جنگ عرب‌ها برای بردن توپ طلای آسیا

فوتبال آسیا لژیونرهای زیادی در سطح اول فوتبال جهان دارد. سوای آن بازیکنان شایسته زیادی بودند که امسال در ترکیب تیم‌های کره جنوبی، ژاپن، ایران و استرالیا در جام‌جهانی به میدان رفتند، اما وقتی پای انتخاب بهترین بازیکن سال به میان می‌آید، نام سه بازیکن عربی در پاکت‌های مخصوص AFC قرار می‌گیرد.

شاید خیلی‌ها این انتخاب‌ها را قبول نداشته باشند، اما مرد سال 2014 فوتبال آسیا امروز از میان این افراد انتخاب می‌شود؛ ناصر الشمرانی (الهلال ـ عربستان)، محمد اسماعیل احمد اسماعیل (العین ـ امارات) و خلفان ابراهیم خلفان (السد ـ قطر).

الشمرانی بازیکن الهلال که در هفت فصل گذشته پنج بار آقای گل فوتبال عربستان شده، امسال هم در لیگ قهرمانان آسیا با ده گل زده یکی از بهترین‌های تیمش بود، اما در نهایت نتوانست باعث قهرمانی الهلال در آسیا شود. الشمرانی که طی ده سال گذشته همواره در لیگ عربستان بازی کرده، 68 بازی ملی هم در کارنامه خود دارد. نایب‌قهرمانی با عربستان در جام ملت‌های آسیا 2007 شاید بارزترین افتخار کارنامه الشمرانی باشد. او پنج بار با تیم‌های الوحده و الشباب هم عنوان قهرمانی رقابت‌های باشگاهی را در عربستان به دست آورده که البته به سال‌های 2009 و قبل از آن برمی‌گردد.

با این حال هیچ بعید نیست بعد از هفت سال دوباره یک بازیکن عربستانی مرد سال فوتبال آسیا شود. عربستانی‌ها از سال 1984 تاکنون بیشترین عنوان مرد سال فوتبال آسیا را به دست آورده‌اند، بدون آن‌که بیشترین افتخارات فوتبال آسیا نصیب آنها شده باشد. با آن‌که آنها در دو جام‌جهانی 2010 و 2014 غایب بودند، اما همچنان قوی‌ترین لابی را در سطح کنفدراسیون فوتبال آسیا دارند؛ لابی‌ای که می‌تواند این بار جایزه مرد سال را در دستان ناصر الشمرانی قرار دهد.

عربستانی‌ها آخرین بار سال 2007 توسط یاسر القحطانی جایزه مرد سال فوتبال آسیا را بردند، اما اماراتی‌ها تاکنون هیچ‌گاه برنده جایزه مرد سال فوتبال آسیا نشده‌اند. به همین دلیل آنها امیدوارند محمد اسماعیل احمد اسماعیل با بازی‌های درخشانش در تیم العین بتواند اولین اماراتی فاتح این جایزه لقب بگیرد. العین تنها تیم باشگاهی احمد اسماعیل در شش سال گذشته بوده است. این مدافع مراکشی الاصل با العین هفت بار فاتح جام‌های داخلی فوتبال امارات شده است، اما خارج از امارات هنوز جامی را نبرده؛ درست مثل الشمرانی.

سومین نامزد توپ طلای فوتبال آسیا هم خلفان ابراهیم خلفان قطری است. او برخلاف الشمرانی و احمد اسماعیل برای دومین بار است نامزد جایزه مرد سال فوتبال آسیا می‌شود. او هشت سال پیش در حالی که فقط 18 سال داشت عنوان مرد سال فوتبال آسیا را به دست آورد و حالا این فرصت را دارد تا برای دومین بار این جایزه را از آن خود کند. قطری‌ها در 30 سال گذشته فقط دو بار در مراسم بهترین‌های فوتبال آسیا نماینده داشتند که هر دو بار خلفان ابراهیم خلفان نامزد بوده است.

نکته جالب دیگر این‌که سال 2006، خلفان ابراهیم خلفان قطری همچون امسال برای بردن توپ طلای آسیا با فوتبالیست‌هایی از عربستان و کویت رقابت داشت؛ اتفاقی که بار دیگر در مراسم بهترین‌های سال 2014 تکرار شده است. بازیکن سال 2006 آسیا امسال السد را به یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان رساند.

با این حال انتخاب این سه بازیکن در سال جام‌جهانی و در شرایطی که هیچ کدام از سه کشور عربستان، امارات و قطر در جام‌جهانی حضور نداشته‌اند، کاملا شگفت‌انگیز است. جالب این‌که قهرمان امسال لیگ قهرمانان آسیا هم تیم وسترن سیدنی استرالیا بود که از آن تیم هم هیچ نماینده‌ای در این جمع وجود ندارد.

همه قهرمانان امسال آسیا

اگرچه سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا قبل از برگزاری مراسم امروز، سال 2014 میلادی را سالی فوق‌العاده برای فوتبال آسیا تلقی کرده است، اما باید گفت همان زمان که چهار نماینده قاره آسیا از جام‌جهانی 2014 بدون پیروزی برگشتند یک ناکامی بزرگ در کارنامه فوتبال قاره کهن به ثبت رسید.

با این حال کنفدراسیون فوتبال آسیا با چشم‌پوشی از نتایج چهار تیم ایران، کره جنوبی، ژاپن و استرالیا در برزیل تنها دل به رویدادهایی خوش کرد که در داخل قاره برگزار شده است.

سال 2014 میلادی با برگزاری نخستین دوره بازی‌های زیر 22 سال آغاز شد؛ جایی که 16 تیم از جمله ایران در عمان گردهم آمدند تا تیم‌های خود را برای رقابت‌های مقدماتی المپیک 2016 لندن محک بزنند. آن تورنمنت با قهرمانی تیم فوتبال عراق به پایان رسید. آنها در فینال با یک گل عربستان را شکست دادند تا یکی از نامزدهای بهترین تیم سال آسیا باشند.

پس از آن بازی‌های مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا و AFC کاپ آغاز شد تا هیجان فوتبال در سراسر قاره گسترش پیدا کند. رقابت‌های AFC کاپ که از درجه اهمیت کمتری برخوردار است با حضور 14 تیم از غرب و 16 تیم از شرق آسیا برگزار شد. اینجا هم تیمی از عراق به فینال رسید تا یک موفقیت دیگر به نام فدراسیون فوتبال این کشور جنگزده به ثبت برسد. تیم اربیل عراق فینالیست شد،‌ اما تیمی که در نهایت قهرمان AFC کاپ شد القادسیه کویت بود. فینال AFC کاپ در پایان 120 دقیقه تلاش دو تیم بدون گل به پایان رسید، اما القادسیه در ضربات پنالتی برنده شد تا اولین قهرمان این فصل لقب بگیرد. در پایان این مسابقات سیف الحاشان که با زدن پنج گل بیشترین نقش را در صعود القادسیه به فینال ایفا کرد به عنوان بهترین بازیکن AFC کاپ معرفی شد. عنوان آقای گلی هم به خوان بلن کوزوی اسپانیایی رسید. او که در تیم کیتچه هنگ‌کنگ بازی می‌کرد تا مرحله نیمه‌نهایی 11 گل برای تیمش زد، اما بعد از شکست تیمش مقابل اربیل نتوانست در فینال این تورنمنت حاضر باشد.

جام قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا، اما برای اولین بار به تیمی رسید که آسیایی نبود؛ وسترن سیدنی استرالیا. آنها در فینال الهلالی را بردند که بعد از 14 سال با صعود به فینال آسیا آمده بود که برای سومین بار قهرمان قاره کهن شود. الهلال اگر این فینال را می‌برد عنوان پرافتخارترین تیم باشگاهی فوتبال آسیا را به دست می‌آورد، اما در مجموع دو بازی رفت و برگشت یک بر صفر باخت تا نخستین بار تیمی از استرالیا فاتح لیگ قهرمانان شود. البته الهلالی‌ها این شکست را به این سادگی‌ها نپذیرفتند. آنها هم به قضاوت علیرضا فغانی در بازی رفت اعتراض کردند و هم به قضاوت نیشیمورای ژاپنی. در نامه باشگاه الهلال دلیل از دست رفتن جام قهرمانی اشتباهات فاحش داوری عنوان شد، اما در نهایت جام از سیدنی به ریاض باز نگشت!

در پایان رقابت‌های این فصل لیگ قهرمانان آسیا آنته کوویچ، دروازه‌بان کروات تیم وسترن سیدنی استرالیا عنوان بهترین بازیکن تورنمنت را به دست آورد. کوویچ در چهار بازی نیمه‌نهایی و فینال، دروازه سیدنی را بسته نگه داشت تا این تیم قهرمان آسیا شود. عنوان آقای گلی لیگ قهرمانان آسیا هم به آساموا ژیان، مهاجم سرشناس و غنایی تیم العین امارات رسید. ژیان در این فصل 12 بار موفق به گلزنی شد و تیمش را تا مرحله نیمه‌نهایی بالا آورد.

جام دیگر AFC در سال 2014، جام قهرمانی رقابت‌های فوتسال بود؛ جامی که گرچه ده بار تاکنون به تیم ملی فوتسال ایران رسیده است، اما امسال برای دومین بار متوالی نصیب ژاپنی‌ها شد.

بعد از آن‌که تیم ملی فوتسال ایران در سال 2012 با مربیگری علی صانعی در نیمه‌نهایی به ژاپن باخت و از راهیابی به دیدار نهایی بازماند، این بار خیلی‌ها امیدوار بودند که ایران با خوزه کاندلاس اسپانیایی جام قهرمانی را از ژاپن پس بگیرد، اما ضربات پنالتی برای ما تبدیل به کابوس شد. در فینالی که در حضور 2000 تماشاگر در ویتنام برگزار شد، کار دو تیم ایران و ژاپن در پایان وقت‌های قانونی و اضافی به تساوی 2 ـ 2 رسید، اما در پنالتی‌ها هر سه ضربه ما از دست رفت تا ژاپن با گل کردن سه پنالتی نخست خود بار دیگر قهرمان آسیا شود.

گرچه از دست رفتن قهرمانی برای تیم ملی فوتسال تا حدودی دور از انتظار بود، اما قهرمانی تیم ملی فوتبال فلسطین در رقابت‌های چلنج کاپ بیشتر از همه کارشناسان فوتبال آسیا را متعجب کرد. فلسطینی‌ها با پیروزی بر تیم‌های قرقیزستان، میانمار و افغانستان به فینال چلج کاپ راه پیدا کرد و با شکست دادن فیلیپین در دیدار نهایی قهرمان شد. این قهرمانی برای فلسطینی‌ها جواز حضور در جام ملت‌های آسیا را به همراه داشت؛ مسابقاتی که برای اولین بار با حضور این تیم برگزار خواهد شد.

اشرف نیومن که در فینال تک گل برتری فلسطین را وارد دروازه فیلیپین کرد عنوان بهترین بازیکن چلنج کاپ را به دست آورد.

اما همزمان با رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال، درحالی که همه توجهات به شهرهای محل برگزاری این تورنمنت در برزیل معطوف بود، رقابت‌های قهرمانی زیر 14 سال آسیا هم برگزار شد و با قهرمانی تیم نونهالان عراق به پایان رسید. در جام باشگاه‌های فوتسال آسیا هم تیم ناگویای ژاپن با شکست چونبوری تایلند قهرمان این جام شد. تیم ناگویای ژاپن پیش از رسیدن به فینال و در مرحله نیمه‌نهایی با حساب 6 بر 2 از سد دبیری تبریز گذشته بود.

در شهریور هم رقابت‌های زیر 16 سال آسیا به میزبانی تایلند در بانکوک برگزار شد و این تیم کره شمالی بود که با پیروزی بر کره جنوبی در فینال، یک قهرمانی حماسی را جشن گرفت. در این رقابت‌ها تیم نوجوانان ایران هم حضور داشت، اما در مرحله یک‌چهارم نهایی در ضربات پنالتی مغلوب کره شمالی، قهرمان بازی‌ها شد.

یک ماه بعد چیزی نمانده بود تا تیم جوانان کره شمالی هم عنوان قهرمانی آسیا را به دست بیاورد اما در رقابت‌های زیر 19 سال، این بازیکنان تیم قطر بودند که با چهره‌های خندان جام را بالای سر بردند. در این بازی‌ها که به میزبانی میانمار برگزار شد قطری‌ها در فینال با یک گل مقابل کره شمالی به پیروزی رسیدند تا جام قهرمانی جوانان به رنگ عنابی دربیاید. در این تورنمنت تیم جوانان ایران هم حضور داشت، اما در عین ناباوری در همان مرحله گروهی مغلوب یمن شد و با سه امتیاز در قعر جدول گروه A قرار گرفت.

به این ترتیب پرونده رقابت‌های فوتبال و فوتسال آسیا در سال 2014 بسته شد. در سالی که تیم‌های عراق، کره شمالی و قطر در رده‌های سنی پایه قهرمان شدند فوتبال ایران نصیبی از همه جام‌های اهدا شده نبرد تا جایی هم در میان نامزدهای بهترین فدراسیون فوتبال، بهترین تیم فوتبال و بهترین تیم فوتسال نداشته باشد.

رضا پورعالی ‌/‌ گروه ورزش