به گزارش واحد مرکزی خبر، محمدجواد ظریف در برنامه «دو نیم ساعت» شبکه خبر درباره مذاکرات اخیر ایران با گروه1+5 افزود: معمولا در مذاکرات دشوار همه طرفها سعی میکنند کامیابیها و ناکامیها و دیدگاههای خود را در مذاکرات با استفاده از نحوه بیان تحولات در رسانهها و مصاحبهها و حتی از روشهای غیر مستقیم از جمله نوشتن مقالات و اظهار نظرها القا کنند و برای افکار عمومی دنیا جا بیاندازند که چه گرایشی صحیح است.
وی با بیان اینکه این یک واقعیت است و نباید از آن غافل باشیم، گفت: برخی اوقات دوستان ما آن چرا که به عنوان پیچش خبری یا تلاش برای مهندسی خبر از سوی بازیگران و کنش گران مختلف انجام میشود با واقعیتها قاطی و تصویر دیگری ایجاد میکنند.
ظریف افزود: مذاکره کار دشواری است و در آن هیچ کس هر قدرت قدرتمند باشد نمیتواند به همه خواستههای خود برسد.
وزیر امور خارجه گفت: اگر قرار باشد یک طرف بتواند به همه خواستههای خود در مذاکره برسد دیگر نیاز به مذاکره نیست و میتواند بیانیهای صادر و طرف مقابل نیز آن را امضا کند.
وی ادامه داد: لذا هیچ وقت این اتفاق در مذاکرات نمیافتد مگر در مذاکراتی که در آن قرارداد تسلیم نوشته میشود که حتی در آن نیز میزانی نیاز است که به دیدگاه طرف مقابل توجه شود.
ظریف گفت: مذاکره، برای رسیدن به نگاه مشترک و نگارش مواضع متفاوت به شکلی است که همه طرفها بتوانند نسبت به آن احساس راحتی داشته باشند البته ممکن است برخیها احساس راحتی کمتر یا بیشتری نسبت به متن مذاکره داشته باشند.
وزیر امور خارجه افزود: به همین علت نوشتن متن مذاکره وقت زیادی میبرد.
ظریف گفت: شاید متن فعلی که نتیجه مذاکرات هستهای در مرحله اول است و نام آن برنامه «اقدام مشترک» گذاشته شده است در واقع نتیجه چندصد ساعت مذاکره است که در برخی اوقات حتی روی یک کلمه و یا عبارت و محل قرار گرفتن آن و جزئیات آن بحث شده است.
وی افزود: لذا نیاز است کسی که میخواهد تحلیل کند و درباره مذاکره نظر دهد در فضای مذاکره قرار بگیرد و این واقعیت را بپذیرد که این موضوع مذاکره بود نه اعلام موضع و این سند که از مذاکره بیرون آمده است موضع آمریکا نیست بنابراین آنها مجبورند پس از مذاکره قسمتهای مختلف آن را از دیدگاه خود تشریح کنند برای اینکه آنها نتوانستند همه نظرات خود را در این متن بگنجانند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: به همین اندازه هم این سند موضع ما نیست زیرا اگر قرار بود موضع ما باشد ما بیانیهای میدادیم و بنابراین مذاکرهای صورت نمیگرفت.
ظریف گفت: ما هم دیدگاههای خودمان را داریم و بر اساس تفسیرهای خود به این سند پیوستیم و آن را قبول کردیم لذا همه این موارد باید مورد توجه قرار بگیرد.
وزیر امور خارجه افزود: به هر حال مذاکرات سخت و نفس گیر بود و تا نیم ساعت قبل از اینکه توانستیم مقابل دوربین قرار بگیریم مشغول مذاکره بودیم.
ظریف اضافه کرد: یک ربع ساعت معطل شدیم تا مقامات امنیتی سازمان ملل اجازه دهند خبرنگاران به جلسه بیایند و وزرا حدود یک ربع منتظر بودند تا خبرنگاران بتوانند از چکهای مختلف امنیتی سازمان ملل در ساعت سه و نیم صبح عبور کنند.
وی از رسانهها و خبرنگاران به علت تحمل مشکلات تشکر کرد و گفت: اول از همه از مردم تشکر میکنم بنده و همکارانمان شرمنده محبتها و دعاها و لطف و حمایتهای مردم هستیم.
ظریف افزود: امیدواریم خداوند این توفیق را بدهد که شایسته این همه محبت باشیم و خداوند توفیق دهد که شایسته محبتهای رهبر معظم انقلاب باشیم.
وزیر امور خارجه گفت: میزان حمایتی که ایشان از بنده و همکارانم به عنوان سربازان کوچک این آب و خاک، نظام و مردم محبت فرمودند برایمان موجب دلگرمی شد.
ظریف همچنین یاد و خاطره شهدای عزیز فناوری کشور را گرامی داشت و با اشاره به اینکه در هفته بسیج قرار داریم افزود: یاد و خاطره شهدای انقلاب، جنگ تحمیلی و شهدای بسیجی را گرامی میداریم.
وی گفت: این مقاومت و قدرتی که مردم به ما دادند موجب رسیدن به این دستاورد شد.
ظریف همچنین از حمایتهای رئیس جمهور تشکر کرد و افزود: واقعا وارد شدن به این حوزه کار دشواری است و رئیس جمهور به ما قوت قلب داد.
وی ادامه داد: از کمک دبیر شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی تشکر میکنیم و همه اینها دست به دست هم داد و به ما این توان را داد تا این کار را پیش ببریم.
وزیر امور خارجه گفت: امیدواریم دوستان ما نیز اجازه دهند که شیرینی و نشاطی که این مرحله اول در میان مردم ما ایجاد کرده است، بماند.
وی افزود: حتما این کار بی عیب نیست زیرا هیچ کاری بی عیب نیست ما میتوانیم از نقد سازنده استفاده کنیم اما توقع من این است که در نقد هم جانب انصاف رعایت شود و هم منافع ملی در نظر گرفته شود.
وزیر امور خارجه گفت: فراموش نشود که این «برنامه اقدام مشترک» هنوز سندی است که نتانیاهو آن را پیروزی قرن برای ایران میداند و همه مخالفان ما درباره آن مشغول انواع تلاشها هستند تا مانع اجرایی شدن آن شوند.
ظریف گفت: آنها در پی این هستند که موانع ایجاد و سنگ اندازی کنند و این نشان میدهد که اقدام مثبتی انجام شده است و ما باید همه تمرکزمان را با همدلی و همفکری و هماهنگی در سطح ملی به این سمت ببریم که در مرحله اجرا با یک همبستگی کامل کار را به پیش ببریم.
وی ادامه داد: باید از منافع این مردم سخت کوش و مقاوم که با تحمل و ایستادگی خود در مقابل این همه فشارهای ظالمانه اقتصادی مقاومت کردند و به بنده و همکارانم این عزت را دادند تا در مقابل دیگران بایستیم دفاع کنیم و آن را به پیش ببریم.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: اکنون وقت بحث جناحی و سلیقهای نیست و وقت حراست از منافع ملی است.
ظریف در پاسخ به این موضوع که صهیونیستها از این توافق به عنوان توافق بد یاد کردند گفت: توافق بد برای آنها و توافق قرن برای ایران.
وی در پاسخ به این پرسش مجری که این توافق از کی اجرا میشود افزود: در برنامه اقدام مشترک که اسم آن به علت ماهیت آن است رشته اقدامات شش ماهه را پیش بینی کردیم که طرفین انجام دهند و طرفین قبول کردند تا این اقدامات را انجام دهند.
وزیر امور خارجه گفت: مدتی طول میکشد تا سایر طرفهای سند خود را آماده کنند زیرا اقدامات قابل توجهی باید برای رفع تحریمها انجام شود از جمله اینکه اتحادیه اروپا باید تعدادی از تحریمهای خود را رفع کند و برای این موضوع باید جلسه 28 وزیر اتحادیه اروپا تشکیل شود.
ظریف ادامه داد: آمریکاییها نیز باید بسیاری از اقداماتی را که برای جلوگیری از فروش نفت ایران و یا برای جلوگیری از معاملات بانکی ایران انجام دادند از میان بردارند و برای این موضوع نیاز به زمان دارند و دو تا سه هفته یعنی شاید تا نزدیکیهای پایان سال میلادی جاری یعنی حدود بیستم ماه دسامبر که برابر با اوایل دی است نیاز به زمان دارند تا آمادگیها را برای اجرای این توافق فراهم کنند.
