تلمبار شدن شیرهای گران در سوپرمارکت ها

طبق آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سرانه مصرف شیر در ایران اکنون ، ۷۰ تا ۸۰ کیلوگرم در سال است این در حالی است که این میزان در کشورهای توسعه یافته به ۳۰۰ کیلوگرم می‌رسد.

دکتر زهرا عبداللهی، رییس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این باره اعلام کرده است که طبق آخرین بررسی‌ها، میزان مصرف شیر در الگوی مصرف غذایی خانوار در مقایسه با سبد مطلوب غذایی کشور فاصله زیادی دارد؛ بطور مثال اکنون ایرانیان روزانه ۱۹۰ گرم شیر و مواد لبنی مصرف می‌کنند، این در حالی است که طبق سبد مطلوب پیشنهادی غذایی، باید دست کم، ۲۵۰ گرم شیر و لبنیات در روز مصرف کنند.

به نظر می‌رسد کاهش مصرف لبنیات در کشور به نقطه هشدار رسیده است؛ خبرنگار ایرنا در گفت‌و‌گو با کار‌شناسان، پیامدهای کاهش مصرف لبنیات در کشور بر روی سلامت مردم را مورد بررسی قرار داده است.

وضعیت مصرف شیر در کشور خوب نیست

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره گفت: میانگین مصرف شیر در کشور در سال، حدود ۷۰ کیلوگرم است درحالیکه این میزان در کشورهای پیشرفته به ۳۵۰ کیلوگرم می‌رسد.

دکتر بهزاد دماری، وضعیت مصرف شیر در کشور را در حد «خوب» ارزیابی نکرد و گفت: کاهش ۱۲ درصدی مصرف لبنیات طی ۱۰ سال گذشته نشان می‌دهد که باید هر نهادی به اندازه سهم خودش در این زمینه کار کند.

مردم به جای شیر، نمک و روغن و شکر می‌خورند

مصرف نمک، روغن و شکر مردم را بیشتر از مصرف شیر عنوان کرد و اظهارداشت: باید قیمت قند و روغن و شکر در کشور افزایش یابد این در حالی است که به جای این اقلام، هم اکنون قیمت شیر افزایش یافته است.

2 برابر شدن پوکی استخوان

دماری افزود: شیر به عنوان منبع کلسیم است این در حالی است که پوکی استخوان طی یک دهه، دو برابر شده است. به عبارت دیگر میزان پوکی استخوان از ۱۵. ۳ درصد در سال ۸۰ به ۳۴ درصد در زمان حاضر رسیده است.

دماری اضافه کرد که پوکی استخوان در افراد مسن منجر به شکستگی ران و لگن می‌شود و ۵۰ درصد افراد که دچار اینگونه شکستگی‌ها می‌شوند طی یک سال، جان خود را از دست می‌دهند؛ چون شکستگی موجب بروز بیماری‌های دیگر و آمبولی (لخته شدن خون) می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تنها در سال گذشته ۵۱ هزار مورد شکستگی استخوان ران و لگن به وقوع پیوسته است. البته تحرک فیزیکی نقش بسزایی در پیشگیری از پوکی استخوان دارد اما کلسیم موجود در شیر از عناصر اصلی ساختمان استخوان است.

کوتاه قدی و خرابی دندان

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: کاهش مصرف لبنیات در طول زمان موجب کوتاهی قد کودکان می‌شود و طی دهه‌های بعد با کوتاهی قد افراد مواجه خواهیم شد.

دماری با اشاره به عارضه خرابی دندان‌ها در اثر کاهش مصرف لبنیات، افزود: امروزه ثابت شده است که سلامت دندان‌ها روی سلامت تمام بدن تاثیر دارد بطورمثال اگر بیمار دیابتی، دندان پوسیده داشته باشد بیماری قند او سخت‌تر کنترل می‌شود زیرا موادی از دندان پوسیده ترشح می‌شود که قند خون را افزایش می‌دهد.

وی با بیان اینکه عدم بهداشت فردی و مصرف زیاد قند و شکر از دیگر دلایل خرابی دندان‌ها است، ادامه داد: خرابی دندان‌ها در بروز بیماری‌های قلبی و عروقی و نیز سرطان‌ها نیز تاثیر دارد.

یارانه‌ها را به سمت شیر ببریم

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد که یارانه‌ها را باید به سمت شیر ببریم و در عوض یارانه مواد غذایی مضر مانند قند و نمک و روغن را قطع کنیم.

دماری تصریح کرد. براساس اعلام سازمان صنایع شیر ایران، طی دو سال نخست اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، مصرف شیر ۱۸ درصد کاهش داشته است. ضمن اینکه وضعیت مصرف شیر در ایران در مقایسه با جهان در وضعیت خط قرمز و هشدار قرار دارد.

وی با یادآوری اینکه شیر، مملو از مواد مغذی مانند پروتئین، فسفر، ویتامین ب و سی است، افزود: بیشترین مصرف شیر در کشورهای اسکاندیناوی و فنلاند و سوئیس است که این کشور‌ها به خاطر مصرف بالای شیر، دارای شاخص سلامتی بیشتری نیز هستند.

وزارت بهداشت نباید برای کاهش قیمت شیر التماس کند

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: وزارت بهداشت باید ترویج مصرف شیر در جامعه را در دستورکار سیاست گذاری‌های خود قرار دهد و اینکه پاسخگویی اجتماعی در دستگاه‌های ملی باید افزایش یابد به آن معنا که وزارت بهداشت نباید به سازمان‌های دیگر التماس کند که قیمت لبنیات را افزایش ندهند؛ قیمت‌ها باید به گونه‌ای متعادل باشد که همه مردم از لبنیات استفاده کنند.

شیر، غذایی سرشار از ویتامین‌ها

فرید نوبخت، کار‌شناس تغذیه وزارت بهداشت نیز دراین باره گفت: شیر منبع اصلی تامین پروتئین، ویتامین ب ۲، ویتامین‌های گروه آ، ویتامین‌ای و ویتامین دی و کلسیم است و هر زمان که دسترسی فیزیکی و اقتصادی مردم به شیر قطع شود بطورقطع تبعاتی برای سلامت مردم خواهد داشت.

وی اظهار امیدواری کرد که قیمت شیر و فرآورده‌های لبنی کنترل شود و به حداقل خود برسد تا مردم بیشترین استفاده را از این ماده غذایی غنی داشته باشند.

کار‌شناس تغذیه وزارت بهداشت تصریح کرد: طبیعی است که در صورت بالارفتن قیمت شیر، این ماده مغذی از سبد غذایی مردم حذف می‌شود.

نوبخت از برنامه «شیر مدرسه» به عنوان یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت برای ترویج مصرف شیر در جامعه یاد کرد و گفت: طبق این برنامه در هفته، دو تا سه نوبت شیر رایگان در مدارس توزیع می‌شود.

وی یادآور می‌شود: وزارت بهداشت کار قیمت گذاری را برعهده ندارد و فقط می‌تواند ترویج مصرف شیر را در جامعه آموزش دهد.

حال، نتیجه چیست؟ وزارت بهداشت می‌تواند فقط مصرف شیر را ترویج کند اما با گران شدن این فرآورده غذایی مهم آیا می‌توان راه به جایی برد؟ اگر مصرف شیر، ۱۸ درصد در‌‌ همان دو سال نخست اجرای هدفمندی یارانه‌ها کاهش داشته است در سال‌های آینده باید شاهد چه پیامدهای ناشی از کاهش مصرف این ماده غنی باشیم. این در حالی است که براساس چشم انداز ۱۴۰۴، تا رسیدن به آن سال باید مردمانی سالم، دست کم در منطقه باشیم. آیا با این کاهش در مصرف برخی مواد غذایی از جمله شیر می‌توان به این مهم دست یافت؟

کاهش مصرف لبنیات در جامعه در حالی اتفاق افتاده که در سیاست‌های ابلاغی ‏سلامت از سوی رهبر معظم انقلاب به تغذیه مناسب جمعیت تاکید شده است و برای رسیدن به این مهم ضمن ضرورت کنترل هرچه بیشتر بر قیمت‌ها به حمایت‌های دولت نیاز است و از سوی دیگر لازم است بخش‌های مختلف از جمله بخش‌های بهداشت، کشاورزی و صنعت در این زمینه همکاری کنند.