، مناسب آن مقام نمی‌باشد.

نویسنده که همراه بکمز، پزشک ناصرالدین‌ شاه، و سهام‌الدوله حاکم بجنورد است، پیشنهاد می‌دهد: اگر امکان دارد، این مهمانی از جانب شاه نباشد و در عمارت بجنورد توسط سهام الدوله برگزار شود که اگر عیب و نقصی در پذیرایی بود، از چشم سلطنت دیده نشود و متوجه حاکم بجنورد گردد. در پایان نیز مترصد ابلاغ امر و فرمان مخاطب خود می‌شود.

سند مورد نظر متعلق به موسسه مطالعات تاریخ معاصرایران با شماره [28204- ق] می‌باشد.

هو

قربان خاکپای صبا بیضای اقدس مبارکت گردم

درباب میهمانی روس‌ها مقرر شده بود آنچه در انجام این کار از خانزادان دولتی بر‌آید ، به قدر مقدور اهتمام خواهند کرد که خیلی خوب و پاکیزه و به قاعده شود. لیکن محض دولتخواهی جسارت به عرض مینماید؛ چون در زمان نهضت فرمائی حین خالی نبود و فرمایشی از ا‌ین بابت نفرمود. لوازم میهمانی باید نوع که شایسته شأن دولت باشد در اردو همراه داشت و مهمانی که موافق شان سلطنتی باشد، نمی شود. چرا که اسباب جور فراهم نخواهد شد .نه اینکه این عرض از بابت عجز در این مسئله باشد ، بلکه به قدر امکان و آنطوری که در همچو مکان مافوق آن متصور نیست لوازم این کار فراهم می‌شود و خیلی تمیز و درست خواهد بود. ولی چون اسباب جور نیست، به شئونات دولت نخواهد شد . قریب چهل نفر، بلکه بیشتر، به سر میز هستند. غذاهای ایرانی و فرنگی هر دو مخلوط به هم ، خیلی نظیف حاضر می‌شود و هرچه که از بابت اسباب و لوازم امکان داشته باشد، فراهم می‌شود . مقصود همین یک نکته است که به ملاحظات به شأن سلطنتی نمی‌شود. سهام‌الدوله را خانزاد حاضر نموده ، سوالات و تحقیقات لازمه نمود و حکیم بکمز را با تنخواه مصحوب گماشته و قرارداد از پیش بروند و لوازم را به قدر امکان فراهم کنند. از قراری هم که سهام الدوله می‌گفت ، چون عمارات بجنورد او خیلی خوب و با صفا و وسیع است، محل میهمانی در عمارت شهر به جهت جمع بودن لوازم مناسب‌تر است. خانزاد به جهت اطلاع خاطر مبارک جسارت ورزید که با این جهات یا میهمانی مقرر فرمایند نشود یا به اسم حکومت بجنورد باشد، جمع لوازم از اینجا تهیه می‌شود که اگر در جزئیات عیب و نقصی به هم رسد، راجع به ایشان و دولت نباشد که همه ملاحظه خانزاد همین مطلب است و اگر با این حال مقرر می‌فرمایند میهمانی دولتی شود ،آنچه ممکن است و مقدور، اهتمام خواهد شد . موقوف به امر قدر قدر مبارک است.