وزیر امور خارجه گفت: ما نیز باید آمادگیها و زمینههایی را در کشور فراهم کنیم تا به اجرای گام اول توافق برسیم.
ظریف با اشاره به اینکه توافق کردیم که فورا موضوع مرحله نهایی را شروع کنیم افزود: این طرح بر اساس چارچوبی که ابتدا بنده در اجلاس نیویورک از طرف جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد کردم و بعد در نخستین اجلاس ژنو به صورت یک پاورپوینت ارائه کردم که برنامه سه مرحلهای است.
وزیر امور خارجه افزود: در واقع توافق درباره اهداف و اقدامات به عنوان گام اول و در مرحله نهایی داشتن تصویری از آن چیزی است که ما میخواهیم به آن برسیم که همه طرفهای این توافق بدانند که به کجا میرویم نه اینکه هر کسی با چشم بسته جلو رود و نداند که این اقدامات اطمینان ساز قرار است ما را به کجا ببرد.
ظریف گفت: لذا چارچوبی را در صفحه آخر این تفاهم برای اقدامات و تصویر نهایی انجام دادیم و الان باید وارد جزئیات شویم.
وی تاکید کرد: کار بسیار دشوار خواهد بود و حتما آن توافق، بسیار نفس گیر خواهد بود و آن مذاکرات اقدامات جدی و دشواریهای خود را خواهد داشت.
ظریف افزود: قرار است که آن هم بلافاصله شروع شود و فکر میکنم در اوایل یا اواسط دی وارد مرحله مذاکره شویم و شش ماه فرصت داریم که مذاکره کنیم که البته قرار است این مذاکرات حداکثر در یک سال به مرحله عملیاتی شدن برسد.
وزیر امور خارجه گفت: اقدامات مرحله نهایی همان طوری که در سند وجود دارد رفع همه تحریم هاست چه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریمهای یک جانبه آمریکا و تحریمهای اتحادیه اروپا و دیگر تحریمهایی که کشورهای مختلف علیه جمهوری اسلامی ایران و مردم ما به صورت غیر قانونی، ناحق و ظالمانه ایجاد کردند باید رفع شود.
وی گفت: لذا باید درباره همه اینها صحبت کنیم تا به مرحله نهایی برسیم.
مجری پرسید: وزیر خارجه فرانسه در اجلاس ژنو 2 برخی کارهایی را انجام داد و میخواست رخوتی در مذاکره ایجاد کند و این نقش در اجلاس ژنو 3 به نوعی به وزیر خارجه انگلستان واگذار شد و مردم میخواهند بدانند این ساز مخالف زدنها در میان شش کشور از کجا نشات میگیرد؟
ظریف افزود: در اجلاس ژنو 3 اقدام ویژهای از طرف آقای هیگ وزیر خارجه انگلیس ندیدم البته ممکن است در اظهار نظرهای خبری چنین کاری را کرده باشد اما در جلسه ندیدم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: البته اظهار نظرهایی که وی دیروز و امروز کرد خیلی منفی نبود ضمن اینکه وی تفسیر خود را ارائه کرده است.
ظریف افزود: البته آدم نمیداند ممکن است در پس پرده تفاهمهایی و تقسیم کار شده باشد و نمیتوانم چنین قضاوتی را با قطعیت بگویم و تصوراتی وجود دارد.
وی گفت: امکان دیگر این است که مشکلاتی در داخل گروه 1+5 پیدا شده است و سپس بازیگران مختلف سعی کردند از آن استفاده کنند و دیدگاههای خود را پیش ببرند و این مشکلات را مدیریت کنند.
ظریف افزود: همه اینها روشهای مختلفی است که شما میتوانید روند را تحلیل کنید من که از نزدیک شاهد این روند بودم و سابقه سه ماه گذشته را از نزدیک پیگیری کردم شاید خوب باشد بگوییم ابتکار این روند در دست ما بوده است.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: ابتکار عمل در این روند با جمهوری اسلامی ایران بوده است و ما چارچوب و مراحل مختلف را تعیین کردیم و تصمیم گرفتیم کجا و چگونه و به چه روشی مذاکره کنیم.
