روی اٌپن آشپرخانه پر از کتاب شده، پردههای روی تخت باید اتو شود، فرشها لول شده و آماده تحویل به قالیشویی است، لباسهای تمیز و کثیف با هم روی مبل جا خشک کرده و... خانهتکانی غوغایی به پا کرده که بیا و ببین!
بچهها به درس و مشقشان نمیرسند که هیچ، طفلکیها سرگردان و گرسنه ماندهاند؛ صدای بگو مگوی زن و شوهر، همسایهها را عاصی کرده که هیچ، تا صد کوچه آنطرفتر هم میرود؛ حال یکی این وسط هم، بهدلیل کار زیاد کمرش درد بگیرد نور علی نور میشود، گل بود به سبزه هم آراسته شد و...
خلاصه همه اعضای خانواده ناراحت و عصبی هستند و دعا میکنند هر چه زودتر این روزهای خانهتکانی به پایان برسد تا بلکه همه چیز جمع جور و تمیز شود.
خانهتکانی به مانند بسیاری دیگر از فعالیتها، اصولی دارد که دانستن آن خالی از لطف نیست. برای دلانگیز و خاطرهانگیز کردن این فعالیت بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
برنامهریزیکنید
خانهتکانی بهعنوان رسم خوشایندی در آخرین روزهای سال است که البته همیشه هم قرار نیست تمام کارها به روزها و دقایق آخر موکول شود. عدهای از فرط خستگی و فشار روانی کارهای سخت و طاقتفرسای خانهتکانی زبان به شکوه میگشایند و میگویند: «اگر خانه تکانی نکنند، سال نو، تحویل نمیشود»، «با این همه خستگی، چه عیدی؟!»، «کی گفته همه چیز بوی آب و تازگی باید بدهد» و...؛ این رسم قدیمی از نظر بعضیها مشکلآفرین میشود وقتی که بدون برنامهریزی و مدیریت زمان دست به کار شوند و همه چیز خانه را با هم بیرون ریخته و شروع به تمیزکاری کنند، اما در مقابل، اگر خانهتکانی سر حوصله و زمان مناسب و با برنامهریزی انجام شود نهتنها کار سخت یا عجیب و غریبی نیست، بلکه کارها بموقع و به آرامی نیز پیش میروند. بنابر گفته کارشناسان خانهداری، برنامهریزی و مدیریت زمان اولین گام در یک خانهتکانی موفق محسوب میشود. یادتان باشد به تعویق انداختن انجام کارها تا آخرین لحظه سال، نتیجه خوبی را عایدتان نمیکند و حتی ممکن است کارهای زیادی را نیمهتمام باقی بگذارد و یا اصلا فرصت انجام آنها بهدست نیاید؛ از سوی دیگر، فکر و خیال تمیز کردن تمام قسمتهای خانه شما را اذیت میکند و بابت کمبود وقت، دائم احساس نگرانی و اضطراب خواهید داشت. برای اینکه خودتان را با کسالت و خستگی به سال نو نرسانید توصیه میکنیم با یک برنامهریزی دقیق و حساب شده، پیش بروید تا هم خانهتکانیتان بتدریج پیش رود و هم فکر و نگرانیتان به حداقل برسد. با برنامهریزی، احساس نگرانی و دلهره کمتری خواهید داشت و در طول خانهتکانی نیز عصبی و آشفته نشده و در نتیجه از مشکلاتی چون مشاجرات خانوادگی و قهر کردن هم رها خواهید شد. به همین دلیل، پیش از شروع کارها، در دفترچهای برای خودتان بنویسید که چقدر فرصت دارید و تا چه زمانی میتوانید کارهایتان را به اتمام برسانید، انجام چه کارهایی در اولویتهای اول است و چه کسی، چگونه باید آنها را انجام دهد. با توسل به چنین روشی میتوانید سریعتر و دقیقتر خانهتکانیتان را شروع کنید و آن را به پایان برسانید.
همکاریکنید
همکاری و همراهی در خانه تکانی، دومین اصل مهمی است که باید بسیار مورد توجه قرار گیرد. خانهتکانی کار تکنفرهای نیست که بهتنهایی قابل انجام باشد، در حقیقت مشارکت همه اعضای خانواده الزامی است، همه باید دست به کار شوند و کاری انجام دهند تا خانهتکانی زودتر به پایان برسد و کسی هم معترض یا خسته و مریض نشود. از طرفی، بهبود روابط خانوادگی و عاطفی، از جمله دیگر فواید این همراهی است. تقسیم وظایف و پذیرش مسئولیت هریک از اعضای خانواده، نهتنها احساس همبستگی افراد را افزایش میدهد، بلکه با القای حس مثبت و خوشایندی، به نزدیکی افراد نسبت به یکدیگر منجر میشود. به هریک از اعضای خانواده، کاری را محول کنید، کوچک و بزرگ، پیر و جوان، شاغل و بیکار همه باید گوشهای از کار را بگیرند. با در نظر گرفتن سن و سال، توانایی، شرایط و موقعیت کاری هریک از افراد، تعیین وظیفه کنید تا نه مشکلی پیش بیاید و نه کسی دچار زحمت بسیار شده و احساس خستگی کند. مشخص کردن وظایف و مسئولیتهای هریک از اعضای خانواده، کاری است که باید پیش از شروع خانهتکانی انجام شود تا هریک از افراد بتوانند متناسب با شرایط شان برای انجام درست و بموقع وظایفشان، برنامهریزیهای لازمه را اعمال کنند.
فهرستی از کارهای خانه تهیه کنید
برخی از افراد فکر میکنند این مرحله از کار چندان مهم نیست و گاه حتی آن را کاری بیهوده و عبث و وقتگیر میپندارند، چراکه گمان میکنند همه چیز و همه جا قرار است تمیز شود، پس تهیه فهرست هیچ ضرورتی ندارد. این در حالی است که بدون فهرست کردن دقیق کارها، ممکن است برخی از موارد بهکل فراموش شوند یا در زمان مناسب آن کارها انجام نشده و مجبور به دوباره یا چندبارهکاری شوید، مثلا اگر هنگام تمیز کردن آشپزخانه، یادمان نباشد هواکش یا محفظه داخل اجاق هم باید تمیز شود، به ناچار باید روزی دیگر این کار را انجام داد، این عمل نهتنها موجب اتلاف وقت میشود بلکه ممکن است دوباره مجبور شوید چیزهایی را هم که قبلا تمیز کرده بودید دوباره پاکشان کنید. در صورتی که اگر در بخش نظافت آشپزخانه بهطور مشخص به تمیز کردن هواکش و محفظه داخل اجاق اشاره کرده باشید، قطعا هیچوقت آن را از یاد نخواهید برد. بنابراین کارشناسان خانهداری توصیه میکنند پس از مشخص کردن مدت زمان لازم و تنظیم یک برنامه زمانی جامع برای خانهتکانی، لازم است فهرستی از کارهایی را که میخواهید در این زمان انجام دهید، تهیه کنید.
در این فهرست باید تمامی کارها را بهطور دقیق و با جزئیات و براساس تقدم و تاخر و اهمیت انجام شان اولویتبندی کنید. ممکن است کارهایی را به همین تازگی انجام داده باشید که دیگر لزومی برای تکرار آنها نیست یا آن که تلاشتان را روی کارهایی متمرکز کنید که در طول سال تصمیم به انجام آنها داشتید اما فرصتی دست نمیداد! خوب است فهرست جداگانهای برای هریک از اتاقها و قسمتهای مختلف خانه تنظیم کنید و مقابل هریک از آنها از اصلیترین تا جزییترین کارها را با جزئیات بنویسید. در تهیه این فهرست، میتوانید از دیگر اعضای خانواده کمک بگیرید و سوال کنید که چه کار یا کارهای دیگری هست که حتما باید در فهرست خانهتکانی امسال لحاظ شوند، به این ترتیب خیالتان راحت میشود که چیزی را از قلم نینداختهاید! از طرفی، بهتر است مشخص کنید که هر روز، کدام کارها، چگونه و توسط چه کسی یا کسانی باید انجام شوند.
به نمونهای از این فهرست توجه کنید:
*روز اول؛ اتاق بچهها: پردهها باز میشود (پدر)/ کتابخانه اتاق بچهها خاکگیری میشود (مادر و فرزند بزرگتر)/ پاک کردن شیشهها (پدر)/ تمیز کردن کمد اتاق (مادر و فرزند کوچکتر)، جارو کردن اتاق (مادر)/ دستمال دیوارها (پدر و فرزند بزرگتر) و...
* روز دوم؛ آشپزخانه: تمیز کردن کابینتها (مادر و فرزند بزرگتر)، پاک کردن شیشهها (پدر)، دستمال کشیدن ظرفها (فرزند کوچکتر) جابهجا کردن یخچال (پدر)، جرمگیری ظرفشویی (مادر)، شستن کف آشپزخانه (فرزند کوچکتر) و...
به این ترتیب بقیه فهرست خانهتکانیتان را تکمیل کنید.
از گذشتنیها، بگذرید
به هنگام خانهتکانی مسلما متوجه اشیای بلااستفاده بسیاری خواهید شد که هر ساله آنها را از قعر کمد و کابینتهایتان بیرون میکشید، دستمالی روی آنها میکشید و دوباره سر جایش میگذارید و تا خانهتکانی سال بعد هم اصلا سراغی از آنها نمیگیرید، این به این معناست که به این اشیاء نیازی ندارید و در روز مبادا هم به کارتان نمیآید و حتی ممکن است در سالهای آینده به بهانه از مد افتادن، انها را بدون استفاده بیرون بیندازید. خانهتکانی فقط تمیز کردن خانه و اسباب آن نیست، گاهی لازم است از اشیای غیرلازمی که آنها را در خانه انبار کردهاید، بگذرید. توصیه میکنیم به وقت خانهتکانی، بهجای تنگ کردن فضای خانه و ذخیرههای بیمورد، فهرستی از اشیایی را که در چند سال گذشته از آنها استفاده نکردهاید تهیه کنید و آنها را به دوستان و آشنایانی که به آنها نیاز دارند بسپارید یا به نیازمندانی که دستشان خالی است و توان خریداری آن اشیا را ندارند، ببخشید. از همین امسال بخشش را تمرین کنید و این مهم را شعار زندگیتان کنید که هر چه بیشتر ببخشید، سخاوتمندتر میشوید و بیشتر به دست میآورید.
خودکشی نکنید!
تصور کنید سال نو چند دقیقه دیگر تحویل میشود...؛ ذرهای گرد و خاک در خانه و اسباب آن پیدا نمیشود، همه جا از تمیزی برق میزند و به قول معروف همه چیز مثل دسته گل شده است، همه اعضای خانواده با شادی و خوشحالی منتظر شنیدن صدای توپ شروع سال جدید هستند، اما مادر خانواده بیحوصله به نظر میرسد و پاهای ورمکردهاش را میمالد، پدر دستش به کمر است، دختر از فرط خستگی، نای حرف زدن ندارد و... گویی هیچکس حال و حوصله شروع سال نو را ندارد، انگاری همه منتظر این لحظه بودند که اندکی بنشینند و خستگی درکنند و با خودشان بگویند: «آخی، خدا را شکر، راحت شدیم، اینم از سال جدید...»
این قصه تکراری هر ساله، بعضی از کسانی است که تمامی روزهای قبل از عید را مدام کار میکنند و تمام هم و غمشان بر این است که کارها را زودتر و بهتر به پایان برسانند. برخی از آنان معتقدند تنها اگر بویتر تمیزی، با شروع سال جدید عجین شود، میتوانند معنای متحول شدن و دگرگونی که غالبا میگویند بهار با خود به ارمغان میآورد را درک کنند. پس بنابر این اصل، در آخرین روزها و لحظات سال کهنه حتی گاه دقیقا تا لحظه پیش از شروع سال نو، به هیچ چیز دیگری جز کار نمیاندیشند و فقط کار میکنند و کار...؛ آنها نمیدانند این روش ممکن است به بهای از دست دادن سلامت شان تمام شود! پس خیلی عجله نکنید، چون ممکن است نتیجه کار برعکس شود. سعی کنید روش تان را عوض کنید و خودتان را بیش از این عذاب ندهید. بپذیرید حذف استراحت از برنامه زندگی، بسیار آسیبزاست، اگر به هر دلیلی بیتفاوت به این امر باشید، بیشک خستگی و بیماری یا بحث و دعوا و مشاجره با خانواده در انتظارتان خواهد بود، چون بسیار محتمل است که با کوچکترین جرقهایی و بیهیچ علت مشخصی، از کوره در بروید. توصیه میکنیم زمانهای مشخصی را هر چند کوتاه، به استراحت اختصاص دهید بیگمان این کار، به شادابی و تجدید قوایتان منجر میشود تا شب عیدی، کمتر تحت فشار روحی قرار گیرید.
