ساخت و ساز شبانه در کنار ارگ کریمخانی

ساخت هتل آسمان حدود 14 سال پیش در خیابان رودکی شیراز و در حریم ارگ کریم خان زند آغاز شد، اما موضوع ساخت این هتل زمانی بحث‌برانگیز شد که قامت آن که هر لحظه در حال قد کشیدن بود، بر سر مجموعه تاریخی ارگ کریمخان سایه انداخت و شکوه و زیبایی آن را به چالش کشید. اوایل امسال بود که خانم ایرینا بوکووا، مدیرکل یونسکو در بازدیدی که از شهر شیراز و این مجموعه داشت مخدوش شدن حریم بصری ارگ توسط این هتل را تهدید جدی برای ثبت جهانی آن عنوان کرد و یادآور شد تا زمانی که شرایط تغییر نکند، ارسال پرونده ارگ به یونسکو هیچ سودی ندارد. از آن زمان مذاکرات میراث فرهنگی، شهرداری و مالک هتل آسمان برای رفع این مشکل با جدیت بیشتری پیگیری شد، مذاکراتی که تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است. البته تنها اقدام مثبت تاکنون در این زمینه صدور حکم توقف ساخت و ساز طبقات فوقانی هتل از سوی شهرداری بوده که به گفته برخی این حکم نیز تاکنون به اجرا درنیامده است.

یکی از ساکنان خیابان رودکی که همسایه این هتل است، دراین باره به جام‌جم می‌گوید: مدتی است که دور طبقه فوقانی را که باید تخریب شود چادر کشیده‌اند و در حال کار کردن هستند. معمولا هم از ساعت 11 شب تا 4 و 5 صبح کار می‌کنند که کسی متوجه نشود، اما همه همسایه‌ها را با کار نیمه شب و سروصدایشان عاصی کرده‌اند.

وی با بیان این‌که حدود یک ماه پیش و به طور شبانه کار بتون‌ریزی در این طبقات را که گفته می‌شود قرار است رستوران گردان شود، انجام دادند، می‌افزاید: اکنون کار سفت کاری این قسمت انجام شده و به نازک کاری رسیده و تقریبا از 50 تا 60 درصد پیشرفت فیزیکی نیز برخوردار است، هرچند اجازه بازدید به کسی را نمی‌‌‌دهند.

وی که وکیل دادگستری نیز هست، در پاسخ به این پرسش که اگر حکم توقف ساخت و ساز در این طبقات از هتل صادر شده، مالک با چه پشتوانه‌ای به کار خود ادامه می‌دهد، می‌گوید: مالک هتل ادعا دارد که مجوز ساخت‌و‌ساز تا ارتفاع کنونی را در گذشته از شهرداری و میراث گرفته است، بنابراین زمانی که حکم تخریب یا توقف ساخت‌وساز صادر می‌شود، از نظر قانونی می‌تواند برای بررسی بیشتر این حکم، به دیوان عدالت اداری اعتراض کند و به این ترتیب فرصتی را برای خود بخرد، هرچند در این مدت به طور قانونی حق ساخت‌و‌ساز ندارد، اما مالک هتل همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و هیچ نهادی پیگیر تخلف او نیست.

صدور حکم توقف ساخت هتل

دبیر کمیسیون گردشگری شورای شهر شیراز نیز با تاکید بر این‌که از نظر این شورا صاحب هتل حق ادامه کار ندارد و طبقات اضافی باید تخریب شود، به جام‌جم می‌گوید: چندی پیش نیز شهردار شیراز حکم توقف کار را صادر کرد و از شهرداری منطقه یک خواست که تا اطلاع ثانوی از ادامه ساخت‌و‌ساز در هتل جلوگیری کند.، اما ظاهرا این حکم تاکنون نتوانسته بازدارنده خوبی باشد، زیرا از سویی مالک هتل نیز ده‌ها مجوز مختلف از شهرداری و میراث فرهنگی در دست دارد که در گذشته آنها را دریافت کرده و اکنون با استناد به آنها کارش را کاملا قانونی می‌داند.

عسگری با بیان این‌که علاوه بر شهرداری و شورای شهر، میراث فرهنگی نیز مخالف تکمیل شدن این هتل است، می‌افزاید: اکنون کلاف سردرگمی ایجاد شده که هیچ کس توانایی باز کردن آن را ندارد، یا به عبارتی مثلثی همچون برمودار تشکیل شده که سه ضلع آن را میراث فرهنگی، شهرداری و سرمایه‌گذار هتل شکل می‌دهند که هرکدام حرف خود را می‌زنند و راه خود را می‌روند و در این میان تنها اتفاقی که می‌افتد، ثبت جهانی مجموعه زندیه است که وسط این مثلث غرق می‌شود.

مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس نیز با اشاره به این‌که گرچه حکم توقف تکمیل طبقات فوقانی هتل از سوی شهردار شیراز صادر شده، اما تاکنون کسی وقعی به آن ننهاده است، به جام‌جم می‌گوید: این طبقات دو سال پیش تا اسکلت پیش رفته بود، اما اکنون سقف و دیوارهای آن نیز ساخته شده و حتی می‌توان گفت که سرعت ساخت آن امسال نسبت به سال‌های گذشته ده برابر شده و این در حالی است که حصاری دور آن کشیده شده تا توجهی را به خود جلب نکند.

به گفته مسعود منیعاتی، حتی زمانی که قرار بود این هتل تاسیس شود نیز در حریم ارگ کریم خان بود، اما آن زمان این حریم تعریف نشده بود (هنوز هم این کار صورت نگرفته است)، بنابراین میراث فرهنگی به‌عنوان متولی اماکن اقامتی همچون هتل‌ها مجوز ساخت هتل را صادر و متراژی به ارتفاع حدود 53 متر را هم برای آن تعیین کرد. شهرداری نیز با استناد به استعلام میراث فرهنگی پروانه ساخت آن را صادر کرد، اما در نهایت آنچه مشاهده شد ارتفاع 64 متری هتل بود که تمام اعتراضات به همین اضافه ارتفاع است؛ بویژه پس از سفر خانم بوکووا، مدیرکل یونسکو در اردیبهشت ماه امسال به شیراز و اظهارنظر ایشان مبنی بر راه نیافتن پرونده مجموعه ارگ به یونسکو در صورت تخریب نشدن ارتفاع اضافی آن، این اعتراضات بیشتر شد.

وی با اشاره به این‌که از آن پس شورای شهر، شهرداری و میراث فرهنگی به طور جدی وارد ماجرا شدند و حکم توقف ساخت‌و‌ساز و تکمیل هتل را صادر کردند، می‌افزاید: حتی اگر دلایل میراث فرهنگی برای صدور مجوز ساخت هتل به دلیل تعیین حریم نشدن ارگ در آن زمان قابل گذشت باشد، اما باید از شهرداری پرسید که چرا در یک خیابان پرترافیک و باریک 16 متری، پروانه ساخت یک هتل 18 طبقه را صادر کرده است که با آمدن فقط چند اتوبوس گردشگری راه تمام خیابان بند خواهد آمد. این در حالی است که هم اکنون یک پارکینگ طبقاتی نیز در کنار هتل در حال ساخت است، در حالی که هنوز حریم مجموعه زندیه تعیین نشده و درصورت تعیین شدن، احتمالا این پارکینگ نیز در حریم قرار گرفته و مشکلاتی دیگری را برای این اثر تاریخی ایجاد خواهد کرد.

آماده تعامل هستم

گرچه اخبار و گزارش‌های متعدد حکایت از ادامه ساخت‌و‌ساز در طبقات فوقانی هتل آسمان دارد، اما مدیر این هتل در گفت‌وگو با جام‌جم مدعی است که کار در این بخش از هتل از دو سال پیش متوقف شده و همچنان نیز متوقف است.

سجادیان با تاکید بر این‌که هیچ‌گونه تخلفی از سوی بنده صورت نگرفته و نقشه‌ها و پروانه‌های ساختمانی این هتل با بیش از 150 مهر و امضا از سوی شهرداری و میراث فرهنگی همراه است، می‌گوید: با این حال آمادگی هرگونه تعاملی را برای رسیدن به نتیجه مطلوب دارم. اگر یونسکو و میراث فرهنگی اکنون با ساخت این هتل مشکل دارند، بیایند آن را قیمت‌گذاری و تمام آن را یکجا از من خریداری کنند، چون من نمی‌توانم فقط بخشی از آن را تخریب کنم. این هتل یک مجموعه کامل و هربخش آن مکمل بخش دیگر است که نبود هر جزء، موجب نقص در تمامیت آن می‌شود.

وی تاکید می‌کند که اکنون نیز نه بنده و نه شهرداری و میراث فرهنگی مقصر نیستیم، زیرا 14 سال پیش که بنده تصمیم به ساخت این هتل گرفتم، اصلا بحث ثبت جهانی آن مطرح نبود و اکنون که این بحث پیش آمده باید طبق قوانین و با تعامل به نتیجه مطلوب رسید.

منیعاتی، مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس نیز گرچه قیمت‌گذاری بالای صاحب هتل را مانع خریداری آن از سوی میراث عنوان می‌کند، اما معتقد است که در نهایت راه حل نهایی راضی کردن مالک هتل است، چون این امر به نفع مردم شیراز است و اگر روزی به دلیل این هتل، مجموعه ارگ ثبت جهانی نشود، ضرری که در طول سالیان متوجه این شهر می‌شود بیش از هزینه‌ای خواهد بود که امروز میراث فرهنگی باید به این مالک هتل بپردازد.

مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس نیز پس از پیگیری‌های مکرر خبرنگار جام‌جم درباره وضع ثبت جهانی ارگ کریمخانی می‌گوید: پرونده این بنای تاریخی همچنان در دست بررسی است و در حال مذاکره با مسئولان شهرداری و مالک هتل هستیم که هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم.

فاطمه مرادزاده / گروه ایران