وی افزود: لذا اتفاقاتی رخ داد که برخی از این بازیگران انتظار آن را نداشتند و آمادگی نداشتند جمهوری اسلامی با این هجمه دیپلماتیک وارد موضوع شوند و اصلا فکر نمیکردند به این زودیها امکان اینکه به مرحلهای برسند که درباره یک متن مذاکره کنند.
ظریف با بیان اینکه این مذاکره، چند جانبه است گفت: گروه 1+5 شش کشور عمده و دارای منافع متفاوت هستند و خانم اشتون به عنوان نماینده 28 کشور اتحادیه اروپاست و یک مجموعه پیچیدهای است و برای اینکه بتوانیم این مجموعه را مدیریت کنید نیاز به طراحی، فکر و برنامه ریزی داریم.
وزیر امور خارجه افزود: این کار را خدمتگزاران شما در دستگاه سیاست خارجی طراحی و برنامه ریزی کردند و نتیجه این شد که در اجلاس ژنو 2پس از یک روز یکی از وزرا ناراحت شد و گفت این توافق بسیار بدی است.
ظریف گفت: احساس میکردم که تقسیم کاری صورت نگرفته بلکه آن وزیر پیش بینی نمیکرده است که چنین تحولی میخواهد اتفاق بیفتد و در این مرحله با عمل انجام شده مواجه شود چون آنها فکر میکردند که آنها هستند که قرار است سند را بنویسند و فکر نمیکردند که ممکن است جمهوری اسلامی با استفاده از ابزارهای مختلف توانسته باشد کار را تا این حد پیش ببرد.
وی گفت: در کنار نگاه بدبینانهای که همیشه باید داشته باشیم و باید با چشم باز نگاه کنیم مقداری هم بر اساس واقعیتهایی که بر روی صحنه اتفاق میافتد این امکان را هم بدهیم که هیاتی در این موضوع در مقابل یک وضعیتی قرار گرفت که آن را پیش بینی نمیکرد و نمیدانست چگونه عمل کند.
ظریف افزود: لذا پس از دو هفته با آمادگی بیشتری به میز مذاکرات برگشتند و توانستند خیلی بهتر منافع ملی خود را پیش ببرند.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: منافع ملی همه این کشورها در داشتن روابط خوب با ایران است.
وی گفت: ایران کشور بزرگ و با اهمیتی است و بازار بزرگ و نیروی انسانی بی نظیر و مردم با فرهنگی دارد.
ظریف افزود: این مردم بودند که پس از اینکه تصوری ایجاد شد که یک هیاتی در مقابل آنها ایستادگی کرده است نسبت به آن کشور و آن فرد و آن دولت اقدام و اظهار نظر کردند.
وزیر امور خارجه گفت: با مردم جدی، هوشیار و بیدار رو به رو هستند لذا مجبور شدند.
ظریف افزود: احترام به جمهوری اسلامی و مردم ایران را باید خودمان ایجاد کنیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: باید روشهایی را ایجاد کنیم که بقیه را ناگزیر کنیم تا با ما از موضع احترام و برابر صحبت کنند و تلاش نکنند چیزی را به ما دیکته کنند و فکر نکنند که اصلا دیکته کردن به ما امکان دارد.
وی گفت: باید با تلاش به این توفیق برسیم و فکر میکنم تا حد زیادی به آن رسیدیم.
مجری در ادامه پرسید: در این توافق که از آن صحبت میکنید واژههای دو سویه و گام به گام بودن وجود دارد این واژهها به چه معناست؟
ظریف افزود: دو سویه بودن به این معناست که باید اقدامات متوازن باشد یعنی هر اقدامی که یک طرف انجام میدهد طرف دیگر نیز انجام دهد و گام به گام بودن نیز به این معناست که شما در مرحله اول یک رشته اقداماتی را دارید و سپس میشود مراحل دیگری را پیش بینی کرد تا به مرحله آخر برسیم.
وزیر امور خارجه گفت: البته میتوانیم یک گام اول و یک گام نهایی نیز داشته باشیم که احساس میکنم گرایش عمومی در این اجلاس به این سمت بود که ما هم این گرایش را داریم که پس از این رشته اقدامات اولیه به سمت تفاهم برای گام نهایی برویم.
وی افزود: نگرانی از این است که اقدامات کوتاه و مقطعی ممکن است به جای ایجاد تفاهم، سوء تفاهم ایجاد کند و به جای ایجاد اعتماد، آن را از بین ببرد.
ظریف گفت: لذا اقدامات باید متقابل و متوازن باشد و همه احساس کنند منافع و دیدگاههای مشروع آنها تامین میشود.
وزیر امور خارجه افزود: برای جمهوری اسلامی بهره برداری بدون تبعیض از همه حقوقش و برای دیگران نیز اینکه مطمئن باشند که برنامه ما کاملا صلح آمیز است.
وی ادامه داد: منافع ما نیز در این است که جهان بداند برنامه ما صلح آمیز است و نگرانی از آن نداشته باشد.
ظریف گفت:جمهوری اسلامی و مردم ایران قدرتشان را از طریق کشتار و سلاحهای کشتار به دست نیاوردند و مردمی هستیم که 250 سال است به کسی حمله نکردیم.
وی افزود: البته اگر به ما حمله کردند مردانه از این آب و خاک، هویت و دیدگاههای خود دفاع کردیم.
ظریف تاکید کرد: میخواهیم دنیا این را بداند که قدرت خود را از سلاح نمیگیریم.
وزیر امور خارجه گفت: آنهایی که میخواهند در دنیا بذر نگرانی را بپاشند و ایران هراسی را روش و ابزاری برای پیشبرد منافع نامشروع خود قرار دهند که رژیم صهیونیستی در راس آنها قرار دارد و سیاستش بر ایجاد هراس جهانی از اسلام، ایران و مردم ایران است از این توافق نگران شدند.
وی افزود: آنها دیدند که طرح ایران هراسی در حال شکست خوردن است و دنیا مردم ایران را با نگاه واقع بینانه تر میبیند که این مردم در پی سلاح نیستند بلکه در پی احترام و برخورد از موضع برابر هستند.
ظریف گفت: علت مقاومت مردم ایران این نیست که در پی چیزی باشند که دنیا با آن موافق و یا مخالف است بلکه علت، این است که مردم ایران حاضر نیستند دستور از کس دیگر را بپذیرند و اجازه نمیدهند کس دیگری برای آنها تصمیم بگیرد که ما در پی چه چیزی باشیم.
وزیر امور خارجه افزود: غربیها 8 سال است که روی مردم ما فشار آوردند و تحریم کردند چه به دست آوردند اگر خودشان بخواهند محاسبه کنند میبینند از روزی که تحریمها را علیه ایران اعمال کردند در حوزه هستهای تا امروز تنها دستاورد آنها 18 تا 19 هزار سانتریفیوژ است.
وی ادامه داد: دستاورد دیگر آنها این است که مردم ایران را از خودشان دلگیر و اعتماد آنها را نسبت به خود بیشتر خدشه دار کردند زیرا مردم ایران آنها را مسوول این فشارهای اقتصادی میدانند و احساس میکنند آنها معیارهای دوگانه دارند و از یک طرف از یک رژیم که سلاح هستهای دارد حمایت میکنند و اجازه میدهند آن رژیم سردمدار مبارزه با سلاح هستهای باشد و از طرف دیگر علیه مردمی که همواره در پی صلح و پیشرفت و فناوری صلح آمیز بودند فشار اقتصادی وارد میکنند.
ظریف گفت: این تجربهای است که از 8 تا 10 سال سیاست تحریم، فشار و تحمیل برای ایران به دست آوردند و اکنون راه دیگری را باید انتخاب کنند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
عضو شورای خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با «جام جم» مطرح کرد
در گفتوگو با گردآورنده کتاب «قصه جریحهدار شد» مطرح شد
ناصر ابراهیمی در گفت و گو با جام جم آنلاین؛
گفتوگو با محمد خیراندیش در حاشیه اختتامیه جشنواره بینالمللی فیلم ۱۰۰