جام جم سرا: سه دهه از حضور مهاجران افغان در کشور می گذرد. همزمان با جنگ های داخلی در این کشور ایران میزبان خوبی برای اتباع افغان بود و طی این سال ها هزاران افغان به صورت غیرقانونی وارد کشور شده و در کارگاههای زیرزمینی و زمین های کشاورزی مشغول به کار شدند. با پایان جنگ در این کشور طرد اتباع غیرمجاز در دستور کار پلیس قرار گرفت اما افاغنه چند روز پس از طرد دوباره به کشور باز می گردند. طی سال های اخیر ارتکاب جرایم به خصوص جرایم خشن از سوی اتباع افغانستان به معضلی برای پلیس و دستگاه قضایی تبدیل شده است. این مجرمان به راحتی مرتکب تجاوز، قتل و سرقت شده و بدون اینکه ردی از خود باقی بگذارند از کشور فرار می کنند. سال گذشته نزدیک به 100 فقره قتل از سوی اتباع خارجی در کشور رخ داد که افاغنه عاملان اغلب این جنایات بودند.
قتل هولناک همسر و فرزند
در نخستین روزهای امسال جنایتی هولناک در مشهد به پلیس اطلاع داده شد. ماموران پلیس پس از حضور در محل جنایت با صحنه ای هولناک رو به رو شدند. جسد زن جوان و فرزند خردسالش غرق در خون در کنار هم قرار داشت. عامل جنایت با چاقو گلوی مادر و فرزند را بریده بود. بررسی ها نشان داد، زن ایرانی چند سال قبل با یک تبعه افغانستان ازدواج کرده بود که همزمان با این جنایت مرد افغان فراری شده بود. در ادامه مرد جنایتکار دستگیر و به ارتکاب این جنایت اعتراف کرد.
هولناکترین جنایت از سوی افغان ها
قاضی حسین اصغرزاده ، قاضی جنایی تهران که سابقه طولانی در رسیدگی به پرونده های قتل دارد در رابطه با قتل های اتباع افغانستان می گوید: عمده قتل هایی که از سوی اتباع افغان در ایران انجام می شود مربوط به کشتن هموطنان خودشان است. 70 درصد قربانیان قتل های افاغنه از اتباع افغان بوده و حدود 30 درصد آنها ایرانی هستند. عموما افاغنه اهل جنایت نیستند اما متاسفانه تعداد کمی از آنها مرتکب جرم می شوند که از لحاظ کیفیت جنایت هایشان هولناک و فجیع است. قاتلین افغان اغلب قربانیان خود را با ضربات شدید و با تعداد بالا به قتل می رسانند.
این قاضی دادگستری تاکید کرد: در صورت فرار مجرمان افغان به کشورشان شناسایی و دستگیری آنها با توجه به شرایط حاکم بر این کشور سخت و گاها بعید است. همچنین پس از دستگیری عاملان این جنایت ها با مشکل شناسایی اولیای دم روبرو هستیم که این موضوع باعث اطاله دادرسی بسیاری از پرونده ها شده است.
اصغرزاده در خصوص علت ارتکاب جنایت های هولناک از سوی قاتلین افغان گفت: طی سالهای اخیر وقوع جنگ در کشور افغانستان باعث شده شرایط این کشور بر روی اتباع آن تاثیر گذاشته و افرادی که در چنین محیط هایی بزرگ شده اند ارتکاب قتل های فجیع برایشان آسان تر باشد. همچنین اتباع افغان به دلیل دوری از خانواده و فرزندانشان دچار مشکلات روحی و روانی می شوند.
وی درباره انگیزه جنایت های اتباع افغان نیز بیان کرد: افاغنه به دلیل اینکه افراد کاری هستند کمتر با انگیزه مالی مرتکب قتل شده و بیشتر جنایت های آنها با انگیزه تجاوز به زنان صورت می گیرد.
مثله کردن جسد پس از قتل
در پرونده ای دیگر که امسال رسیدگی شد مرد افغان در شهریار پس از قتل هموطن خود جسد او را 40 روز دفن کرد. مرد جنایتکار سپس سراغ جسد رفته و بعد از بیرون کشیدن از زیر خاک آن را با چاقو مثله کرده و تکه های جسد را به داخل چاهی انداخت. او پس از دستگیری در دفاع از خود گفت: مقتول به همسرم نظر بد داشت و من بر اساس قانون حاکم در افغانستان باید او و همسرم را می کشتم.
دکتر احمد رضایی ، جرم شناس در این باره می گوید: شرایط روحی اتباع مهاجر افغان به گونه ای است که این افراد در زمان جنایتهای خود از فجیع ترین روش ها استفاده می کنند. آنها حتی پس از قتل هم آرام نشده و برای از بین بردن جسد اقدام به مثله کردن یا آتش زدن آن می کنند. البته در اینجا باید متذکر شوم که بحث ما درباره مهاجران غیرقانونی است و این افراد مجرم تعداد کمی از اتباع افغان در ایران را تشکیل می دهند. در حال حاضر ایرانیان و اتباع افغان در کشور با یک رابطه دو طرفه در حال زندگی در کنار هم هستند.
وی ادامه داد: اغلب این افراد به دلیل کم سوادی با قوانین ایران آشنایی نداشته و در مواقع بروز مشکل دست به اقدامات خودسرانه می زنند. این مجرمان به دلیل ورود غیرقانونی به ایران خود تحت تعقیب هستند و در صورت بروز اختلاف نمی توانند برای شکایت به پلیس مراجعه کنند.
قاتل مورد نظر در دسترس نمی باشد
پرونده های قتل بسیاری در کشور وجود دارد که با شناسایی قاتل دسترسی به وی ممکن نیست. بیشتر این قاتلین از اتباع افغان هستند که بلافاصله پس از قتل از ایران گریخته و هیچ راهی برای دسترسی به آنها نیست. این قاتلان اغلب با هویت جعلی وارد ایران می شوند و شناسایی آنها از سوی پلیس اینترپل هم مشکل است.
علی نجفی ، حقوقدان اعتقاد دارد: مهاجرت و مهاجرت پذیری امری غیر قابل اجتناب برای کشورها است اما کنترل مهاجران باید ضابطه مند شود. در بسیاری از کشورها میزان تحصیلات و ثروت شخص مهاجر برای پذیرش او مهم است.
وی افزود: این کشورها قبل از ورود مهاجرین به کشورشان یک شناسنامه کامل از وضعیت فرد مهاجر تهیه کرده و از او می خواهند اگر اقامتگاه خود را تغییر داد بلافاصله موضوع را به پلیس اطلاع دهد.
این جرم شناس به موضوع فرار اتباع افغانستان پس از وقوع جرم از ایران اشاره کرد و گفت: در مورد اتباع افغانستان آنچه مسلم است این است که نمی توان جلوی مهاجرت آنها را به ایران گرفت پس در این وضعیت باید مهاجرت آنها تحت کنترل باشد.برخی اتباع افغانستان بدون هویت واقعی وارد کشور شده و پس از وقوع جرم بدون اینکه آثاری از خود بر جای بگذارند متواری می شوند. اگر هنگام ورود از آنها انگشت نگاری شود و شناسنامه شناسایی تهیه شود پس از ارتکاب جرائم به خصوص جنایت ها به راحتی از سوی پلیس و مراجع قضایی شناسایی می شود. انگیزه اغلب افاغنه برای قتل مالی است و این افراد پس از شناسایی طعمه ای برای سرقت دست به قتل او می زنند. اتباع افغانستان اغلب جنایت های خود را با برنامه ریزی انجام داده و کمتر مرتکب قتل های اتفاقی می شود.
تعداد جرایم اتباع افغان در حالی در برابر آمار کل جرایم کم است که ارتکاب فجیع این جنایات و تاثیر منفی آن بر روحیه هموطنان و فرار این قاتلان به راحتی از کشور ضرورت برخورد جدی پلیس با اتباع غیرمجاز را می طلبد. جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی، انگشت نگاری از آنها و تشکیل پرونده هنگام ورود به کشور از جمله اقداماتی است که کارشناسان از آن به عنوان راهکار مقابله با جنایت و جرایم این دست از مجرمان نام می برند.(محمدغمخوار/مهر)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوما به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد