وی تصریح کرد: به نظر من چهار ماه کافی است تا به نتیجه برسیم، ولی میتواند چهار سال هم کافی نباشد کما اینکه با نگاه غلطی که آمریکاییها کار را دنبال کردند ده سال هم کافی نبوده. هرچند معتقدم اگر طرف مقابل آمادگی داشته باشد ما آمادهایم تا 22 بهمن به نتیجه برسیم.
دیدار وزرای خارجه ایران و 1+5 در بهمن
ظریف که دیروز در روز هوای پاک از ایستگاه تجریش به مقصد ایستگاه میدان امام خمینی(ره) برای رسیدن به محل کار خود سوار مترو شد، در گفتوگویی با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که آیا در هفتههای آینده قرار است مجددا با جان کری ملاقات داشته باشد، بیان کرد: آخر این هفته من و آقای کری و تعداد دیگری از وزیران 1+5 برای اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس خواهیم بود.
هنوز برنامهریزی قطعی صورت نگرفته، اما فرصتی هست که در زمان حضور در داووس بتوانیم مذاکره کوتاهی داشته باشیم. در دوران مجمع جهانی اقتصاد همه جلسات متعدد، سخنرانی و میزگردهای متعدد دارند. وزیر امورخارجه گفت: بنده باید لااقل در سه میزگرد شرکت کنم و حضور ما هم در آنجا خیلی طولانی نیست؛ همزمانی حضور ما مدت کوتاهی است و احتمال اینکه با آقای کری دیدار کنم یا با دیگر اعضای 1+5 دیدار داشته باشم، وجود دارد.
بعد از اجلاس داووس نیز کنفرانس امنیتی مونیخ برگزار میشود که در آن زمان نیز آنطور که شنیدهام همه یا بیشتر وزیران 1+5 در مونیخ هستند و احتمال دارد که یک دور دیگر مذاکرات ایران و 1+5 در مونیخ برگزار شود.
وی تاکید کرد: در سفری که به بروکسل داشتم، در مذاکره با خانم موگرینی قرار گذاشتیم که در داووس نیز مذاکراتی داشته باشیم. با دیگر وزیران نیز مذاکراتی صورت خواهد گرفت، البته الزاما همه گفتوگوها با موضوع هستهای نیست، در یک جلسه ویژه سوریه شرکت خواهم کرد که در مورد وضع ژئوپلتیک سوریه با خانم موگرینی گفتوگو خواهیم کرد، بنابر این زمینههای مذاکره و گفتوگو در اجلاس داووس زیاد است. ظریف گفت: رئیسجمهور امسال در اجلاس داووس شرکت نخواهد کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا درباره مذاکرات سندی به دست آمده که ایران و آمریکا بخواهند به 1+5 ارائه دهند، گفت: البته ما با 1+5 مذاکره میکنیم و مذاکره با آمریکا در کنار این گفتوگوهاست. همانطور که ما گفتوگوهای خیلی خوبی با روسها داشتیم و در سفرهایی که به کشورهای اروپایی از جمله فرانسه داشتم، بحثهای خیلی خوبی داشتیم و تقریبا همان بحثها نیز با آمریکا صورت میگیرد.
چینیها در وین پیشنهادهای خیلی خوبی مطرح کردند و روسها در بحث همکاری با ایران در حوزه غنیسازی و تولید سوخت نظرات جالبی دارند.
فرانسویها در مورد گداخت هستهای ایدههای خوبی ارائه دادهاند و به طور کلی زمینههای مختلفی مطرح شده، حتی به صورت غیررسمی نوشتههایی هم بین طرفها درباره زمینههای همکاری گاهی اوقات ردوبدل شده، اما آن کاری که در نهایت باید صورت گیرد، تدوین یک متن مشترک با کل اعضای 1+5 است و نه فقط با آمریکاییها.
توضیحات ظریف درباره پیادهروی با کری
ظریف در پاسخ به پرسش دیگری درباره پیادهروی با جان کری و اینکه آیا این به پیشنهاد وزیر امورخارجه آمریکا بود، بیان کرد: پیشنهاد ایشان نبود بلکه به این دلیل که جلسه بسیار صریح و با بحثهای جدی برگزار شد و نیاز بود که چند دقیقهای این بحثها متوقف شود و به شکل دیگری ادامه پیدا کند. این اقدامات در بحثهای دیپلماسی خیلی طبیعی است.