اگر کارگر میآورید...
شاید تصمیم بگیرید در خانه تکانی دست تنها نباشید و بخشی از کارها را به کارگر بسپارید. کارگر آوردن حساب و کتاب وابسته به خود دارد، برای این کار، حتما به توصیههای زیر توجه کنید:
سراغ کارگر آشنا بروید
هرگز خانهتان را در اختیار کسانی قرار ندهید که حوالی سال نو تصمیم به کار میگیرند و یک شبه میخواهند کارگر خانه شوند. اگر چنین افرادی به درِ خانهتان مراجعه کردند هرگز اعتماد نکنید و زندگیتان را به آنها نسپارید. تجربه نشان داده برخی از این افراد سارق هستند و به منظور آشنایی با چند و چون خانه، به خانهها سرک میکشند تا در تعطیلات نوروز هدف اصلیشان را عملی سازند. بهتر است کارگر خوب و مورد اعتماد را از دوستان، آشنایان و همکاران تان جویا شوید وکسی را انتخاب کنید که امتحانش را پس داده و مورد تائید بسیاری از افراد است.
گرچه برای استخدام کارگر روزمزد، میتوانید با شرکتهای خدماتی صحبت کنید. اما حواستان باشد فریب برخی از شرکتهای قلابی که فقط اواخر سال دایر میشوند و بعد از آن برای همیشه تعطیل، را نخورید. اگر قصد چنین انتخابی دارید توصیه میکنیم به صورت حضوری به آن شرکت مراجعه کنید، از سابقه کار و مجوزدار بودنش مطمئن شوید، از نرخ هایش مطلع شوید و همچنین از سابقه و قابل اعتماد بودن نیروهایش هم اطمینان حاصل کنید. شاید باورتان نشود اما برخی از شرکتها بهخاطر کسب درآمد مکفی در روزهای پایانی سال، تن به هر کاری میدهند و برخی از افراد را صرفا با گرفتن شناسنامه و یک معرف و ضامن بهعنوان کارگر استخدام میکنند، در حالی که ممکن است او مجرم سابقه داری باشد که هرگز نمیشود به هیچ یک از مدارک او اعتماد کرد.
• درباره حق الزحمه روزانه به توافق برسید
پیش از شروع خانه تکانی، درباره ساعات و نرخ یک روز کار، با کارگرتان صحبت کنید، حتی در مورد اضافه کاری نیز به توافقهای لازمه برسید.
• بر کار، نظارت تام داشته باشید
هرگز با اتکا به حرف دیگران «بسیار کار بلد است»، «نمیخواهد بالای سرش بایستی»، «خودش میداند چه کند» و... خانه تکانی را به او نسپارید یا او را در خانه تنها نگذارید. حتما حواستان به کار باشد و مستقیما نظارت بر عملکرد کارگرتان داشته باشید تا او مسئولیتهایش را آنطور که مورد پسندتان است، انجام دهد مثلا به او بگویید: «بالکن را با این دستمال و شوینده تمیز کن!»، آن وقت محل را ترک کنید و منتظر بمانید تا اتمام کارش را به شما اطلاع دهد، سپس نظر خود را در مورد تمیزی یا کثیفی گوشزد کنید.
• حریم خانهتان را مواظبت کنید
گم و گور شدن اشیا در شلوغیهای خانه تکانی طبیعی است، اما توصیه میکنیم پیش از آمدن کارگر به خانه، اشیای گرانبهای خودتان را از دمدست بردارید، درهای کمد، گنجینه و... خود را قفل کنید و در همه حال کنار دست او باشید و نظارت کنید تا اگر چیزی از اشیای خانهتان گم شد، به حکم دل چرکینی گمان بد به او نبرده، خود و بقیه را به گناه نیندازید و مدیون کارگرتان نشوید؛ مثلا کارگر بیچاره را متهم کنید که شاید او...، و یا مودبانه از او بخواهید: اگر ممکن است وسایلت را یک بار دیگر نگاه کن تا اشتباهی چیزی از لوازم ما در آن نباشد و...، بیتردید نه تنها شخصیت خود و دیگری را به سخره گرفته اید بلکه درگیر افکار پوچ و واهی شده و مرتکب رفتار اشتباهی میشوید که گاه نابخشودنی است.
• به فکر تغذیه کارگرتان باشید
طبیعتا باید فکری هم برای شام و ناهار کارگرتان کنید، میتوانید از روز قبل غذایی را آماده کنید و یا اینکه با رستوران یا کترینگ نزدیک منزلتان هماهنگ شوید تا به موقع غذای کارگر را به خانه بیاورد. گرچه میتوانید هرازچند گاهی با چایی، میوه، شیرینی یا کیکی پذیرای او باشید تا اندکی خستگی در کند و برای ادامه کار تجدید قوا نماید.
حواستان به بچهها باشد
روزهای خانه تکانی، روزهای خاصی است، همانطور که خانه و زندگی کن فیکون شده و هیچ چیز سرجای خود نیست، در این روزها قواعد و قوانین زندگی نیز از حالت عادی خارج است، در این بل بشو بازار تروتمیزی، کودکان اولین کسانی هستند که به حال خود رها شده و گاه فراموش میشوند. بهواسطه این مراسم، نه تنها وعدههای غذاییشان نامنظم میشود بلکه گاه حتی بیغذا میمانند، بازی و سرگرمیشان تعطیل میشود، جنب و جوش زیاد مترادف میشود با عصبانیت و خشم والدین، و...
آنقدر سرگرم خانه تکانی نشوید که بچههای کوچکتان را نادیده بگیرید، این همان اصلی است که بسیاری از والدین بیتوجه به آنند. این طفلان معصوم گناهی نکردهاند که به خاطر خانهتکانی و آشفتگی خانه احساس اضطراب و سرگردانی کنند. از سوی دیگر، به حال خود رها کردن و بیتوجهی به کودکان در طول خانه تکانی، نه تنها آنها را بهانهگیر و بیحوصله میکند بلکه روند کاری بزرگترها را نیز کند و مختل میسازد.
سعی کنید خانه تکانی نوروز را برای فرزندانتان خوشایند و دوست داشتنی معرفی کنید تا در بزرگسالی با شنیدن نام این مراسم باستانی، احساس شادی و رضایت کنند نه تنفر و رخوت. اگر فرزندتان بسیار کوچک است، او را چند ساعتی نزد مادر بزرگ/ پدربزرگ، عمه، خاله یا فرد معتمد دیگری بسپارید تا آرامش او به هم نریزد اما اگر باید در خانه، پیش شما بماند بهتر است او را در طول خانه تکانی سرگرم کنید تا بتوانید راحتتر و بیدغدغه به انجام مسئولیتهایتان مشغول شوید مثلا، کارتونهای مورد علاقه او را تهیه کنید، اسباب بازیهای داخل ویترین را در اختیارش قرار دهید و...
میتوانید کودکان را در انجام خانه تکانی مشارکت دهید. طبیعتا پذیرش مسئولیتهای مهم از عهده آنها خارج است، اما با سپردن کارهای کوچک، ساده، آسان و درحد توانشان، میتوانید با یک تیر دو نشان بزنید، هم آرامشان کنید و هم اعتماد به نفسشان را بهخاطر قبول مسئولیت و موفقیت در انجام آن، افزایش دهید.
توصیه دیگر این که، در طول خانه تکانی حواستان به ساعات صرف غذای کودکانتان باشد؛ تغییرات بسیار، خارج از ظرفیت محدود یک کودک است، چنین وضع نابسامانی ممکن است به نارضایتی و بدقلقی فرزندتان منجر شود یا شب عیدی او را ضعیف و نحیف سازد.
سلامتتان را فدای خانه تکانی نکنید
باور کردنش سخت است، اما در همین روزهای پایانی سال، خیلیها به دلیل بی احتیاطی و رعایت نکردن نکات بهداشتی روانه بیمارستان میشوند و حتی ممکن است چند وقتی هم آنجا بستری شوند. اینها همان کسانی هستند که به توصیههای پزشکی توجه نکرده و خود را تافته جدا بافته دانسته و با خود گفتهاند اتفاقات ناخوشایند برای دیگران است نه ما!
مشکلات تنفسی در کمین است
بسیاری از افراد با مصرف مواد شوینده خطرناک مثل جوهر نمک و انواع سفیدکنندهها یا مخلوط کردن آنها با آب جوش و ماندن طولانی مدت در فضاهای بسته و... به همین راحتی سلامت دستگاه تنفسشان را به باد میدهند. آلوده شدن هوای محیط با بخارهای سمی متشکل شده ازاین مواد، به بافتهای حلق، بینی و ریهها آسیبهای جدی میرساند و گاه حتی منجر به آلرژی و نفس تنگی و صدمه به چشم میشوند.
برای پرهیز از مشکلات تنفسی توصیه میشود از سفیدکنندهها و انواع دیگر مواد شوینده به میزان بسیار کم استفاده کنید، هرگز آنها را با هم مخلوط نکرده و بهجای آب جوش، آنها را با آب سرد ترکیب کنید و علاوه بر این هنگام استفاده از آنها هواکش را روشن بگذارید یا پنجرهای را باز کنید تا هوای آلوده از محیط خارج شود و شما را بیمار نکند.
مواظبت از ستون فقرات، فراموش نشود
هنگام خانه تکانی، عدهای از سر نداشتن همراه و همکار و برخی دیگر به دلیل بیداری حس تظاهر و منممنمشان و به هوای پهلوان بودن، سعی میکنند از دیگران کمک نگیرند و همه کارها حتی کارهایی که بیش از توانشان است را، خود، به تنهایی انجام دهند چون گمان میکنند نباید منتظر یک همراه بمانند یا کمک گرفتن از دیگران را عیبی بزرگ قلمداد میکنند؛ به همین دلیل، یک تنه به میدان خانه تکانی میروند بیتوجه به وضع بدنشان اشیای سنگین را جابهجا میکنند، به کرات از نردبان بالا و پایین میروند، از صبح تا شب سر پا میایستند و خم و راست میشوند و...
اگر نمیخواهید سال نو را در بیمارستان شروع کنید یا در تعطیلات از درد دست و پا، کمر، گردن و... در عذاب نباشید؛ توصیه میکنیم به نکات بهداشتی محافظت از ستون فقرات توجه لازم داشته باشید:
نکته اول: خانه تکانی همچون یک ورزش سنگین است، پیش از شروع خانهتکانی و برای پیشگیری از آسیبدیدگی عضلات، لازم است همچون ورزشکاران ورزشهای سنگین، بدن تان را با نرمش گرم کنید تا بتوانید اندک اندک به مرحله دشوار برسید. حواستان باشد به محض بیدار شدن از خواب هرگز مشغول خانه تکانی نشوید، ساعاتی طاقت بیاورید تا بدنتان آماده فعالیت شود.
نکته دوم: شما سوپرمن نیستید که نیروی خارقالعادهای داشته باشید و بتوانید یک تنه و با موفقیت حریف همه کارها شوید! پس سعی کنید اشیای سنگین را نه به تنهایی بلکه چند نفری جابهجا کنید تا کمتر به ستون فقراتتان آسیب برسد.
نکته سوم: به هنگام جابه جایی و یا بلند کردن اشیای سنگین، ابتدا زانوها را خم کنید، سپس بنشینید و دستهایتان را زیر جسم قرارداده و بعد به کمک زانوها بلند شوید. در تمام مدت حواستان به صاف بودن کمرتان باشد.
نکته چهارم: خیلیها تصور میکنند در حالت نشسته احتمال آسیب دیدگی مهرههای کمر کمتر از حالت ایستاده است، در حالی که حقیقت کاملا برعکس این باور است، متخصصان ارتوپد میگویند: «گرچه قرار گرفتن در وضع ایستاده آن هم به مدت طولانی، منجر به ناراحتی ستون فقرات بویژه کمردرد خواهد شد، اما بهتر است بیشترین زمان کارکردن در حالت سرپا و ایستاده انجام شود تا احتمال آسیب دیدگی ستون فقرات کمتر شود.»
هنگام خانه تکانی بیشتر در حالت ایستاده کار کنید اما برای پرهیز از صدمات این وضع توصیه میکنیم صندلی کوچک و کم ارتفاعی را کنارتان داشته باشید تا به تناوب پاهایتان را روی آن قرار دهید، با استفاده از این روش بسیار ساده، میتوانید از شدت فشاری که به کمرتان وارد میشود، بکاهید. (نسرین صفری / چاردیواری، ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد