عملیاتی که جنگ را یک طرفه کرد

عملیات کربلای ۵ بلافاصله بعد از عدم توفیق در عملیات کربلای ۴ در ۱۹ دی سال ۱۳۶۵ با رمز یا زهرا (سلام‌ الله‌ علیها) با هدف انهدام‌ ماشین‌ جنگی‌ دشمن، گشودن‌ راه‌ برای‌ سرنوشت‌ جنگ‌ طولانی‌ و پاسخ‌ به‌ انتظارات‌ مردم‌ و نیز تهدید شهر بصره‌ در منطقه‌ عمومی‌ شرق‌ بصره‌ آغاز شد.

همچنین تکمیل‌ و ترمیم‌ خط‌ پدافندی‌ خودی‌ در نهر جاسم، توسعه‌ و تثبیت‌ نهایی‌ سر پل‌ منطقه‌ غرب‌ نهر جاسم‌ و پیشروی‌ عمده‌ به‌ سوی‌ کانال‌ زوجی، تصرف‌ مجدد سر پل‌ غرب‌ کانال‌ ماهی‌ و گرفتن‌ جناح‌ اساسی‌ از دشمن، حضور موثر و تهدید منطقه‌ استراتژیک‌ شرق‌ کانال‌ زوجی و انهدام‌ بخشی‌ وسیع‌ از امکانات‌ و نفرات‌ دشمن از دیگر اهداف این عملیات بود.

ناحیه‌ مرزی‌ِ استراتژیک‌ شلمچه‌ در منطقه‌ شمال‌ غربی‌ خرمشهر واقع‌ شده‌ که‌ از جنوب‌ با اروند رود، از شمال‌ با منطقه‌ عمومی‌ اهواز و از غرب‌ با مرزهای‌ بین‌‌المللی‌ ایران‌ و عراق محصور شده‌ است‌.

وجود اروند رود در جنوب‌ شلمچه، دریاچه‌ی‌ ماهی‌ و جزایر بوبیان‌ ویژگی‌ نظامی‌ خاصی‌ را در این‌ منطقه‌ به‌ وجود آورده‌ بود و به‌ خاطر نزدیکی‌ جغرافیایی‌ آن‌ با شهر صنعتی‌ بصره‌ از نظرکارشناسان‌ نظامی‌ دارای‌ اهمیت‌ فوق العاده‌ای‌ بود‌.

ارزشمند‌ترین منطقه موجود، شلمچه بود که دشمن در آن مستحکمترین مواضع و موانع را داشت به طوری که عبور از آن‌ها غیرممکن می‌نمود و با توجه به اصول نظامی شناخته شده و محاسبات کمی، ضریب موفقیت بسیار ناچیز بود و بالطبع تضمین پیروزی از سوی فرماندهان عملیات را غیر ممکن می‌ساخت.

اما ضرورت غیر قابل انکار ادامه جنگ در آن موقعیت و لزوم تسریع در تصمیم‌گیری پس از عملیات کربلای۴ سبب شد که صرفا برای انجام تکلیف و با امید به نصرت الهی، تمامی نیروهای خودی اعم از رزمنده و فرمانده برای عملیات بزرگ کربلای ۵ آماده شوند.

هنگام انتخاب منطقه عملیات کربلای ۵، آنچه اوضاع را پیچیده‌تر می‌کرد، این بود که:

- تنها انجام یک عملیات نمی‌توانست موثر باشد.

- عملیات باید با پیروزی توام می‌بود.

- هم چنین سرعت عمل نیز نقش تعیین کننده‌ای در این عملیات داشت.

دشمن با توجه به اهمیت منطقه، زمین شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با‌‌ رها کردن آب در منطقه انجام هرگونه عملیاتی را غیر ممکن ساخته و فضای امنی را برای خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را قبل از دستیابی به خط اول خود سرکوب کند.

اما غلبه بر انواع موانع و عبور از موانع نفوذ ناپذیر دشمن در شرق بصره از ویژگی‌های برجسته این نبرد تاریخی بود که اعجاب جهانیان را برانگیخت؛ چنانچه بعد از این عملیات بود که هفته نامه نیوزویک به اشاره به پیروزی ایران بر عراق چنین نوشت: "تهاجم ایرانی‌ها در نزدیکی بصره، حداقل یک چیز را در خصوص جنگ ایران و عراق تغییر داده و آن احتمال پیروزی قطعی یک طرف برای اولین بار طی چند سال گذشته بود.شکستن خطوط و استحکامات و پیشروی در شرق بصره، توانایی‌ها و قابلیت‌های نظامی عراق را بار دیگر، زیر سؤال برد».

بر این اساس روزنامه «آبزِرِور» چاپ پاریس به نقل از کار‌شناسان غربی نوشت:«برای اولین بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کار‌شناسان غربی در مورد امکانات دفاعی عراق دچار تردید شده‌اند».

تاکید بر توانایی نظامی ایران بخشی از تحلیل‌های ارایه شده در رسانه‌های خبری بود.

رادیو بی. بی. سی طی تحلیل در همین زمینه با توجه به تجربه سپاه در عملیات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب گرفتگی و کانال پرورش ماهی در عملیات کربلای ۵ گفت:«موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی، یک بار دیگر توانایی ایران در عبور از آبراه‌ها را نشان می‌دهد».

- سردار شهید حسین‌ خرازی، فرمانده‌ لشکر۱۴ امام‌ حسین (ع) از اصفهان
- سردار شهید یدالله‌ کلهر، قائم‌مقام‌ لشکر۲۷ محمد رسول‌ الله (ص) از تهران
- حجت‌الاسلام‌ عبدالله‌ میثمی، مسؤ‌ول‌ حوزه‌ نمایندگی‌ امام (ره) در قرارگاه‌ خاتم‌ الانبیاء (ص)
- سردار شهید اسماعیل‌ دقایقی، ‌ فرمانده‌ لشکر۹ بدر
- سردار شهید هاشم‌ اعتمادی، ‌ فرمانده‌ تیپ‌ امام‌ حسن (ع)
- سردار شهید محمدعلی‌ شاهمرادی‌، فرمانده‌ تیپ ‌۴۴ قمر بنی‌هاشم (ع)
- سردار شهید حاج‌ قاسم‌ میرحسینی، ‌ قائم‌ مقام‌ لشکر۴۱ ثارالله (ع)
- سردار شهید محمد فرومندی، ‌ قائم‌مقام‌ لشکر۵ نصر

از نامدارانی بودند که در طی این عملیات عظیم دعوت حق را لبیک گفتند و به خیل همرزمان شهیدشان پیوستند.(دفاع مقدس)