وزیر امور خارجه گفت: البته ژنو دو ایراد داشت، یکی اینکه هتل، باغ و حیاط نداشت و دوم اینکه در اطراف هتل که ما ده دقیقهای راه رفتیم، تعداد زیادی خبرنگار حضور داشتند و دوستان خبرنگار نیز این اتفاقات را خیلی میپسندند تا بتوانند با آن عکس و خبر و گزارش تولید کنند. وی تاکید کرد: من فکر میکنم پرداختن به این حواشی بیشتر از اندازه مورد نیاز کمکی نمیکند. حرکتی که صورت گرفت بدون حاشیهسازی بود و صرفا به این دلیل انجام شد که مذاکرات از حالت نسبتا تنشآلودی که پیدا کرده بود، خارج شود. وزیر امور خارجه گفت: مذاکرات هشت ساعت زمان برده و فقط استراحتی که در آن وجود داشته همین یک ربع پیادهروی و یک ساعت برای نماز ظهر و مغرب و عشا بوده است. مذاکره وقتی ساعتهای زیادی در بحثهایی که بعضی از آنها هم تنشآلود است، ادامه پیدا کند، گفتوگو در آن غیرممکن میشود. نیاز است که از امکانات مختلف استفاده شود. فکر میکنم دوستانی که بیش از ظرفیت موضوع در اینباره استفاده سیاسی میکنند، اشکالی ندارد و ما هم آمادگی داریم. من بارها گفتهام که مذاکرات یک حرکت جناحی نیست، بنده هیچگاه در طول عمرم جناحی نبودهام و امیدوارم که هیچ گاه هم جناحی نشوم و بنابر این دوستان هم مطمئن باشند که بنده با اهداف جناحی چنین اقدامی را انجام نمیدهم، زیرا جناحی ندارم. ظریف ادامه داد: از دوستان نیز توقع دارم که منافع ملی را فدای ملاحظات جناحی نکنند.
برای توافق، یک هفته هم کافی است
وی در اینباره که آیا در مهلت باقیمانده امکان رسیدن به توافق وجود دارد و در صورت به توافق نرسیدن چه اتفاقی خواهد افتاد، گفت: در اینباره صحبت کردن مشکل است به این دلیل که در واقع یک هفته برای رسیدن به توافق کافی است. در صورتی که همه طرفها به این واقعبینی رسیده باشند که تحریمها کارایی ندارد و برنامه هستهای ایران در ابعاد مختلف ادامه پیدا خواهد کرد و بهترین راه برای اطمینان از اینکه برنامه هستهای ایران صرفا صلحآمیز است، این است که این برنامه به صورت شفاف و تحت نظارت آژانس ادامه داشته باشد. این یک واقعیت است و همه به این واقعیت رسیدهاند که برنامه هستهای ایران ادامه خواهد داشت و تحریمها باید برداشته شود.
وزیر امور خارجه گفت: چانهزنی یا دشواری رسیدن به توافق که کار را طول داده، اما به هر حال به نظر من چهار ماه کافی است، اما در عین حال چهار سال هم میتواند کافی نباشد. با نگاه غلط آمریکاییها کار را دنبال کردن ده سال هم کافی نبود. ظریف در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا پیش بینی شما این است که تا اسفند به توافق سیاسی خواهیم رسید، اظهار کرد: در عالم سیاست پیشبینی کردن کار خوبی نیست، اما من اطمینان دارم که جمهوری اسلامی ایران با هدف رسیدن به نتیجه وارد مذاکره شده، ولی این هدف با هدف حفظ دستاوردهای علمی و منافع ملی همزمان است. ما کاملا آماده هستیم که تا بهمن و در سالگرد پیروزی انقلاب به نتیجه برسیم.
در مذاکرات وارد جزئیات شدهایم
وزیر امور خارجه کشورمان درباره مذاکره میان ایران و آمریکا هم گفت: هر بار شاید دهها ساعت مذاکره انجام میدهیم و گاهی با آقای کری مذاکرات بسیار صریح و تند و جدی داشتهایم که به جزئیات رسیدهایم و در جزئیات ممکن است در مورد چیدمان سانتریفیوژها یا بحثهای مشابه آن علاوه بر مقامات، دانشمندان و متخصصان هر طرف ساعتها یا روزها مجبور باشند با استفاده از پیشرفتهترین برنامههای کامپیوتری و مدلسازی انتخابهای مختلف را بررسی کنند که این یک نشانه افتخار ملی ما است که در مورد اقداماتی که دانشمندان جوان انجام میدهند، بهترین دانشمندان غربی ساعتها مذاکره میکنند تا اینکه جزئیات آن را مشخص کنند.
وی گفت: به هر حال به مرحلهای رسیدهایم که جزئیات این مرحله بسیار جدی است و نکتهای که بارها تاکید کردیم این است که طرف مقابل باید بپذیرد که اگر میخواهد به یک راهحل مذاکراتی برسد باید از سیاست فشار دست بردارد و نمیتواند هم با ایران مذاکره کرده و هم به ایران فشار بیاورد.
پاسخ تهران به 18 پرسش آژانس
اما فقط محمدجواد ظریف نبود که در متروی تهران درباره مذاکرات توضیح داد، زیرا علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز صبح دیروز از مسیر ایستگاه شهید بهشتی از مترو استفاده کرد و در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که آیا بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی متوقف شده، گفت: آژانس در چارچوب پادمان به طور مرتب بازرسیهای خود را انجام میدهد. صالحی با یادآوری این که بازرسان آژانس به صورت هفتهای حضور دارند، ادامه داد: قرار نیست هر بازدید این بازرسان اعلام شود و به صورت یک برنامه همیشگی در حال انجام است.
وی تصریح کرد: ایران به 18 پرسش آژانس بینالمللی انرژی اتمی پاسخ داده، آژانس نسبت به دو پرسش درخواست پاسخ بیشتر کرده که همکاران ما اقدامات لازم را انجام میدهند تا در حد لازم پاسخ داده شود.
عراقچی: مذاکرات کند پیش میرود
سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای نیز در پایان دور تازه مذاکرات هستهای اظهار کرد: مذاکرات روند کند خود را طی میکند و شاید کندتر از آنی که تصور میشد یا خیلیها تصور میکنند، باشد؛ علت آن نیز مشخص است، ما مذاکرات سخت و پیچیدهای داریم، موضوعات بسیار متنوعی مطرح است که هر کدام به شاخههای مختلفی تقسیم میشود و هرکدام از سابقه طولانی برخوردار است.
به گزارش نسیم، او با تشبیه مذاکرات به مکعب روبیک گفت: این گونه نیست که وقتی شما مهرهای را بر سرجای خود میگذاری آن مهره سرجای خود بماند؛ وقتی دیگر مهرهها را جابهجا میکنی، این مهرهها نیز جابهجا میشود، بنابر این مذاکرات شکل پیچیده و فنی به خود گرفته و هم از بُعد تاکتیکی و بحثهای ریز مربوط به فناوری هستهای پیچیده است.
وی با تاکید بــراینکه پیچیدگی مذاکرات هستهای به معنای غیرممکن بودن آن نیست ،گفت: حتما رسیدن به توافق ممکن ولی سخت است؛ به اراده واقعی در طرفین احتیاج دارد که به اعتقاد من این در طرف ایرانی و طرف مقابل وجود دارد. عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ادامه داد: مذاکرات احتیاج به حسن نیت دارد که طرف ایرانی همواره با حسن نیت وارد مذاکرات شده است و گرچه ما حواسمان به ترفندهای طرف مقابل کاملا هست، اما با حسن نیت وارد شدهایم و اگر طرف مقابل نیز حسن نیت داشته باشد امکان پیشرفت خیلی بیشتر خواهد بود.
عراقچی با اشاره به اینکه فکر میکنم طرفهای مقابل ما از به کارگیری ابزارهای زور و تهدید ناامید شدند، گفت: آنها سعی میکنند در روند مذاکرات نیز با زبان احترام صحبت کنند؛ میدانند که هیات ایرانی به هیچ وجه به زبان تحریم و تهدید جواب نمیدهد و به هیچ وجه استفاده از زبان تحریم و تهدید یا فشار به روشهای مختلف را تحمل نمیکند. وی تاکید کرد: ما هیچ ابایی نداریم که در صورت افزایش فشارها میز مذاکره را ترک کنیم و هیچ ابایی نداریم که در مقابل زبان تهدید با زبان متقابل صحبت کنیم و ما در مقابل هرگونه فشاری به صورت متقابل پاسخگو بودهایم و هیچگاه اجازه ندادیم که کسی بخواهد عزت و احترام ملت ایران را در طول مذاکره خدشهدار کند؛ این منش ما بوده است و در طول مذاکره نیز همینگونه ادامه خواهیم داد.
اتحادیه اروپا: مذاکرات ژنو، جدی و مفید بود
افزون بر دیپلماتهای ایرانی که درباره مذاکرات هستهای ژنو جزئیاتی را تشریح کردند، اتحادیه اروپا هم طی بیانیه کوتاهی، مذاکرات هستهای ایران در ژنو را «جدی و مفید» ارزیابی کرد. به گزارش ایرنا و به نقل از خبرگزاری فرانسه، اتحادیه اروپا با اشاره به مذاکرات ژنو اعلام کرد که شرکت کنندگان در این مذاکره تصمیم گرفتهاند به منظور مفید واقع شدن گفتوگوها محتوای آن را اعلام نکنند.
همزمان ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه گفت، تمام شرکتکنندگان در مذاکرات هستهای تهران دارای «اراده سیاسی» برای حل و فصل این موضوع در چارچوب زمانی مورد توافق هستند و نماینده چین در مذاکرات هستهای هم با اظهار رضایت از روند برگزاری این مذاکرات، آن را متمرکز، عملی و عمیق خوانده است.
جزئیات طرح «گیوتین» تندروها علیه ایران
اما از سوی دیگر، تندروهای غربی تلاش میکنند تا با اعمال فشار بیشتر، گفتوگوهای هستهای را به بنبست بکشانند؛ از همین رو کمیته بانکداری سنا قرار است روز پنجشنبه درباره طرح جدید رابرت منندز، سناتور دموکرات نیوجرسی و مارک کرک، سناتور جمهوریخواه ایلینویز رأیگیری کند که در صورت تصویب، باعث اعمال تدریجی تحریمهای جدید در صورت نرسیدن به توافق با ایران تا ضربالاجل ششم جولای خواهد شد. آن طور که تابناک به نقل از المانیتور خبر داده، سناتورها تاکنون این طرح را برای رسیدن به اکثریت ۶۷ نماینده غیرقابل وتو توسط رئیسجمهور به نحو قابل توجهی ملایمتر کردهاند.
این درحالی است که دانی یل فیفر، مشاور باراک اوباما دیروز هشدار داده است،کنگره باید از تحمیل دیدگاههای خود به حوزه سیاست خارجی آمریکا خودداری کند و بویژه دست از سر مذاکرات هستهای با ایران بردارد.
با وجود این هشدارها، بی.بی.سی گزارش داد، بر اساس تقویم پیشنهادی تندروهای واشنگتن، اگر ایران تا اول جولای به توافق نهایی نرسد، چند روز بعد از این تاریخ، تحریمهای تازه عملی میشوند و ظرف چند ماه این تحریمها تشدید خواهند شد. ششم جولای (پانزدهم تیرماه) اجرای تحریمهایی که پیش از این و بر اساس قرارهای اولیه مسکوت گذاشته شده بود، از سر گرفته خواهد شد. پس از آن در سوم آگوست (دوازدهم مرداد) تحریمهای تازهای علیه صنعت نفت ایران اعمال شده و هفتم سپتامبر (شانزدهم شهریور) کشورهایی که اکنون از ایران نفت وارد میکنند با محدودیتهای تازه مواجه خواهند شد. هفتم اکتبر (پانزدهم مهر) تعداد بیشتری از مقامهای ایرانی، هدف تحریم مسافرتی و مالی قرار میگیرند و دوم نوامبر (یازدهم آبان) موسسههای مالی خارجی که درگیر مبادله مالی با بانک مرکزی ایران و دیگر بانکهای تحریم شده هستند، مشمول تحریمهای تازه خواهند شد. نهایتا در هفتم دسامبر (شانزدهم آذر) اگر همچنان توافقی به دست نیامده باشد صنایع خودروسازی، مهندسی و بخشهای معدنی ایران تحریم خواهد شد.
رسانههای غربی این طرح را به «گیوتین» تشبیه کرده و با این حال تهران بارها تاکید کرده است که شرایط فشار همزمان با مذاکرات را نخواهد پذیرفت. ابراهیم کارخانهای، رئیس کمیته هستهای مجلس هم دیروز در گفتوگو با تسنیم، از تهیه طرحی در مجلس برای بازگرداندن تمامی تعلیقهای هستهای به نقطه پیش از توافق ژنو در صورت اعمال تحریمهای جدید علیه ایران خبر داده است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد